Bài 11. Đoàn thuyền đánh cá

các thầy cô đến dự ngữ văn 9B
Nhiệt liệt chào Mừng
Giáo viên : Vũ Thị Hồng Lụa
đoàn thuyền đánh cá
Huy Cận
TIẾT 51
ĐOàn Thuyền Đánh cá
Huy Cận
Đoàn thuyền đánh cá
Tiết 51 :
Huy Cận
I. Giới thiệu chung:
1. Tác giả
Huy Cận (1919- 2005),
- Huy Cận (1919- 2005), quê ở Huyện Vô Quang- Hà Tĩnh.
- Nhà thơ tiêu biểu trong phong trào Thơ Mới, với tập “Lửa Thiêng” (1940).
- Ông tham gia cách mạng từ trước 1945. Sau Cách mạng Tháng 8, ông là nhà thơ cách mạng đã có đóng góp lớn cho nền Văn học nước nhà.
- ¤ng ®­îc trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học, Nghệ thuật (1996).
Đoàn thuyền đánh cá
Tiết 51 :
Huy Cận
I. Giới thiệu chung:
1. Tác giả
2. Tác phẩm
- Trước cách mạng tháng Tám 1945 Tác phẩm tiêu biểu: tập thơ Lửa thiêng
Sau cách mạng tháng Tám : Tác phẩm tiêu biểu:Trời mỗi ngày lại sáng, Đất nở hoa, Bài thơ cuộc đời.
"Đoàn thuy?n dỏnh cỏ" sỏng tỏc nam 1958, du?c in trong t?p"Tr?i m?i ng�y l?i sỏng"

Tập thơ “Trời mỗi ngày lại sáng” của Huy Cận, xuất bản 1958. Gồm 3 phần. "Tập thơ vùng mỏ" nói về những người công nhân đã đấu tranh và ngã xuống trước mũi súng của chủ Pháp; về những sự "đổi thịt thay da" của vùng mỏ khi công nhân giành được quyền làm chủ của mình. Trong “Trời mỗi ngày lại sáng" có cảm xúc vũ trụ, có những kỉ niệm và tâm tình về những năm kháng chiến; có cảm nhận của nhà thơ trước cuộc sống mới ở Miền Bắc, cuộc đấu tranh của nhân dân Miền Nam trong những ngày đất nước còn bị chia cắt. "Biển rộng sông dài" ghi lại cảm xúc của tác giả trên đất bạn Liên Xô và Trung Quốc.

Hoàn cảnh viết: "Đoàn thuyền đánh cá"- theo bài viết của Huy Cận: "Sau cách mạng tháng 8, tôi có dịp viết nhiều về vẻ đẹp sông biển ở vùng biển Hạ Long, bài thơ Đoàn thuyền đánh cá được viết trong những tháng năm đất nước bắt đầu xây dựng CNXH. Không khí vui tươi, phấn khởi của cuộc đời, của vùng than, vùng biển đang hăng say lao động từ bình minh cho đến hoàng hôn và cả từ hoàng hôn cho đến bình minh. Đoàn thuyền đánh cá lấy thời điểm xuất phát khác với lệ thường, lúc mặt trời lặn và trở về trong bình minh chói lọi. Khung cảnh trên biển khi mặt trời tắt không nặng nề, tăm tối mà mang vẻ đẹp tự nhiên tạo vật trong quy luật vận động tự nhiên của nó. Nếu trước cách mạng vụ trũ ca rất buồn thì bây giờ lại rất vui."
Đoàn thuyền đánh cá
Tiết 51 :
Đoàn thuyền đánh cá
Tiết 51 :
Huy Cận
I. Giới thiệu chung:
II. Đọc, hiểu văn bản
1. D?c, chú thích
Nh?p 4/3
Gi?ng vui tuoi, trong sỏng,
Phấn chấn, hào hứng
2 khổ thơ đầu



Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi

4 khổ thơ tiếp



Cảnh đánh cá đêm trăng

Bố cục
Khổ thơ cuối



Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về

Đoàn thuyền đánh cá
Tiết 51 :
I. Giới thiệu chung:
II. Đọc, hiểu văn bản
1. D?c, chú thích
2. Bố cục
hg
câu hỏi thảo luận
Từ bố cục của bài thơ, em có nhận xét gì về trình tự cảm xúc và thời gian nghệ thuật trong bài thơ? Thời gian nghệ thuật ấy gợi cho em liên tưởng gì?
Bài thơ được sắp xếp theo trình tự một chuyến ra khơi.
Thời gian nghệ thuật:
Hoàng hôn ? Đêm trăng ? Bình minh
- Liên tưởng đến một thời đại huy hoàng đang mở ra trước mắt chúng ta.

Đoàn thuyền đánh cá
Tiết 51 :
Huy Cận
I. Giíi thiÖu chung
II. §äc, hiÓu v¨n b¶n
:
a.c?nh do�n thuy?n dỏnh cỏ ra khoi
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa
Mặt trời  xuống biển
Sóng  cài then
Đêm  sập cửa
}
Hoàng hôn đang dần buông xuống
- Thời gian: hoàng hôn
- Không gian:
Vũ trụ, biển khơi vµo ®ªm
 Bức tranh thiên nhiên thật huy hoàng diễm lệ , tràn đầy sức sống với một không gian rộng lớn bao la , hùng vĩ …
biện pháp nghệ thuật: So sánh, liªn t­ëng, nhân hóa biển đêm rộng lớn, bí hiểm trở nên gần gũi, ấm áp như ngôi nhà lớn…
Đoàn thuyền đánh cá
Tiết 51 :
Huy Cận
như hòn lửa
Sóng
cài then
đêm sập cửa
NT So sánh,nhân hóa, liên tưởng
Mặt trời

Những hình ảnh so sánh, nhân hóa, liên tưởng vừa thực lại vừa mới mẻ, thú vị. Vầng mặt trời lúc hoàng hôn đang từ từ lặn xuống biển đã bớt đi cái chói chang mà chỉ còn như một hòn lửa lớn, đủ để cho ngôi nh� vũ trụ khi bóng đêm đang xuống không rơi vào sự lạnh lẽo và tăm tối. Còn màn đêm buông dần từ trên cao xuống lại như cánh cửa, những lượn sóng là chiếc then cài. Các hình ảnh so sánh liên tưởng ấy đưa thiên nhiên vũ trụ gần lại với con người, vũ trụ bao la nhưng cũng rất gần gũi không đối lập với con người, đó là ngôi nhà lớn của con người.

Những hình ảnh so sánh, nhân hóa, liên tưởng vừa thực lại vừa mới mẻ, thú vị. Vầng mặt trời lúc hoàng hôn đang từ từ lặn xuống biển đã bớt đi cái chói chang mà chỉ còn như một hòn lửa lớn, đủ để cho ngôi nh� vũ trụ khi bóng đêm đang xuống không rơi vào sự lạnh lẽo và tăm tối. Còn màn đêm buông dần từ trên cao xuống lại như cánh cửa, những lượn sóng là chiếc then cài. Các hình ảnh so sánh liên tưởng ấy đưa thiên nhiên vũ trụ gần lại với con người, vũ trụ bao la nhưng cũng rất gần gũi không đối lập với con người, đó là ngôi nhà lớn của con người.
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi
Con người - Thiên nhiên
Lao động - Nghỉ ngơi
Khí thế tươi vui , mạnh mẽ, lạc quan yêu lao động : tiếng hát tạo nên sức mạnh làm c¨ng cánh buồm cho thuyền chạy phăng phăng ra kh¬i.
- Hát ca ngợi giàu cã cña biÓn c¶ nuôi sống con người .
Tiếng hát thể hiện niềm vui, cuộc sống tự do, no đủ . Lời ngợi ca lao động ®Ó góp phần xây dựng đất nước đang từng ngày đổi míi. Thể hiện tinh thần làm chủ biÓn c¶ của những người lao động.
Đoàn thuyền đánh cá
Huy Cận
Tiết 51 :
II. Đọc- hiểu văn bản
3. Phân tích
a.cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi
Đoàn thuyền
lại ra khơi
Câu hát căng buồm
Nghệ thuật: sử dụng từ "lại",
BPTT ẩn dụ "Câu hát căng buồm"

"Câu hát căng buồm", hình ảnh thơ mộng, khỏe khoắn và đẹp lãng mạn. Tiếng hát vang khỏe , vang xa, bay cao hòa cùng gió thổi căng cánh buồm. Đó là tiếng hát chan chứa niềm vui của người dân lao động làm chủ thiên nhiên đất nước. Tiếng hát ca ngợi sự giàu có của biển cả, thể hiện mơ ước một chuyến ra khơi đánh bắt được nhiều hải sản.
Đoàn thuyền đánh cá
Tiết 51 :
Huy Cận
Bài 1:
Bài thơ "Đoàn thuyền đánh cá" ra đời trong hoàn cảnh nào?
Trước Cách mạng tháng 8.
Trong chuyến đi thực tế của Huy Cận về vùng mỏ Quảng Ninh giữa năm 1958.
Trong thời kì kháng chiến chống Mĩ.
Sau năm 1975 khi đất nước được giải phóng.
Đoàn thuyền đánh cá
Tiết 51 :
Huy Cận
Bài 2:
Nhận xét sau đây đúng hay sai: "Qua hai khổ thơ đầu bài "Đoàn thuyền đánh cá" cho ta thấy sự gần gũi, gắn bó giữa con người và thiên nhiên biển cả. Biển đêm vốn mênh mông, bí hiểm trở nên gần gũi ấm áp như một ngôi nhà lớn."

A. Đúng
B. Sai
BÀI TẬP VỀ NHÀ

Bài 3: Dựa vào nhận xét ở bài tập 2 hãy triển khai bằng đoạn văn khoảng 8 câu làm rõ ý kiến trên.
CHÚC CÁC EM VUI KHOẺ, HỌC GIỎI
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ GIÁO ĐÃ THAM DỰ