Bài 11. Đoàn thuyền đánh cá

( Huy Cận)
I. Giới thiệu tác giả - tác phẩm
1, Tác giả
Huy Cận (1919-2005) tên đầy đủ là Cù Huy Cận
Quê Vụ Quang - Hà Tĩnh
-Trước Cách mạng tháng 8 là thi sĩ xuất sắc của phong trào thơ mới
- Sau Cách mạng tháng 8 giữ nhiều trọng trách trong chính quyền Cách mạng đồng thời là một nhà thơ tiêu biểu của nền thơ hiện đại Việt Nam.
2, Tác phẩm:
Bài thơ được viết giữa năm 1958 nhân một chuyến đi thực tế dài ngày ở vùng biển Quảng Ninh
Bài thơ in trong tập : " Trời mỗi ngày lại sáng"

Huy Cận (1919-2005), tên đầy đủ là Cù Huy Cận, quê ở làng
Ân Phú, huyện Vụ Quang, tỉnh Hà Tĩnh. Huy Cận nổi tiếng
trong phong trào Thơ mới với tập Lửa thiêng (11-1940). Ông
tham gia cách mạng từ trước năm 1945, sau Cách mạng
tháng 8 từng giữ nhiều trọng trách trong chính quyền cách
mạng: Liên tục là bộ trưởng, thứ trưởng trong chính phủ nước
VNDCCH. Năm 1984 ông được bầu làm Chủ tịch Uỷ ban TW
Hội liên hiệp văn học nghệ thuật Việt Nam. Huy Cận còn là một
trong những nhà thơ tiêu biểu của nền thơ hiện đại Việt Nam.
Năm 1996 Huy Cận đã được nhà nước trao tặng Giải thưởng
Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
Khi đất nước đã kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống
thực dân Pháp, miền Bắc được giải phóng và đi vào xây dựng
cuộc sống mới; không khí hào hứng, phấn chấn, tin tưởng
bao trùm trong đời sống xã hội và ở khắp nơi dấy lên phong
trào phát triển sản xuất xây dựng đất nước.
Nửa cuối năm 1958, Huy Cận có chuyến đi thực tế dài ngày
ở vùng mỏ Quảng Ninh. Từ chuyến đi thực tế này, hồn thơ
Huy Cận mới thực sự nảy nở trở lại và dồi dào trong cảm
hứng về thiên nhiên đất nước, về lao động và niềm vui trước
cuộc sống mới. Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá được sáng tác
trong hoàn cảnh ấy và được in trong tập thơ
Trời mỗi ngày lại sáng (1958).
Hơn mười năm đầu sau cách mạng, Huy Cận sáng tác thưa thớt
nhưng từ 1958 trở đi ông sáng tác dồi dào với những đổi mới
mạnh mẽ. Bước vào độ "chín" mới. Đó là tiếng thơ khẳng định
giàu sức thuyết phục về chế độ mới với sự hồi sinh, nảy nở của
sự sống với sự hài hoà giữa con người với tạo vật và xã hội mới
.......
I. Giới thiệu tác giả - tác phẩm
1, Đọc , giải nghĩa từ
2, Bố cục :
- Khổ thơ đầu: Cảnh đoàn thuyền ra khơi .
Khổ thơ 2,3,4,5,6: Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển.
Khổ thơ cuối: Cảnh đoàn thuyền trở về.
II. Đọc - Hiểu văn bản
a. Giọng chậm rãi, tha thiết, tình cảm
b. Giọngkhoẻ khoắn, sôi nổi, hào hứng.
3 đoạn
I. Giới thiệu tác giả - tác phẩm
III. Phân tích văn bản
1, Cảnh đoàn thuyền ra khơi .
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa
Liên tưởng, so sánh, nhân hoá
-Hoàng hôn trên biển đẹp rực rỡ.
-Vũ trụ như một ngôi nhà lớn, ngôi nhà vĩ đại ấy bước vào thời kỳ nghỉ ngơi.
* Không gian
Khung cảnh hoàng hôn trên biển vừa đẹp, vừa hùng vĩ, đầy sức sống lại vừa gần gũi, thân thuộc với con người.
II. Đọc - Hiểu văn bản .
1, Cảnh đoàn thuyền ra khơi.
* Không gian
* Đoàn thuyền ra khơi
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi
- Sự gắn kết ba sự vật hiện tượng ( cánh buồm, gió khơi, câu hát) => tạo ra một hình ảnh khoẻ, lạ mà thật.
- óc tưởng tượng phong phú, bút pháp lãng mạn đưa ra một hình ảnh bất ngờ " Câu hát căng buồm"
Con người ra khơi trong tâm trạng náo nức, khí thế lạc quan phấn khởi và điều đó đã trở thành sức mạnh cùng gió biển làm căng cánh buồm để con thuyền lướt sóng ra khơi
I. Giới thiệu tác giả - tác phẩm
III. Phân tích văn bản
II. Đọc - Hiểu văn bản .
+Ra khơi.... việc thường xuyên, đều đặn như một nhịp sống quen thuộc.
? niềm vui của những ngư dân làm chủ biển trời

+Câu hát.... thể hiện niềm vui, niềm lạc quan, yêu đời, yêu lao động.

A. Kháng chiến chống Pháp
B. Kháng chiến chống Mĩ
C. Trước cách mạng tháng 8
D. Sau cách mạng tháng 8
2. Dòng nào nói đầy đủ nhất về cảm hứng thơ của Huy Cận?
A. Cảm hứng về thiên nhiên, vũ trụ.
B. Cảm hứng về lao động và người lao động mới.
C. Cả A và B
1. Huy Cận là nhà thơ nổi tiếng từ thời kì nào?
I. Giới thiệu tác giả - tác phẩm
III. Phân tích văn bản
IV. Luyện tập
II. Đọc - Hiểu văn bản
3. Xác định các phép tu từ trong khổ thơ mở đầu bài thơ :
-Nhân hóa : “Mặt trời xuống biển”, “sóng cài then,đêm sập cửa”
-So sánh “Mặt trời xuống biển như hòn lửa”
-Ẩn dụ: “Câu hát căng buồm”.
4. Hiệu quả của các phép tu từ trong đoạn thơ là gì ?
*Cảnh hoàng hôn trên biển khi đoàn thuyền đánh cá ra khơi :
-Cảnh đẹp kì vĩ ,tràn đầy sức sống ,gần gũi thân thiết với con người .
-Con người ra khơi trong khí thế ,niềm vui được làm chủ cuộc sống mới .
I. Giới thiệu tác giả - tác phẩm
III. Phân tích văn bản
IV. Luyện tập
II. Đọc - Hiểu văn bản
Học thuộc lòng bài thơ
Viết đoạn văn hoàm chỉnh, phân tích giá trị của các biện pháp nghệ thuật sử dụng trong khổ thơ đầu của bài thơ
Tìm hiểu tiếp nội dung của bài ( cảm hứng về thiên nhiên và con người lao động) :
+ Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển
+ Cảnh đoàn thuyền trở về
V. Hướng dẫn về nhà