Bài 11. Đoàn thuyền đánh cá

Kiểm tra bài cũ:
1. Đọc thuộc lòng bài thơ: “ Bài thơ về tiểu đội xe không kính”.
2. Bài thơ đã khắc họa hình ảnh người lính thời chống Mĩ như thế nào?
Quan sát và nhận xét những bức ảnh sau:
Công nhân và nông dân hăng say làm việc vì họ được làm
chủ cuộc sống của mình, làm chủ sản phẩm mình làm ra.
Huy Cận
TIẾT 51
I.Đọc - Tìm hiểu chung:


Tiết 51: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ ( Tiết 1)
Huy Cận
1. Tác giả:
- Huy Cận: (1919 - 2005), tên khai sinh là Cù Huy Cận.
- Quê ở Hà Tĩnh.
- Là nhà thơ nổi tiếng trong phong trào Thơ mới trước cách mạng tháng 8 (1930- 1945).
- Là nhà thơ tiêu biểu của nền thơ hiện đại Việt Nam.
* Sự nghiệp văn học :
A, Trước Cách mạng :
-Ông là nhà thơ nổi tiếng trong
phong trào Thơ Mới
-Tập thơ đầu tay "Lửa thiêng":
-Cảm hứng về vũ trụ: con người
cô đơn, nhỏ bé, lạc lõng

B, Sau Cách mạng tháng Tám :
- Ông là gương mặt tiêu biểu của thơ ca Việt Nam hiện đại với sự khởi sắc của hồn thơ vui tươi, khoẻ khoắn, tin yêu.
- Huy Cận có những mùa thơ rực rỡ với niềm vui trước cuộc sống mới: Trời mỗi ngày lại sáng, Đất nở hoa, Bài thơ cuộc đời...
- Cảm hứng về vũ trụ: con người với tư thế làm chủ.

- Bài thơ được viết trong dịp Huy Cận đi thực tế dài ngày ở vùng mỏ Quảng Ninh năm 1958, in trong tập "Trời mỗi ngày lại sáng" .
2. Tác phẩm
Tiết 51: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Huy Cận
3. Đọc - tìm hiểu chú thích
Mặt trời xuống biển như hòn lửa.
Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.

Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.

Cá nhụ cá chim cùng cá đé,
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé.
Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long
Tiết 51: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Huy Cận
Ta hát bài ca gọi cá vào,
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao.
Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.
Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng,
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng.
Vẩy bạc đuôi vàng loé rạng đông,
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.
Câu hát căng buồm với gió khơi,
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.
Mặt trời đội biển nhô màu mới,
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
Tiết 51: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Huy Cận
Tiết 51: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Huy Cận
4. Thể thơ:
Thơ 7 tiếng.
5. Bố cục:
Ba phần
Đoàn thuyền đánh cá.
Cảnh đoàn thuyền ra khơi.
Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển.
Cảnh đoàn thuyền trở về.
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Tiết 51: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ Huy Cận
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ:
- Cảm hứng thiên nhiên, vũ trụ và con người lao động xây dựng đất nước.
2. Bức tranh về thiên nhiên và lao động:
a. Cảnh thiên nhiên:
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa
- H/a’so sánh: Mặt trời-như hòn Iửa hình ảnh đẹp lạ
- Nhân hóa, liên tưởng: Sóng cài then - Đêm sập cửa
- S/d 2 vần trắc: Lửa- cửa
=>Thời gian trôi nhanh, đột ngột. Không gian rộng lớn, yên tĩnh
-> thuận lợi ra khơi.
=> Bức tranh rất hùng vĩ
Cảnh vừa rộng lớn, rực rỡ, vừa
đẹp lạ, vừa gần gũi: một sự liên
tưởng bằng phép nhân hóa so
sánh thú vị.
=>Vũ trụ như một ngôi nhà lớn, màn đêm là tấm cửa khổng lồ, những lượn sóng là then cửa.
Củng cố:

1. Bài thơ “ Đoàn thuyền đánh cá” ra đời trong hoàn cảnh nào?
A. Trước cách mạng tháng 8.
B. Trong chuyến đi thực tế của Huy Cận về vùng mỏ Quảng Ninh giữa năm 1958.
C. Trong thời kì kháng chiến chống Mĩ.
D. Sau năm 1975 khi đất nước được giải phóng.
2. Nội dung của hai khổ thơ đầu là gì?
A. Miêu tả cảnh lên đường và tâm trạng náo nức của con người.
C. Miêu tả cảnh hoàng hôn trên biển.
D. Miêu tả cảnh lao động kéo lưới trên biển.
B. Miêu tả sự phong phú của các loài cá biển.
Dặn dò:
-Học thuộc bài thơ
-Tìm hiểu nội dung tiếp theo của bài thơ :
Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển
Cảm ơn các thầy, cô giáo và các em.