Bài 11. Đoàn thuyền đánh cá

Em chọn
ngôi sao nào?
2
1
3
KIỂM TRA BÀI CŨ
4

Đọc thuộc và diễn cảm :” Bài thơ về tiểu đội xe không kính “. Nêu cảm nhận ngắn gọn của em về hình ảnh người lính lái xe ?.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Tiết 51,
52
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Ngữ văn Tiết 48, 49
Đoàn thuyền đánh cá
( Huy Cận)

Cù Huy Cận ( 1919 – 2005 )
Quê ở Hà Tĩnh
-Nhà thơ nổi tiếng trong
phong trào thơ mới .
-Thơ sau cách mạng tràn
đầy niềm vui cuộc sống .
1/ Tỏc gi?:
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( Huy C?n )
Ti?t 51,
52
I. TÌM HIỂU CHUNG

2/ Tác phẩm:
- Sỏng tỏc 1958 trong chuy?n di th?c t? d�i ng�y ? vựng m? Qu?ng ninh.
- In trong t?p tho: Tr?i m?i ng�y l?i sỏng .
Ti?t 51,52
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( Huy C?n)
Cảnh đoàn thuyền ra
khơi
Cảnh đánh cá trên biển
đêm
Cảnh đoàn thuvền
trở về.
B?n kh? tho ti?p
Khổ còn lại
Hai khổ thơ đầu
3 B? c?c
Ti?t 51,52
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
( Huy C?n )
Ngữ văn Tiết 52: Đoàn thuyền đánh cá
II. Đọc, hiểu văn bản
1, Cảnh đoàn thuyền ra khơi.
Maởt trụứi xuoỏng bieồn nhử hũn lửỷa.
Soựng ủaừ caứi then ủem saọp cửỷa
-Caõu haựt caờng buo�m cuứng gioự khụi.
Biển về đêm đẹp, rộng, gần gũi, ấm áp.
- Con ngưuời náo nức lạc quan, phấn khởi.

-> so sánh
Nhân hĩa
I. TÌM HIỂU CHUNG
Ngữ văn Tiết 52: Đoàn thuyền đánh cá
I. Đọc, hiểu chú thích
II. Đọc, hiểu văn bản
1.Boỏ cuùc
2. Phaõn tớch
1, Cảnh đoàn thuyền ra khơi.
2, Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển.
* Hình ảnh biển cả .
. biển Đông lặng
. biển bằng
rộng mênh mông, khoáng đạt, lặng sóng
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Luướt giữa mây cao với biển bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận luưới vây giăng
2, Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển.
* Hình ảnh đoàn thuyền
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lưuớt giữa mây cao với biển bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận lưuới vây giăng
Hình ảnh con thuyền đặt trong mối quan hệ với: gió, buồm trăng, mây cao, biển bằng
- Sử dụng thủ pháp phóng đại và những liên tuưởng độc đáo
=> Không gian mênh mông nhung con thuyền cũng lớn lao, kì vĩ.
=> Cuộc đánh cá nhuư một trận chiến, trận chiến trên mặt trận lao động nhằm chinh phục biển khơi.
2, Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển.
* Hình ảnh ngưuời dân chài với công việc đánh cá trên biển
Ta hát bài ca gọi cá vào
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao
- Bút pháp lãng mạn cùng những liên tuưởng độc đáo
=> Biến công việc nặng nề thành niềm vui, lòng yêu đời chan chứa.
Sao mờ kéo lưuới kịp trời sáng
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng
- Tả thực ,kéo xoăn tay: kéo lưu?i bằng tất cả sức lực.
Những ngưuời dân chài làm việc với niềm hăng hái say sưua của những ngưuời dân làm chủ đất nưuớc, họ lao động với tất cả sức lực trí tuệ, tình yêu biển, yêu nghề.
2, Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển.
* Hình ảnh Cỏc lo�i cỏ
- Cá nhụ, cá chim cùng cá đé,
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,
- Cái đuôi em vẫy trăng vàng choé.
- Vẩy bạc đuôi vàng loé rạng đông,
Các hình ảnh liệt kê
Trí tuưởng tuợng phong phú
Cá đẹp. rực rỡ, lộng lẫy, huyền ảo, bầy cá nhuư những nàng tiên trong vũ hội.
->Ca ngợi biển cả thanh bình, giàu có biển là một kho hải sản phong phú.
3. Cảnh đoàn thuyền trở về
Câu hát căng buồm cùng gió khơi
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời
Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm khơi.
3. Cảnh đoàn thuyền trở về
Câu hát căng buồm với gió khơi
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời
Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm khơi.
Khổ thơ cuối hô ứng với khổ thơ đầu tạo hai cảnh đối xứng.
Dòng thơ đầu đưuợc lặp lại với dòng thơ ở khổ đầu.
- Sử dụng nhân hoá, hoán dụ và cách nói khoa truương.
Biểu hiện nhịp tuần hoàn của vũ trụ.
Tiếng hát xuất hiện suốt bài thơ : khúc ca lao động đầy hứng thú
=>Cảnh tuượng thiên nhiên kỳ vĩ, con ngưuời chạy đua cùng thời gian.
Đoàn thuyền trở về trong khung cảnh một ngày mới bắt đầu, con ngưuời chạy đua với thời gian, tranh thủ thời gian để lao động và đã thu đuược thành quả to lớn.
Bài thơ " Đoàn thuyền đánh cá"
- Xây dựng hình ảnh lãng mạn bằng trí tưởng tượng phong phú
- Âm hưởng khoẻ khoắn, hào hùng, bay bổng
- Gieo vần linh hoạt, vần trắc đan xen vần bằng
Cảnh đoàn thuyền ra khơi
- Biển về đêm đẹp, rộng, gần gũi, ấm áp.
- Con người náo nức lạc quan, phấn khởi.
Cảnh lao động của đoàn thuyền trên biển
-Đoàn thuyền tung hoành làm chủ biển khơi.
- Người dân chài làm việc hăng hái, khoẻ khoắn, say sưa.
- Biển là một kho hải sản phong phú, đa dạng.
Cảnh đoàn thuyền trở về
- Khung cảnh thiên nhiên kỳ vĩ.
- Con người chạy đua với thời gian.
-Thành quả của lao động, niềm vui của con người.
-Nhiều hình ảnh tráng lệ, thể hiện sự hài hoà giữa thiên nhiên và người lao động.
- Bộc lộ niềm vui, niềm tự hào của tác giả trước đất nước và cuộc sống.
Ghi nhớ
" Đoàn thuyền đánh cá" lấy thời điểm xuất phát khác với lệ thường, lúc mặt trời lặn và trở về trong ánh bình minh chói lọi. Khung cảnh trên biển khi mặt trời tắt không nặng nề tối tăm mà mang vẻ đẹp của thiên nhiên tạo vật trong quy luật vận động tự nhiên của nó. ở đây tôi đã miêu tả tạo vật với cảm hứng vũ trụ. Nếu trước Cách mạng, " Vũ trụ ca" còn buồn thì bây giờ vui, trước là tách biệt, xa cách với cuộc sống thì hôm lại gần gũi với con người. Bài thơ của tôi là một cuộc chạy đua giữa con người và thiên nhiên, và con người đã chiến thắng. Tôi coi đây là khúc ca tráng, ca ngợi con người trong lao động với tinh thần làm chủ, với niềm vui. Bài thơ cũng là sự kết hợp giữa hiện thực và lãng mạn. Chất hiện thực của khung cảnh lao động trên biển cả khi vùng biển đã về ta. Và chất lãng mạn thì cũng không cần phải tưởng tượng nhiều. ở giữa khung cảnh trời biển cao rộng đó, với gió, với trăng rồi bình minh và nắng hồng, và đặc biệt là sức lao động đều mang chất lãng mạn bay bổng: Thuyền ta lái gió với buồm trăng, Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời. Cảm hứng và hình ảnh ấy rất thích hợp với lao động trên biển. Tôi nghĩ rằng trong khung cảnh đó cũng không thể viết khác đi. Bài thơ kết thúc bằng hình ảnh đẹp của một ngày mới khi đoàn thuyền đánh cá trở về, các khoang thuyền đầy ắp cá. Mở đầu bài thơ là hình ảnh mặt trời xuống biển kết thúc là hình ảnh mặt trời đội biển nhô lên giữa sóng nước.."
( Theo Huy Cận, Cuộc đời và sáng tác thơ ca, Hà Minh Đức ghi, trong Nhà văn nói về tác phẩm, NXB Văn học, Hà Nội, 1998)
III.Luyện tập
1, Câu thơ " Dàn đan thế trận lưới vây giăng" có ý nghiã gì?
A- Cuộc đánh cá là một cuộc du thuyền
B- Cuộc đánh cá bắt đầu diễn ra sôi nổi hào hứng
C- Cuộc đánh cá diễn ra nhưu một trận đánh, lao động thực sự là chiến đấu.
D- Đuược đánh cá ngoài biển khơi là một thú vui
2, Nhà thơ dùng biện pháp tu từ gì để ca ngợi biển trong hai câu thơ sau?
" Biển cho ta cá nhuư lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta từ thuở nào"
A- Nhân hoá và ẩn dụ C- Hoán dụ và so sánh
B- Nhân hoá và so sánh D- ?n dụ và hoán dụ
3, Phân tích khổ đầu hoặc khổ cuối bài thơ.
Hướng dẫn về nhà
Học thuộc lòng bài thơ " Đoàn thuyền đánh cá"
Phân tích cảnh thiên nhiên và cảnh lao động của người dân chài trên biển.
Soạn bài " Bếp lửa" của Bằng Việt.
Xin trân trọng cảm ơn!
GIỜ HỌC KẾT THÚC.
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
CÁC THẦY CÔ GIÁO vµ CÁC EM HỌC SINH!