Bài 11. Đoàn thuyền đánh cá

1
THÂN MẾN CHÀO CÁC EM HỌC SINH
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ

Đọc thuộc và diễn cảm :” Bài thơ về tiểu đội xe không kính “. Nêu cảm nhận ngắn gọn của em về hình ảnh người lính lái xe ?.
KIỂM TRA BÀI CŨ
ĐÁP ÁN :
- Đọc thuộc lòng đúng theo văn bản trong sách giáo khoa
Cảm nhận về hình ảnh người lính lái xe : Những chiến sĩ lái xe Trường Sơn thời chống Mỹ là những người có tâm hồn trẻ trung, vui nhộn. Họ còn có những phẩm chất đáng quí: đó là tinh thần dũng cảm, không ngại khó khăn, gian khổ, lòng lạc quan và tình đồng đội thắm thiết. Đặc biệt, ở họ sáng lên ý chí quyết tâm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước . là thế hệ sau, sinh ra và lớn lên khi đất nước đã hoà bình, ta vô cùng tự hào, khâm phục và biết ơn người chiến sĩ lái xe nói riêng và thế hệ trẻ Việt Nam thời chống Mỹ nói chung, một thế hệ anh hùng đã không tiếc máu xương, sẵn sàng dâng hiến cả sức lực, tuổi trẻ và xương máu của mình cho sự nghiệp thống nhất đất nước
“Năm năm mới bấy nhiêu ngày
Mà trông trời đất đổi thay đã nhiều”
Tiết 51,
52
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
I / Đọc văn bản và tìm
hiểu chú thích :


Cù Huy Cận ( 1919 – 2005 )
Quê ở Hà Tĩnh
-Nhà thơ nổi tiếng trong
phong trào thơ mới .
-Thơ sau cách mạng tràn
đầy niềm vui cuộc sống .
1/ Tác giả:
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( Huy Cận )
Tiết 51,
52

2/ Tác phẩm:
- Sáng tác 1958 trong chuyến đi thực tế dài ngày ở vùng mỏ Quảng ninh.
- In trong tập thơ: Trời mỗi ngày lại sáng .
Tiết 51,52
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( Huy Cận)
Cảnh đoàn thuyền ra
khơi
Cảnh đánh cá trên biển
đêm
Cảnh đoàn thuvền
trở về.
Bốn khổ thơ tiếp
Khổ còn lại
Hai khổ thơ đầu
II/ Bố cục
Tiết 51,52
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( Huy Cận )
I / Đọc văn bản và tìm
hiểu chú thích :
II/ Bố cục:
III/ Phân tích:

Tiết 51,52
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( Huy Cận )
1/ Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi :
Cảnh hoàng hôn trên biển được tác giả miêu tả qua những câu thơ nào ?
“Mặt trời xuống biển như hòn lửa.
Sóng đã cài then đêm sập cửa
Hai câu thơ trên tác giả sử dụng biện pháp nghệ
thuật gì ?
Nghệ thuật so sánh ( mặt trời _ hòn lửa đỏ rực ), nhân hóa ( sóng cài then…), liên tưởng thú vị
Với biện pháp nghệ thuật ấy, gợi cho em ấn tượng gì về thiên nhiên vũ trụ ?
Thiên nhiên vũ trụ như ngôi nhà lớn đang đi vào trạng thái nghỉ ngơi .
1/ Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi :
Qua cách miêu tả trên, em có
cảm nhận gì về cảnh hoàng hôn trên biển
Hoàng hôn trên biển vừa hùng vĩ, vừa huy hoàng, tráng lệ.
12
6
9
3
11
10
8
7
5
4
2
1
Thảo luận nhóm
Đặt trong khung cảnh thiên nhiênđó, đoàn thuyền , con người đã làm gì? Tiếng hát diễn tả khí thế của ngư dân khi ra khơi như thế nào ?
ĐÁP ÁN: Đối lập với thiên nhiên vũ trụ -đoàn thuyền, con người bắt đầu hoạt động. mạnh mẽ, khỏe khoắn, lạc quan, hi vọng nhưng lãng mạn.
-Niềm vui của người lao động được làm chủ thiên
nhiên,đất nước .
- Đoàn thuyền , con người ra khơi với khí thế hào hứng ,phấn khởi , lạc quan
2/ Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển :
Đoàn thuyền đánh cá trên biển
đêm được tác giả thể hiện
qua những hình ảnh nào ?
_ Lái gió , buồm trăng , mây
cao,biển bằng
Hình ảnh lái gió, buồm trăng
được tác giả miêu tả bằng bút
pháp gì? Qua đó, em cảm nhận
thế nào về hình ảnh con thuyền?
- Bút pháp tả thực kết hợp
lãng mạn
Con thuyền đánh cá vốn
nhỏ bé trở nên kì vĩ , khổng
lồ, hòa nhập với kích thước
rộng lớn của thiên nhiên
vũ trụ .
2/ Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển :
Công việc đầu tiên của người
đánh cá là gì?
Qua đây em thấy nét gì nổi
bật ở họ ?
Người lao động hăm hở
trong tư thế của người làm
chủ thiên nhiên .
- Chủ động : dò bụng biển ,
dàn đan thế trận
12
6
9
3
11
10
8
7
5
4
2
1
Thảo luận nhóm
Cảm nhận của em về công việc của người lao động qua các câu thơ sau :
-Ta hát bài ca gọi cá vào
Gõ thuyền đã có nhịp trăng ca
…Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng .
ĐÁP ÁN : Công việc lao động nặng nhọc của người đánh cá đã trở thành niềm vuicùng thiên nhiên .Biểu hiện niềm say sưa , hào hứng , và những ước mơ bay bổng của con người muốn hòa hợp với thiên nhiên , chinh phục thiên nhiên bằng công việc lao động của chính mình .
Công việc lao động nặng nhọc của người đánh cá đã trở thành bài ca đầy niềm vui , nhịp nhàng cùng thiên nhiên
2/ Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển :
. Tìm những câu thơ miêu tả vẻ
đẹp rực rỡ của các loài cá trên
biển đêm ?
Vẻ đẹp các loài cá biển:
+ Cá thu …luồng sáng .
+ Cá nhụ , cá chim, cá đé.
+ Cá song lấp lánh trăng
vàng chóe
Vẩy bạc đuôi vàng loé
rạng đông
Để miêu tả vẻ đẹp của các loài
cá tác giả sử dụng biện pháp
nghệ thuật gì ?
Được sáng tạo bằng liên
tưởng , tưởng tượng và từ
sự quan sát thực để làm giàu có thêm cái đẹp vốn có trong tự nhiên .
2/ Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển :
Em có cảm nhận gì về
biển nước ta ?
- Biến đẹp và giàu có về
tài nguyên .
Đắm mình trong khung lao động ấy, tác giả cảm nhận được điều gì về biển ?
Biển được so sánh với lòng mẹ , biển luôn ưu đãi con người, người lao động mang ơn biển ân tình nuôi sống
con người .
2/ Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển :
Em có nhận xét gì về âm hưởng , giọng thơ, cách gieo
vần ở các khổ thơ 3,4,5,6 ?
-Âm hưởng khỏe khoắn ,
sôi nổi, bay bổng.
-Lời thơ dõng dạc, điệu thơ như khúc hát say mê, hào hứng
-Cách gieo vần có nhiều
biến hóa linh hoạt.
3/ Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về :
Hình ảnh hoán dụ và ẩn dụ đẹp vừa gợi tả cảnh bình binh trên biển rực rỡ, tráng lệ, vừa ca ngợi niềm vui của con người vừa đạt được thành quả lao động mỹ mãn
Cảm nhận của em về đoạn thơ sau :
“ Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời
Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi”
3/ Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về :
Đoàn thuyền đánh cá trở về sau một đêm lao động vất vả được tác giả miêu tả qua chi tiết nào ?
Em có nhận xét gì về câu hát ở
phần mở đầu và câu hát ở đoạn cuối bài thơ ?
-Tiếng hát vui tươi cất cao chào mừng thắng lợi .
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi có ý nghĩa gì ?
- Thành quả mà ngư dân đạt được , một kết quả đáng tự hào khi con người làm chủ biển khơi .
III/ Tổng kết
.1/ Nghệ thuật:
-Bút pháp lãng mạn , hình ảnh liên tưởng
-Âm hưởng khỏe khoắn, hào hùng, giàu nhạc điệu
Em có nhận xét gì về nghệ thuật của bài thơ Đoàn Thuyền Đánh Cá ?
Với bút pháp nghệ thuật ấy làm nổi bật nội dung gì ?
2/ Nội dung :
- Ca ngợi sự giàu đẹp của biển
Ca ngợi những con người mới
Thể hiện niềm tự hào của tác giả trước đất nước và cuộc sống mới
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
1/ Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là gì ?
A . Cảm hứng về lao động.
B. Cảm hứng về thiên nhiên.
C. Cảm hứng về chiến tranh
D. Cả A và B đều đúng
2/ Nội dung bài thơ Đoàn thuyền đánh cá là :
A/ Ca ngợi sự giàu đẹp của biển
B/ Ca ngợi hình ảnh người lao động mới hăng say lao động, làm chủ biển khơi
C/ Tự hào về đất nước và con người Việt nam trong công cuộc dựng xây đất nước
D/ cả 3 ý trên
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
Học thuộc bài thơ và ghi nhớ
Viết đoạn văn ngắn từ 12-15 dòng nêu cảm nhận của em về quê hương, đất nước và con người Việt Nam qua bài thơ Đoàn thuyền đánh cá, đặc biệt là hình ảnh con người mới trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc
Soạn bài Bếp lửa
CHÚC CÁC EM VUI KHOẺ, HỌC TỐT