Bài 11. Đoàn thuyền đánh cá

Trái đất ba phần tư nước mắt
Ta đi như giọt lệ giữa không gian
Trời mỗi ngày lại sáng

1.TÁC GIẢ:
- Huy Cận (1919-2005),quê ở huyện Hương Sơn HàTĩnh.Nhà thơ tiêu biểu trong phong trào thơ mới,với tập thơ “Lửa Thiêng”(1940).
-Tham gia CM từ trước1945
- Sau CM tháng 8, ông là nhà thơ đã có đóng góp lớn cho nền văn học nước nhà.
- Năm 1996 ông được trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học, nghệ thuật (1996).

Huy Cận:
2.TÁC PHẨM:
“Đoàn thuyền đánh cá” sáng tác năm 1958, được in trong tập “Trời mỗi ngày lại sáng”

Giới thiệu:
Tập thơ trời mỗi ngày lại sáng của Huy Cận, xuất bản 1958.Gồm 3 phần: “Tập thơ vùng mỏ” nói về những người công nhân đã đấu tranh và ngã xuống trước mũi súng của chủ Pháp; về những sự “đổi thịt thay da” của vùng mỏ khi công nhân giành được quyền làm chủ của mình.Trong “Trời mỗi ngày lại sáng” có cảm xúc vũ trụ, có kỉ niệm và tâm tình về những năm kháng chiến; có cảm nhận của nhà thơ trước cuộc sống mới ở Miền Bắc, cuộc đấu tranh của nâhn dân Miền Nam trong những ngày đất nước còn bị chia cắt. “Biển rộng sông dài” ghi lại cảm xúc của tác giả trên đất bạn Liên Xô và Trung Quốc.

a.Hoàn cảnh viết: “Đoàn thuyền đánh cá” theo bài viết của Huy Cận:”Sau CM.8, tôi có dịp viết nhiều về vẻ đẹp sông biển ở vùng biển Hạ Long, bài thơ Đoàn thuyền đánh cá được viết trong những tháng năm đất nước bắt đầu xây dựng CNXH. Không khí vui tươi, phấn khởi của cuộc đời, của vùng than, vùng biển đang hăng say lao động từ bình minh cho đến hoàng hôn và cả từ hoành hôn cho đến bình minh.. Đoàn thuyền đánh cá lấy thời điểm xuất phát khác với lệ thường, lúc mặt trời lặn và trở về trong bình minh chói lọi. Khung cảnh trên biển khi mặt trời tắt không nặng nề, tăm tối mà mang vẻ đẹp tự nhiên tạo vật trong qui luật vận động tự nhiên của nó.Nếu trước cách mạng vũ trụ ca rất buồn thì bây giờ lại rất vui…”

Một số tác phẩm của Huy Cận:
b. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm
2 kh? tho d?u
C?nh do�n thuy?n dỏnh cỏ ra khoi



4 kh? tho ti?p
C?nh dỏnh cỏ dờm trang





Kh? tho cu?i
C?nh do�n thuy?n dỏnh cỏ tr? v?



c.Bố cục:
hg
T? b? c?c c?a b�i tho,em cú nh?n xột gỡ v? trỡnh t? c?m xỳc v� th?i gian ngh? thu?t trong b�i tho?Th?i gian ngh? thu?t ?y g?i cho em liờn tu?ng?

B�i tho du?c s?p x?p theo trỡnh t? m?t c?a chuy?n ra khoi.
- Th?i gian ngh? thu?t:
Ho�ng hụn ? Dờm trang ? Bỡnh minh
-Liờn tu?ng d?n m?t th?i d?i huy ho�ng dang m? ra tru?c m?t chỳng ta.


II.PHÂN TÍCH:
1.Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi:
M?t tr?i xu?ng bi?n nhu hũn l?a.
Súng dó c�i then dờm s?p c?a.
Do�n thuy?n dỏnh cỏ l?i ra khoi,
Cõu hỏt cang bu?m cựng giú khoi.

Hỏt r?ng:cỏ b?c bi?n Dụng l?ng,
Cỏc thu bi?n Dụng nhu do�n thoi
Dờm ng�y d?t bi?n muụn lu?ng sỏng.
D?n d?t lu?i ta do�n cỏ oi!

1. Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi:

Mặt trời xuống biển như hòn
Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
So sánh, nhân hóa, ẩn dụ, liên tưởng

Nh?ng hỡnh ?nh so sỏnh, nhõn húa, liờn tu?ng v?a th?c l?i v?a m?i m?, thỳ v?.V?ng m?t tr?i lỳc ho�ng hụn dang t? t? l?n xu?ng bi?n dó b?t di cỏi chúi chang m� ch? cũn l� m?t hũn l?a l?n, d? d? cho ngụi nh� vu tr? khi búng dờm dang xu?ng khụng roi v�o l?nh l?o tõm t?i. Cũn m�n dờm buụng d?n t? trờn cao xu?ng l?i nhu cỏnh c?a, nh?ng lu?n súng l?i l� then c�i. Cỏc hỡnh ?nh so sỏnh, liờn tu?ng ?y dua thiờn nhiờn vu tr? l?i g?n v?i con ngu?i, vu tr? bao la nhung l?i r?t g?n gui, khụng d?i l?p v?i con ngu?i, dú l� ngụi nh� l?n c?a con ngu?i.
Nghệ thuật so sánh, nhân hóa
biển đêm rộng lớn, bí hiểm trở nên gần gũi, ấm áp như ngôi nhà lớn…
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Nghệ thuật dùng từ “lại”,
BPTT ẩn dụ “câu hát căng buồm”

"Cõu hỏt cang bu?m", hỡnh ?nh tho m?ng, kh?e kho?n v� d?p lóng m?n.Ti?ng hỏt vang kh?e, vang xa hũa cựng giú th?i cang cỏnh bu?m. Dú l� ti?ng hỏt chan ch?a ni?m vui c?a ngu?i dõn lao d?ng l�m ch? thiờn nhiờn d?t nu?c. Ti?ng hỏt ca ng?i s? gi�u cú c?a bi?n c?, th? hi?n mo u?c m?t chuy?n ra khoi dỏnh b?t du?c nhi?u h?i s?n.
khí thế náo nức, hào hứng, hăng say, phấn chấn của người lao động khi ra khơi
T? nh?ng hỡnh ?nh so sỏnh, ?n d?, nhõn húa cựng s? liờn tu?ng cho ta th?y vu tr? ngh? ngoi l?i l� lỳc con ngu?i b?t d?u cụng vi?c ra khoi dỏnh cỏ v?i tu th? nỏo n?c, hang say, ph?n ch?n.Th? hi?n tinh th?n l�m ch? bi?n c? c?a con ngu?i lao d?ng.
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM:
Câu 1: Bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” ra đời trong hoàn cảnh nào?
A.Trước Cách mạng tháng 8
B.Trong chuyến đi thực tế của Huy Cận về vùng mỏ Quảng Ninh giữa năm 1958.
C.Trong thời kì kháng chiến chống Mĩ.
D.Sau năm 1975 khi đất nước được giải phóng

Câu 1: Bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” ra đời trong hoàn cảnh nào?
A.Trước Cách mạng tháng 8
B.Trong chuyến đi thực tế của Huy Cận về vùng mỏ Quảng Ninh giữa năm 1958.
C.Trong thời kì kháng chiến chống Mĩ.
D.Sau năm 1975 khi đất nước được giải phóng
Câu 2: Nhận xét sau đây đúng hay sai: “Qua hai khổ thơ đầu bài “Đoàn thuyền đánh cá” cho ta thấy sự gần gũi, gắn bó giữa con người và thiên nhiên biển cả. Biển đêm vốn mênh mông, bí hiểm trở nên gần gũi, ấm áp như một ngôi nhà lớn.”
A. Đúng B. Sai

Câu 2: Nhận xét sau đây đúng hay sai: “Qua hai khổ thơ đầu bài “Đoàn thuyền đánh cá” cho ta thấy sự gần gũi, gắn bó giữa con người và thiên nhiên biển cả. Biển đêm vốn mênh mông, bí hiểm trở nên gần gũi, ấm áp như một ngôi nhà lớn.”
A. Đúng B. Sai

Cõu 3 : D?a v�o nh?n xột ? b�i t?p 2:"Qua hai kh? tho d?u b�i "Do�n thuy?n dỏnh cỏ" cho ta th?y s? g?n gui, g?n bú gi?a con ngu?i v� thiờn nhiờn bi?n c?. Bi?n dờm v?n mờnh mụng, bớ hi?m tr? nờn g?n gui, ?m ỏp nhu m?t ngụi nh� l?n." Hóy vi?t do?n van kho?ng 8-10 cõu l�m rừ ý ki?n trờn.