Bài 11. Đồng bằng Bắc Bộ

ĐỊA LÍ
BÀI 11: Đồng bằng Bắc Bộ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Khi tìm hiểu về miền núi và trung du chúng ta đã học những vùng nào?
Dãy Hoàng Liên Sơn
Trung du Bắc Bộ
Tây Nguyên
Thành phố Đà Lạt
ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ
1. Vị trí và hình dạng của đồng bằng Bắc Bộ.
2. Sự hình thành, diện tích, địa hình đồng bằng Bắc Bộ.
3. Sông ngòi và hệ thống đê.
Hãy chỉ vị trí của đồng bằng Bắc Bộ trên bản đồ.
Đồng bằng Bắc Bộ có hình dạng như thế nào?
Vùng đồng bằng Bắc Bộ có hình dạng tam giác với đỉnh Việt Trì và cạnh đáy là đường bờ biển kéo dài từ Quảng Yên xuống tận Ninh Bình
2. Sự hình thành, diện tích, địa hình đồng bằng Bắc Bộ.
Dựa vào ảnh và kênh chữ trong SGK trả lời các câu hỏi :

Đồng bằng Bắc Bộ do phù sa những sông nào bồi đắp nên?
Sông Hồng và sông Thái Bình.
Đồng bằng được hình thành như thế nào?
Hai con sông này khi đổ ra gần biển thì chảy chậm lại làm phù sa lắng đọng thành các lớp dày. Qua hàng vạn năm, các lớp phù sa đó đã tạo nên đồng bằng Bắc Bộ.
Sông Hồng
Sông Thái Bình
? Đồng bằng Bắc Bộ có diện tích lớn thứ mấy trong các đồng bằng ở nước ta?

? Địa hình của đồng bằng có đặc điểm gì?
? Đồng bằng có diện tích lớn thứ mấy trong các đồng bằng của nước ta? Diện tích là bao nhiêu?
Đồng bằng lớn thứ hai trong các đồng bằng ở nước ta (sau đồng bằng Nam Bộ), có diện tích là 15000 km và đang tiếp tục được mở rộng thêm.
2
Địa hình đồng bằng tương đối bằng phẳng.
Địa hình đồng bằng có đặc điểm gì?
Đồng bằng có địa hình thấp, bằng phẳng, sông chảy ở đồng bằng uốn lượn quanh co. Những nơi có màu sẫm hơn là làng mạc của người dân.
3. Sông ngòi và hệ thống đê.
1. Chỉ trên lược đồ một số sông của Đồng bằng Bắc bộ?
2. Mùa mưa trùng với mùa nào trong năm? Khi mưa nhiều nước sông ở Đồng bằng Bắc Bộ như thế nào?
3. Người dân ở Đồng bằng Bắc bộ đã làm gì để ngăn lũ lụt?
Chỉ trên lược đồ một số sông của ĐBBB
Đồng bằng Bắc Bộ có nhiều sông, trong đó có 2 con sông lớn nhất là sông Hồng và sông Thái Bình, nối với các sông này là sông nhỏ như sông Đuống, sông Cầu, sông thương, sông Luộc, sông Đáy...
+ Sông Hồng: Đây là con sông lớn nhất miền Bắc, bắt nguồn từ Trung Quốc, chảy qua đồng bằng Bắc Bộ rồi đổ ra biển. Khi chảy qua đồng bằng Bắc Bộ, sông chia thành nhiều nhánh, có nhánh đổ sang sông Thái bình. Trong quá trình chảy từ thượng nguồn đến đồng bằng Bắc Bộ, nước sông cuốn theo nhiều phù sa làm cho nước sông có màu đỏ quanh năm. Do đó sông có tên là sông Hồng.
Nhìn vào bản đồ em thấy sông Hồng bắt nguồn từ đâu?
- Sông Hồng bắt nguồn từ Trung Quốc
+ Sông Thái Bình: do 3 sông hợp thành sông Thương, sông Cầu, sông Lục Nam. Đoạn cuối sông cũng chia thành nhiều nhánh và đổ ra biển bằng nhiều cửa.
- Khi mưa nhiều, nước sông ngòi, hồ, ao thường như thế nào?
Sông có nhiều phù sa cho nên nước quanh năm có màu đỏ.
- Mùa mưa của đồng bằng Bắc Bộ trùng với mùa nào trong năm?
- Mùa hè.
- Vào mùa mưa các sông ở đây như thế nào?
Nước sông dâng cao gây ngập lụt.
Để ngăn chặn lụt người ta đã làm gì?.
Để ngăn chặn lụt người ta đã đắp đê dọc hai bên bờ sông.
4. Hệ thống đê ngăn lũ ở đồng bằng Bắc Bộ.
1. Người dân đồng bằng Bắc Bộ đắp đê ven sông để làm gì?
2. Hệ thống đê ở đồng bằng Bắc Bộ có đặc điểm gì?
3. Ngoài việc đắp đê, người dân
còn làm gì để sử dụng nước
các con sông cho sản xuất?
1. Người dân đồng bằng Bắc Bộ đắp đê ven sông để làm gì?
- Ngăn lũ lụt.
Cảnh đắp đê dưới thời Trần
2. Hệ thống đê ở đồng bằng Bắc Bộ có đặc điểm gì?
- Dài, cao và vững chắc.
Theo em, người dân đã làm gì để bảo vệ và hạn chế việc vỡ đê ?
Người dân ở đây đã đắp đê cao hơn, kiểm tra đê thường xuyên, trồng cỏ bảo vệ chân đê, xây bờ kè ở những nơi nước chảy mạnh, thông thoáng dòng chảy cho sông,...
Cảnh đắp đê
Một đoạn đê sông Hồng
3. Ngoài việc đắp đê, người dân còn làm gì để sử dụng nước các con sông cho sản xuất?
Đào kênh, mương.
Hệ thống đê ở đồng bằng Bắc Bộ là một công trình vĩ đại của người dân đồng bằng Bắc Bộ. Tổng chiều dài của hệ thống này lên tới gần 1700km. Hệ thống đê này ngày càng được đắp cao, bề mặt thì to ra, vững chắc hơn.
-
-
Đồng bằng lớn ở miền Bắc
Nhiều sông ngòi và có hệ thống đê ngăn lũ
Do sông Hồng và sông Thái Bình bồi đắp nên.
Bề mặt khá bằng phẳng
Đắp đê ven sông ngăn lũ lụt
Có hệ thống kênh mương tưới tiêu cho đồng ruộng
ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ
Đồng bằng Bắc Bộ có dạng hình tam giác với đỉnh là Việt Trì và cạnh đáy là đường bờ biển. Đây là đồng bằng châu thổ lớn thứ hai của nước ta do sông Hồng và sông Thái Bình bồi đắp nên. Đồng bằng có bề mặt khá bằng phẳng, nhiều sông ngòi; ven các sông có hệ thống đê ngăn lũ.
TRÒ CHƠI
RUNG CHUÔNG VÀNG
Trong mỗi câu hỏi có các đáp án: a,b,c
Đồng bằng Bắc Bộ có dạng hình:
A. Hình tròn
B. Hình vuông
C. Hình tam giác
05
04
03
02
01
Đồng bằng Bắc Bộ do phù sa của những con sông nào tạo nên?
A. Sông Lam, sông Hồng.
B. Sông Hồng, sông Thái Bình.
C. Sông Thái Bình, sông Lam.
05
04
03
02
01
Đồng bằng Bắc Bộ là đồng bằng lớn thứ mấy ở nước ta?
A. Thứ nhất
B. Thứ hai
C. Thứ ba
05
04
03
02
01
DẶN DÒ

Học ghi nhớ
Chuẩn bị bài: Người dân ở đồng bằng Bắc Bộ.
Chúc các em
chăm ngoan,học tốt!