Bài 11. Đoàn thuyền đánh cá

ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Tiêt 50-51
Huy Cận
A. Giới thiệu chung
1.Tác giả :
Tiết 50-51: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ (Huy Cận)
Em hi?u gỡ v? nh� tho Huy C?n?
(HUY CẬN 1919-2005)
TÁC GIẢ
Quê - Nghệ Tĩnh
Huy Cận (1919 - 2005)
nhà thơ lớn của phong trào thơ mới ,có nhiều đóng góp cho thơ ca cách mạng Việt Nam.
Giải thưởng Hồ chí Minh năm 1996
Em hi?u gỡ v? ho�n c?nh ra d?i c?a b�i tho n�y?
A. Giới thiệu chung
1.Tác giả :
Tiết 50-51: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ (Huy Cận)
2. Tác phẩm :
TÁC GIẢ
Quê - Nghệ Tĩnh
Huy Cận (1919 - 2005)
nhà thơ lớn của phong trào thơ mới ,có nhiều đóng góp cho thơ ca cách mạng Việt Nam.
Giải thưởng Hồ chí Minh năm 1996
TÁC PHẨM
VIẾT NĂM 1958
Khi đi thực tế ở vùng mỏ Quảng Ninh
In trong tập “Trời mỗi ngày lại sáng”
GIỚI THIỆU CHUNG
Tác giả
Tác phẩm
B. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
B�i tho chia l� m?y ph?n? í m?i ph?n?
Cảnh đoàn thuyền ra khơi, tâm trạng người dân chài
Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển
Hình ảnh đoàn thuyền trở về
Bố cục 3 phần
GIỚI THIỆU CHUNG
Tác giả
Tác phẩm
B. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
1. Cảnh đoàn thuyền ra khơi và tâm trạng người dân chài.
Đoàn thuyền đánh cá ra khơi trong khung cảnh thiên nhiên như thế nào?
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa
Không gian và thời gian được gợi tả như thế nào qua hai câu thơ?
Em hiểu gì về trạng thái của thiên nhiên? Nhận xét về hình ảnh và biện pháp nghệ thuật?
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
GIỚI THIỆU CHUNG
Tác giả
Tác phẩm
B. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
1. Cảnh đoàn thuyền ra khơi và tâm trạng người dân chài.
*Thiên nhiên ở trạng thái nghỉ ngơi. Cảnh hoàng hôn huy hoàng rực rỡ, tráng lệ đầy sức sống
- Nghệ thuật nhân hóa, so sánh độc đáo.
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa
Em có nhận xét gì về khí thế của người dân chài khi ra khơi?Từ lại diễn tả điều gì?
* Đoàn thuyền ra khơi trong niềm vui, khí thế hào hứng hăm hở và khỏe khoắn
Hinh ảnh thơ nào khiến em thích nhất? Chỉ rõ biện pháp nghệ thuật?
- Nghệ thuật ẩn dụ phép đối.
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi
Câu hát căng buồm
lại
GIỚI THIỆU CHUNG
Tác giả
Tác phẩm
B. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
Cảnh đoàn thuyền ra khơi và tâm trạng người dân chài
Cảnh biển đẹp huy hoàng, rực rõ. Niềm vui khí thế phấn khởi của người dân chài.
Hình ảnh độc đáo. Nghệ thuật nhân hóa, ẩn dụ, so sánh, phép đối
Hát rằng cá bạc biển đông lặng
Cá thu biển đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng
Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi.….
Em hiểu điều gì gửi trong lời hát của người dân chài?Nhận xét về hình ảnh thơ của Huy Cận?
- Ca ngợi sự giàu có và vẻ đẹp của biển. Mong đánh được nhiều cá.
Hình ảnh nhân hóa ,ẩn dụ, so sánh đẹp và tinh tế.
cá bạc biển đông lặng
như đoàn thoi
Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi.….
-Mong trời yên biển lặng
Ca ngợi sự giàu có và vẻ đẹp biển cả
- Mong bắt được nhiều cá
Em hãy nhận xét về hình ảnh thơ? Nghệ thuật sử dụng?
Buổi chiều đối với Huy Cận
trước cách mạng tháng 8 buồn
và ảm đam(Tràng giang)
không nhuốm màu rực
rỡ và tráng lên như trong bài
Bâng khuâng trời rộng nhớ sông dài
Mênh mông không một chuyến đò ngang
Không cầu gợi chút niềm thân mật
Lặng lẽ bờ lau tiếp bãi vàng
Trái đất ba phần tư nước mắt
Ta đi như giọt lệ giữa không gian
Tiết 51: Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận)
? Hoạt động của con người và
thiên nhiên có gì khác nhau
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi
Con người >< Thiên nhiên
Lao động Nghỉ ngơi
? Đặt trong khung cảnh thiên nhiên
đẹp như vậy thì người ra khơi
mang cảm hứng gì ?
- Khí thế tươi vui , mạnh mẽ , lạc quan yêu lao động : tiếng hát tạo nên sức mạnh làm cưng cánh buồm cho thuyền chạy phăng phăng
Cảm hứng vui sướng,
yêu đời , yêu lao động
thêhiện qua câu hát
? Vậy các em hãy lắng nghe
Xem người dân hát ca
ngợi những gì
- Hát ca ngợi biển giàu đẹp cho nhiều cá nuôi sống người dân
Câu hỏi thảo luận :
Tiếng hát người dân biển
cất cao gợi cho em suy nghĩ
gì về cuộc sống
 Tiếng hát thể hiện niềm vui, cuộc sống tự do , no đủ . Lời ngợi ca lao động đê góp phần xây dựng đất nước đang từng ngày đổi mơi
Tiết 51: Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận)
I.Giới thiệu chung
II.Đọc hiểu văn bản
1. Đoàn thuyền ra khơi

2. Cảnh đoàn thuyền đánh cá
? Người lao động làm việc
với tinh thần như thế nào
Thuyền ta lái gió buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận lưới vây giăng

Cá nhụ, cá chim cùng cá đé
Cá sóng lấp lánh đuốc đen hồng
Cái đuôi em quẫy trang vàng chóe
Đêm thở sao lùa nước hạ long…
- Tinh thần làm việc hăng say, hào hứng
? Hành động kéo lưới
của họ ra sao
- Hành động kéo lưới: manh, dứt khoát, khỏe khoắn
Ta kéo xoăn tay
chùm cá nặng
? Vậy biển giàu có “nuôi lớn ta như
lòng mẹ :được cụ thể hóa
bằng những hình ảnh những
chú cá như thế nào
Tiết 50: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ (Huy Cận)
I.Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu chi tiết văn bản
1 Khung cảnh biển và đoàn thuyền đánh cá ra khơi

2. Cảnh đoàn thuyền đánh cá
Thuyền ta lái gió buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận lưới vây giăng

Cá nhụ, cá chim cùng cá đé
Cá sóng lấp lánh đuốc đen hồng
Cái đuôi em quẫy trang vàng chóe
Đêm thở sao lùa nước hạ long…
- Công việc
? Công việc đầu tiên
của họ là gì và tiếp sau là gì
+ Dàn lưới bắt cá
+ Kéo lưới:
? Họ kéo lưới như thế nào ?
Chứng tỏ điều gì
Xoăn tay
 Chứng tỏ biển cho nhiều cá
? Em có nhận xét gì về hình ảnh
và tinh thần làm việc của người
lao động
- Hình ảnh người lao động thật khỏe khoắn , mạnh mẽ làm việc với một tinh thần làm việc hăng say, hào hứng

? Biển giàu có “nuôi lớn ta
như lòng mẹ :được cụ thể hóa
bằng những hình ảnh những
chú cá như thế nào
? Biển về đêm hiện lên như thế nào
Tiết 51: Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận)
+ Màu sáng của trăng, sao, của mình cá
+ Biển phẳng lặng như tấm gương soi trời mây
+ Biển hiền hòa như một bà mẹ vĩ đại
+ Không khí trên biển : Nhộn nhịp: Tiếng hát , tiếng gõ mái chèo gọi cá …
- Biển về đêm:
? Nhận xét về bức tranh biển về đêm
 Biển về đêm đẹp, kì ảo, lung linh sắc màu và gần gũi
? Mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên ra sao
Tiết 51: Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận)
-Con ngu?i v� thiờn nhiờn khi h? dỏnh cỏ nhu cú s? giao hũa , g?n k?t
Thuyền ta lái gió với …
Lướt giữa mây cao…
Ta hát bài ca gọi…
Gõ thuyền đã có…
- Bút pháp lãng mạn cùng những liên tưởng độc đáo : con thuyền của tao nhân mặc khách kì lạ
=> Biến công viêc nặng nề thành niềm vui, lòng yêu đời chan chứa.có thiên nhiên làm người bạn đồng hành
Ra đậu dặm…Vây giăng…
… Sao mờ kéo lưới kịp…
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng
- T? th?c: Thuy?n th?c .trờn thuy?n h? võy lu?i, kộo xoan tay..
 Ảo và thực, hiện thực và lãng mạn tất cả hòa quyện vào nhau. Con người trên đường chinh phục thiên nhien và đã làm chủ được thiên nhiên, làm chủ được cuộc sông xây dựng quê hương giàu đẹp
Nhìn bức tranh ,em cho biết đoàn thuyền đánh cá trở về vào khoảng thời gian nào??
Tiết 51: Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận)
3. Cảnh đoàn thuyền trở về:
Câu hát căng buồm cùng gió khơi
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời
Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi
Kh? tho cu?i hụ ?ng v?i kh? tho d?u t?o hai c?nh d?i x?ng
Dòng thơ đầu được lặp lại với dòng thơ ở khổ đầu.
- Sử dụng nhân hóa , hoán dụ và cách nói khoa trương
Bi?u hi?n nh?p tu?n ho�n c?a vu tr?
Ti?ng hỏt xu?t hi?n kh?p b�i tho
=> Cảnh tượng thiên nhiên hùng vĩ và tư thế con người hiên ngang


? Câu hỏi thảo luận:
Điền vào sơ đồ tư duy tổng kết về nội dung của bài
Tiết 51: Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận)
I.Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu chi tiết
III. Tổng kết :
Đoàn thuyền đánh cá
(Bài ca lao dộng )
Cảnh đoàn thuyền ra khơi
Cảnh đoàn thuyền trở về
Biển chiều
đẹp, gần
gũi ấm áp
Con người
náo nức,
tràn đầy
hi vọng
Con người chạy đua
cùng mặt trời
Niềm vui vì thành
quả lao động
1 Nội dung
Cảnh đoàn thuyền đánh cá
Con người
hăng say
lao động
Con người
làm chủ
biển khơi
Biển giàu,
đep…
Tiết 51: Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận)
I.Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu chi tiết
III. Tổng kết :
1, Nội dung
2. Nghệ thuật :
Xây dựng hình ảnh lãng mạn bằng trí tưởng tượng phong phú
- Âm hưởng hào hùng, bay bổng
- Nhịp thơ nhịp nhàng
Sử dụng các biện pháp tu từ
H?c thu?c lũng b�i tho
- Phõn tớch thiờn nhiờn v� c?nh lao d?ng c?a ngu?i dõn ch�i lu?i trờn bi?n
So?n b�i ti?p : T?ng k?t t? v?ng
Học thuộc lòng bài thơ " Đoàn thuyền đánh cá"
BÀI TẬP VỀ NHÀ
TÁC GIẢ
Quê - Nghệ Tĩnh
Huy Cận (1919 - 2005)
nhà thơ lớn của phong trào thơ mới ,có nhiều đóng góp cho thơ ca cách mạng Việt Nam.
Giải thưởng Hồ chí Minh năm 1996
TÁC PHẨM
VIẾT NĂM 1958
Khi đi thực tế ở vùng mỏ Quảng Ninh
In trong tập “Trời mỗi ngày lại sáng”