Bài 11. Đoàn thuyền đánh cá

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ
Giáo viên: Lê Thị Vui
Kiểm tra miệng:
* Câu 1: Ñoïc thuoäc loøng “Baøi thô veà tieåu ñoäi xe khoâng kính”. Phaân tích hình aûnh ngöôøi chieán só laùi xe trong baøi thô? (6đ)
*Câu 2: Hôm nay chúng ta học bài gì? Tác giả nào?
D�p �n:
C�u 1:
- H?c sinh d?c thu?c b�i tho.
- Hình ảnh người chiến sĩ lái xe:
+ Tư thế ung dung, hiên ngang.
+ Thái độ bất chấp khó khăn, gian khổ, nguy hiểm.
+ Tinh thần lạc quan.
+ Tình đồng chí, đồng đội gắn bó.
+ Ý chí quyết tâm giải phóng miền Nam.
Câu 2: Trả lời: Đoàn thuyền đánh cá. Tác giả Huy Cận.
Tiết 51:
Đoàn thuyền đánh cá
Huy Cận
Huy Cận
I. Đọc – Tìm hiểu chú thích:
 
Đọc.
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
TIẾT 51
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
 Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
 Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
 Câu hát căng buồm cùng gió khơi.

Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,
 Cá thu biển Đông như đoàn thoi
 Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.
 Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!

Thuyền ta lái gió với buồm trăng
 Lướt giữa mây cao với biển bằng,
 Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
 Dàn đan thế trận lưới vây giăng.
 

 Cá nhụ cá chim cùng cá đé,
 Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,
 Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé,
 Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.
 
Ta hát bài ca gọi cá vào,
 Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao,
 Biển cho ta cá như lòng mẹ,
 Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.
 
Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng,
 Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng,
 Vảy bạc đuôi vàng loé rạng đông,
 Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.
 
Câu hát căng buồm với gió khơi,
 Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.
 Mặt trời đội biển nhô màu mới
 Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Huy Cận
I. Đọc – Tìm hiểu chú thích:
a,Tác giả:
 
HUY CẬN THỜI TRẺ
HUY CẬN NĂM 2005
- Huy Cận (1919 – 2005)
- Tên đầy đủ : Cù Huy Cận
- Quê : Hà Tĩnh
- Nổi tiếng trong phong trào thơ mới với tập thơ Lửa thiêng (1940)
- Trước 1945 thơ ông giàu chất triết lí và mang nỗi buồn nhân thế.
Sau 1945 những bài ca lao động
1. Đọc
2. Chú thích.
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
TIẾT 51
 
b.Tác phẩm:
Viết năm 1958, trong một chuyến đi thực tế ở vùng mỏ Quảng Ninh, in trong tập “Trời mỗi ngày lại sáng’’(1958).
Phương thức biểu đạt: Biểu cảm + Miêu tả.
*Cảm hứng bao trùm bài thơ:
Có sự thống nhất giữa hai nguồn cảm hứng: về thiên nhiên vũ trụ và về con người lao động trong cuộc sống mới.
I. Đọc – Tìm hiểu chú thích:
a.Tác giả:
1. Đọc
2. Chú thích.
TIẾT 51
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
I. Đọc- Tìm hiểu chú thích:
1. Đọc
2. Chú thích.
3. Bố cục.
- 3 phần:
-Phần 1: Hai khổ đầu:
Cảnh đoàn thuyền ra khơi và tâm trạng của con người.

-Phần 2: Bốn khổ tiếp:
Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển.
-Phần 3: Khổ cuối:
Cảnh đoàn thuyền trở về.
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
TIẾT 51
Đại ý của bài thơ là gì?
Bài thơ miêu tả một chuyến đánh cá của người dân chài vùng biển Quảng Ninh trong âm hưởng tiếng hát lạc quan của người lao động.
II Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảnh đoàn thuyền ra khơi và tâm trạng con người.
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
TIẾT 51
Khổ thơ 1:
“Mặt trời xuống biển như hòn lửa
 Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
 Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
 Câu hát căng buồm cùng gió khơi”.
II Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảnh đoàn thuyền ra khơi.

a. C¶nh hoµng h«n:
- So sánh ->gợi cảnh hoàng hôn trên biển đẹp kì vĩ, rực rỡ, tráng lệ, huy hoàng.
-Nhân hoá: -> Thời khắc chuyển giao giữa ngày và đêm. Biển ngôi nhà vũ trụ ấm áp, và thân quen
“Mặt trời xuống biển như hòn lửa”
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
TIẾT 51
- Tác giả thấy: mặt trời
- Vị trí điểm nhìn: Trên thuyền đánh cá..
“Sóng đã cài then, đêm sập cửa”.
-> Đoàn thuyền ra khơi đi trên biển như là đi trong nhôi nhà của mình.
“Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi”.
II Tìm hiểu văn bản:
Cảnh đoàn thuyền ra khơi.
‘‘Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi”
Đoàn thuyền: không khí đông vui, tấp nập
Chứ không phải 1 chiếc thuyền cô độc.
Từ “lại”: Công việc quen thuộc hằng ngày.
-> Vũ trụ nghỉ ngơi, con người làm việc.
“Câu hát căng buồm với gió khơi”
-> Niềm vui,sự phấn chấn, tinh thần hăng say lao động.
Tiếng hát khỏe khoắn cùng với gió nâng đỡ cánh buồm

Sự vận động của vũ trụ, biển cả đang dần khép lại, chuyển sang trạng thái nghỉ ngơi
THIÊN NHIÊN
CON NGƯỜI
Con người bắt đầu ra khơi, bắt đầu một ngày lao động mới.
Ẩn dụ:
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
TIẾT 51
.b. Đoàn thuyền ra khơi:
->Đoàn thuyền ra kh¬i trong kh«ng gian réng lín hïng vÜ, mªnh m«ng, tr¸ng lÖ cña biÓn trêi vµ ¸nh s¸ng rùc rì cña hoµng h«n.
 
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
II Tìm hiểu văn bản:
1.Cảnh đoàn thuyền ra khơi và con người.
‘‘Hát rằng: Cá bạc biển Đông lặng
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng
“Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi”.
TIẾT 51
“Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,
 Cá thu biển Đông như đoàn thoi”
 
-Liệt kê: cá bạc, cá thu -> biển có rất nhiều tôm cá đang chờ con người khai thác.
-So sánh: “Như đoàn thoi” ->Hình ảnh đoàn cá nhiều vô kể
-Biển lặng: Cầu mong biển yên, sóng êm để đánh bắt cá.

-> Sự giàu có và trù phú của biển khơi.
“Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.
 Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!”
-Nhân hoá: “ Dệt biển”
-Hình ảnh ẩn dụ, nói quá: “ Muôn luồng sáng”
-> Vẽ đẹp lung linh, kỳ ảo của biển đêm.
-Câu cầu khiến: “Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!”
->Tiếng gọi thiết tha ->Khát vọng chinh phục biển cả, chinh phục thiên nhiên, mong ước đánh bắt được nhiều tôm cá.
-> Niềm tự hào của tác giả về vùng biển quê hương.
-> Tiếng hát của họ đã thể hiện tâm hồn chan chứa niềm vui, phấn khởi, hăng say lao động.
Thảo luận:
* Biển ta giàu và đẹp như thế nhưng hiện nay môi trường biển ở nước ta như thế nào? Theo các em ta phải làm gì để bảo vệ môi trường biển cũng như các nguồn lợi thủy hải sản từ biển?

5. Tổng kết và hướng dẫn học tập
5.1 Tổng kết:
Câu 1: Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận được sáng tác ở đâu vào năm nào?
? Đoàn thuyền ra khơi đánh cá trong khoảng thời gian nào?
Câu 1: Đoàn thuyền đánh cá sáng tác năm 1958 tại vùng biển Quảng Ninh.
Đoàn thuyền ra khơi lúc bầu trời hoàng hôn.
Câu hát trong bài thơ có ý nghĩa như thế nào ?
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Câu 3:
TIẾT 51
5.2 Hướng dẫn học tập:
* Đối với bài học tiết này:
- Học thuộc lòng nội dung bài.
- Học thuộc bài thơ.
* Đối với bài học ở tiết học sau:
Chuẩn bị : Đoàn thuyền đánh cá (tt)
+ Đọc văn bản
+ Trả lời những câu hỏi tiếp theo.
XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ