Bài 11. Đoàn thuyền đánh cá

Tiết 51: VĂN BẢN: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( HUY CẬN)
Tìm hiểu chung
1. Tác giả
Tiết 51: VĂN BẢN: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( HUY CẬN)
Tìm hiểu chung
1. Tác giả
- Ông là bạn tâm giao của Xuân Diệu - một nhà thơ nổi tiếng của Việt Nam
- Tháng 6 năm 2001, Huy Cận được bầu là Viện sĩ Viện Hàn lâm thế giới
Phong cách: Thơ Huy Cận vừa bám lấy cuộc đời vừa hướng tới những khoảng
xa rộng .... vừa bay bổng lãng mạn lại vừa hiện thực đời thường.
- Huy cận (1919-2005) quê Hà Tỉnh
Là nhà thơ nổi tiếng của thơ mới
- Thơ ông sau cách mạng tràn đầy niềm vui,niềm tin cuộc sống

Tiết 51: VĂN BẢN: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( HUY CẬN)
Tìm hiểu chung
1. Tác giả
2. Tác phẩm
- Năm 1958, Huy Cận có chuyến đi thực tế dài ngày ở vùng mỏ Quảng Ninh. Bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” được sáng tác trong hoàn cảnh đó, in trong tập “Trời mỗi ngày lại sáng” (1958).
đoàn thuyền đánh cá
Hồng Gai, 4 – 10 – 1958.
Hát rằng : cá bạc biển Đông lặng,
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi
Mặt trời xuống biển như hòn lửa.
Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi.
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.

Cá nhụ cá chim cùng cá đé,
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé.
Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.


Ta hát bài ca gọi cá vào,
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao.
Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.

Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng,
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng.
Vẩy bạc đuôi vàng loé rạng đông,
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.


Câu hát căng buồm với gió khơi,
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.
Mặt trời đội biển nhô màu mới,
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.

Tìm hiểu chung
1. Tác giả
2. Tác phẩm
3. Đọc
4. Chú thích
Tiết 51: VĂN BẢN: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( HUY CẬN)
Cá bạc
Cá song
Cá đé
Cá chim
Cá nhụ
Cá thu
Loài cá cùng họ với cá thu, thân và má có vảy nhỏ, màu trắng nhạt.
Loài cá biển sống ở tầng mặt nước, thân dẹt hình thoi.
Loài cá mình dẹt, vây lớn.
Còn gọi là cá bẹ, cùng họ với cá trích nhưng lớn hơn.
Thân dài, hơi dẹt.
Sống ở gần bờ, thân dày và dài, có nhiều vạch dọc thân hoặc các chấm màu đen và hồng
Tiết 51
Bài: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
- Huy Cận
I.Giới thiệu chung
1.Tác giả
2.Tác phẩm
II.Đọc – hiểu văn bản
1.Đọc – chú thích(sgk)
2.Bố cục: 3 đoạn
Đoạn 1:2 khổ thơ đầu -> cảnh đoàn thuyền ra khơi
Đoạn 2:4 khổ tiếp theo -> cảnh hoạt động của thuyền đánh cá
Đoạn 3: khổ cuối -> cảnh đoàn thuyền trở về

đoàn thuyền đánh cá
Hát rằng : cá bạc biển Đông lặng,
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi
Mặt trời xuống biển như hòn lửa.
Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi.
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.

Cá nhụ cá chim cùng cá đé,
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé.
Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.


Ta hát bài ca gọi cá vào,
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao.
Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.

Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng,
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng.
Vẩy bạc đuôi vàng loé rạng đông,
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.


Câu hát căng buồm với gió khơi,
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.
Mặt trời đội biển nhô màu mới,
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.

Cảnh đoàn thuyền đánh ca ra khơi
Cảnh hoạt động của đoàn thuyền đánh cá
Cảnh cảnh đoàn thuyền trở về
Tiết 51: VĂN BẢN: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( HUY CẬN)
Tìm hiểu chung
1. Tác giả
2. Tác phẩm
3. Đọc
4. Chú thích
5. Bố cục:
3 phần : Phần 1: Hai khổ thơ đầu -> cảnh đoàn thuyền ra khơi
Phần 2: Bốn khổ tiếp theo -> cảnh đánh cá trên biển
Phần 3: khổ cuối -> Cảnh đoàn thuyền trở về
6. Đại ý:
Bài thơ miêu tả một chuyến ra khơi đánh cá của người dân chài vùng biển Quảng Ninh trong âm hưỡng tiếng hát lạc quan của người lao động làm chủ biển khơi.
Quan sát bức tranh và cho biết
đoàn thuyền ra khơi vào thời điểm nào?
Tiết 51: VĂN BẢN: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( HUY CẬN)
- Thời điểm : Hoàng hôn - mặt trời như đi về với biển cả
- Nghệ thuật : So sánh, nhân hoá, liên tưởng, tưởng tượng độc đáo
- Thiên nhiên: Mặt trời như một “hòn lửa” đỏ rực từ từ lặn xuống biển để lại ánh sáng rực rỡ, huy hoàng. Vũ trụ như một ngôi nhà khổng lồ mà màn đêm là cánh cửa và những con sóng là then cài.
1. Cảnh ra khơi đánh cá
II. Phân tích :
Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì khi miêu tả bức tranh thiên nhiên này?

“ Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa”
Tiết 51: VĂN BẢN: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( HUY CẬN)
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Tiết 51: VĂN BẢN: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( HUY CẬN)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1. Cảnh ra khơi đánh cá
- Cảnh thiên nhiên hiện lên rực rỡ , huy hoàng, tráng lệ
- Sự vận động của vũ trụ, biển cả đang dần khép lại, chuyển sang trạng thái nghỉ ngơi
THIÊN NHIÊN
CON NGƯỜI
Con người bắt đầu ra khơi, bắt đầu một ngày lao động mới.
3.1. Phân tích :
Tiết 51: VĂN BẢN: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( HUY CẬN)
II. Đọc - hiểu văn bản.
3.1. Cảnh ra khơi đánh cá
“ Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi”
- Không phải là ra đi lần đầu mà là công việc hàng ngày, thường xuyên của những người dân miền biển.
- Gợi hình ảnh đoàn thuyền hùng dũng tiến ra khơi.
Khí thế khẩn trương, tưng bừng, khí thế của những con người có lòng nhiệt tình, hăng say, hào hứng lao động
3. Phân tích
Tiết 51: VĂN BẢN: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( HUY CẬN)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1. Cảnh ra khơi đánh cá
“Câu hát căng buồm cùng gió khơi”
Những người dân chài vừa chèo thuyền vừa cất cao tiếng hát. Tiếng hát vang khoẻ của họ hoà quyện vào gió nâng cánh buồm đẩy con thuyền lao nhanh ra khơi.
3. Phân tích :
Tiết 51: VĂN BẢN: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( HUY CẬN)
1. Cảnh ra khơi đánh cá
Ca ngợi biển giàu có, với những loài cá quí .
Thể hiện ước mơ đánh bắt được nhiều hải sản
III. Phân tích
Khổ 2
Tiết 51: VĂN BẢN: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( HUY CẬN)
Bài tập nhanh : Nội dung của 2 khổ thơ đầu là gì ?