Bài 11. Đoàn thuyền đánh cá

ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Tiêt 51 - 52
Huy Cận
(HUY CẬN 1919-2005)
* Trước Cách mạng tháng Tám: Lửa thiêng năm 1940, Hai tác phẩm: Kinh cầu tự (1942, văn xuôi triết lí) và Vũ trụ ca (thơ đăng báo 1940-1942),
* Sau Cách mạng tháng 8: Trời mỗi ngày lại sáng (1958), Đất nở hoa (1960), Bài thơ cuộc đời (1963), Hai bàn tay em (thơ thiếu nhi, 1967), Những năm sáu mươi (1968), Chiến trường gần đến chiến trường xa (1973), Họp mặt thiếu niên anh hùng (1973), Những người mẹ, những người vợ (1974), Ngày hằng sống ngày hằng thơ (1975), Ngôi nhà giữa nắng (1978),Hạt lại gieo (1984)..
- 2 khổ thơ đầu: Cảnh đoàn thuyền ra khơi, tâm trạng người dân chài
- 4 khổ tiếp theo: Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển
- khổ thơ cuối: Hình ảnh đoàn thuyền trở về
Bố cục 3 phần
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Mặt trời xuống biển như hòn lửa.
Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
Mặt trời xuống biển
đêm
lại
“Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!
dệt
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Tiết 51 - 52
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
(tiếp)
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.
Cá nhụ cá chim cùng cá đé
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé
Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.
lái
Lướt
Ra đậu
dò
Dàn đan
vây giăng.
lấp lánh
đen hồng
vàng choé
* NT:
- Liệt kê,
- động từ mạnh,
nhân hoá
Tính từ chỉ màu sắc,
hình ảnh ước lệ
- Thủ pháp phóng đại cùng những liên tưởng mạnh bạo,
Ta hát bài ca gọi cá vào
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao
Biển cho ta cá như lòng mẹ
[…]
Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng
Vẩy bạc đuôi vàng loé rạng đông
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng
hát
gọi
Gõ
kéo
kéo
xếp
như lòng mẹ
- động từ,
- so sánh,
- tính từ,
- hình ảnh ẩn dụ
* NT:
Câu hát căng buồm với gió khơi
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời
Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
- NT: kết cấu đầu cuối tương ứng,
chạy đua
đội biển
Câu hát căng buồm với gió khơi
nhân hóa,
gieo vần sáng tạo.
Câu hát căng buồm cùng gió khơi
III. Tổng kết-ghi nhớ
2. Nội dung: Thể hiện sự hài hoà giữa thiên nhiên và con người lao động, bộc lộ niềm vui, niềm tự hào của nhà thơ trước đất nước và cuộc sống.
1. Nghệ thuật: Bài thơ có nhiều sáng tạo trong việc xây dựng hình ảnh bằng liên tưởng, tưởng tượng phong phú, độc đáo; có âm hưởng khoẻ khoắn, hào hùng, lạc quan.
Hướng dẫn học sinh học ở nhà

- Học thuộc bài thơ + ghi nhớ
- Làm bài tập 1 (SGK- 142)
- Chuẩn bị tiết sau: Đọc, tìm hiểu trước bài Tổng kết về từ vựng.