Bài 11. Đoàn thuyền đánh cá

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ MÔN NGỮ VĂN 9
Kiểm tra bài cũ:
Đọc và cho biết cơ sở tình đồng chí qua bài thơ "Đồng chí" của Chính Hữu?
Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí!
=> Họ xuất thân từ những người nông dân nghèo ở mọi miền đất nước khác nhau, nhưng cùng chung mục đích, chí hướng và trở thành đồng chí.
Đọc và cho biết tình đồng chí, đồng đội thiêng liêng, sâu sắc và giản dị như thế nào?
Hiểu biết cuộc đời tư của nhau, cùng chung nỗi nhớ quê hương "Ruộng nương anh gởi bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính."
Sẻ chia những thiếu thốn, gian khổ "Áo anh rách vai - Quần tôi có vài mảnh vá - Chân không giày - Thương nhau tay nắm lấy bàn tay"
-> Sự động viên, sưởi ấm tình đồng chí.
Truyền cho nhau hơi ấm nơi chiến trường
"Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo."
=> Biểu tượng cao đẹp của tình đồng chí, đồng đội, vẻ đẹp tinh thần hoà quyện hiện thực và lãng mạn.
Bài 11;12 - Tiết 51;52
Văn bản: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
Nêu một vài nét chính về nhà thơ Huy Cận?
Huy Cận (1919 - 2005.
Nhà thơ nổi tiếng của phong trào thơ mới
Thơ sau cách mạng tràn đầy niềm vui tươi, tình yêu cuộc sống.
- Được Nhà nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 1996
2. Tác phẩm:
Nêu hoàn cảnh sáng tác và đại ý của bài thơ "Đoàn thuyền đánh cá"
- Bài thơ được sáng tác năm 1958 là kết quả từ chuyến đi thực tế ở vùng mỏ Quảng Ninh.
- Bài thơ miêu tả một chuyến ra khơi đánh cá của người dân chài vùng biển Quảng Ninh trong âm hưởng tiếng hát lạc quan của người lao động.
3. Chú thích:
Nắm được nghĩa các chú thích trong SGK/141
4. Bố cục:
Bài thơ có thể chia làm 3 đoạn:
- Đoạn 1: Hai kh? d?u => C?nh doàn thuy?n ra khoi và tâm trạng của con người.
-Đoạn 2: Bốn kh? ti?p => C?nh lao động trên biển ban đêm.
- Đoạn 3: kh? cu?i => Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về
II. Phân tích:
1. Cảnh ra khơi và tâm trạng con người:
? Hình ảnh thiên nhiên ở hai câu thơ đầu như thế nào?
- Thiên nhiên được miêu tả bằng những hình ảnh so sánh và nhân hoá độc đáo (như hòn lửa, cài then, sập cửa).
? Sự hùng vĩ mênh mông, tráng lệ, khoẻ khoắn đi vào trạng thái nghỉ ngơi.
Thảo luận cặp (3 phút)
? Đặt trong cảnh thiên nhiên đó, người ra khơi mang cảm hứng như thế nào?
? Phân tích tâm trạng, ý nghĩa lời hát của người dân chài?
II. Phân tích:
1.Cảnh ra khơi và tâm trạng con người:
- Thiên nhiên được miêu tả bằng những hình ảnh so sánh và nhân hoá độc đáo (như hòn lửa, cài then, sập cửa).
? Sự hùng vĩ mênh mông, tráng lệ, khoẻ khoắn đi vào trạng thái nghỉ ngơi.
- Đoàn thuyền ra khơi: đầy khí thế hào hùng, phấn khởi mang theo khúc hát lạc quan phơi phới, tràn đầy tin tưởng










2. Cảnh lao động trên biển ban đêm:
Thảo luận nhóm (5 phút)
Nhĩm 1: Ph�n tích v? d?p c?a hình ?nh con thuy?n lu?t sĩng ra khoi.
Nhĩm 2: V? d?p c?a thi�n nhi�n, bi?n c? du?c th? hi?n nhu th? n�o trong do?n tho n�y.
- Nhĩm 3: Nh?n x�t v? cơng vi?c d�nh c� c?a nh?ng ngu?i d�n ch�i v� kh�c ca lao d?ng c?a h?.
- Nhĩm 4: Do?n tho n�y t�c gi? d� s? d?ng b�t ph�p ngh? thu?t ti�u bi?u n�o? C?m h?ng ch? d?o trong do?n tho n�y l� gì?
- Con thuyền vốn nhỏ bé trở nên kì vĩ, khổng lồ, hoà nhập với kích thước rộng lớn của thiên nhiên, vũ trụ.
- Thiên nhiên trên biển: đẹp rực rỡ, lộng lẫy sắc màu của các loại cá, của trăng, sao + vẻ đẹp tự nhiên của vùng biển Hạ Long, thắng cảnh bậc nhất của Việt Nam -> Bức tranh tuyệt đẹp tặng riêng cho những người con của biển.
- Công việc lao động vốn rất nặng nhọc của người đánh cá đã thành bài ca đầy niềm vui nhịp nhàng cùng thiên nhiên.
- Bút pháp lãng mạn + cảm hứng lao động hoà cùng cảm hứng thiên nhiên, vũ trụ -> khúc ca về những con người lao động.
3. Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về:
Th?o luận nhóm (4 phút)
Nh?n xét v? c?nh đoàn thuyền đánh cá tr? v? trong cảnh bình minh? Hình ?nh con ngu?i lao dđộng hiện lên trong dđoạn cuối bài tho nhu thế nào? Nh?n xét về cách mở đầu và kết thúc bài thơ. Tác d?ng?
- Đoàn thuyền trở về trong một khí thế tưng bừng, phấn khởi với các khoang thuyền đầy ắp cá
- Mở đầu bài thơ là hình ảnh "Mặt trời xuống biển như hòn lửa" và kết thúc là "Mặt trời đội biển" nhô lên giữa sóng nước -> Thiên nhiên vận động theo vòng quay của mặt trời và con người cũng đã hoàn thành trách nhiệm của mình trong lao động.
- Hình ảnh con người hiện lên trong tư thế làm chủ thiên nhiên, làm chủ biển khơi
III. Tổng kết:
Khúc ca hoà hợp của thiên nhiên và con người lao động, bộc lộ niềm vui, niềm tự hào của nhà thơ trước sự đổi thay của con người và đất nước trong những năm đầu xây dựng XHCN.
1. Nội dung:
2. Nghệ thuật:
Xây dựng hình ảnh kì vĩ, độc đáo
Bút pháp lãng mạn
Âm hưởng khoẻ khoắn, hào hùng, lạc quan
* GN: SGK trang 142
Biển và nghề đánh cá đã đi vào
những khúc ca ngọt ngào, tình nghĩa
1. Những chi tiết nào làm nổi bật vẻ đẹp và sức mạnh của con người?
a. Đoàn thuyền và người lao động
b. Lao động, thiên nhiên và vũ trụ
c. Những đoàn tàu cá và những bài ca
d. Biểu cảm và những con sóng
b
2. Nội dung các "câu hát" trong bài thơ có ý nghĩa gì?
a. Biểu hiện sức sống căng tràn của thiên nhiên
b. Biểu hiện niềm vui, sự phấn trấn của người lao động
c. Thể hiện sức mạnh vô đich của con người
d. Thể hiện sự bao la, hùng vĩ của biển cả
b
Về nhà:
- Học bài.
- Làm phần luyện tập trong sách giáo khoa.
- Chuẩn bị bài mới: Bếp lửa; Khác hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ./.
KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ
DỒI DÀO SỨC KHOẺ