Bài 11. Đoàn thuyền đánh cá

KIỂM TRA BÀI CŨ
Sau khi học xong bài thơ
“Bài thơ về tiểu đội xe
không kính” (Phạm Tiến
Duật), em có cảm nhận gì
về hình ảnh các anh bộ
đội cụ Hồ thời chống Mỹ?
Tiết 49-50. Văn bản:
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Tiết 49-50. Văn bản:
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
a. Tác giả: HUY CẬN (1919-2005)
- Tên thật là Cù Huy Cận.
- Quê: Hương Sơn – Hà Tĩnh
- Là nhà thơ lớn của phong trào
thơ mới và có nhiều đóng góp cho thơ
ca cách mạng sau này.
Trình bày những hiểu biết của em về tác giả Huy Cận?
b. Tác phẩm:
- Được sáng tác 4/10/1958 sau chuyến đi thực tế ở Quảng Ninh.
- In trong tập: Trời mỗi ngày lại sáng.
- Các tập thơ tiêu biểu: (SGK)
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
a. Tác giả:
2. Đọc – chú thích
Tiết 49-50. Văn bản:
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa. 
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi, 
Câu hát căng buồm cùng gió khơi. 

Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng, 
Cá thu biển Đông như đoàn thoi 
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng. 
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi! 

Thuyền ta lái gió với buồm trăng 
Lướt giữa mây cao với biển bằng, 
Ra đậu dặm xa dò bụng biển, 
Dàn đan thế trận lưới vây giăng. 

Cá nhụ cá chim cùng cá đé, 
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng, 
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé, 
Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long. 
Ta hát bài ca gọi cá vào, 
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao, 
Biển cho ta cá như lòng mẹ, 
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào. 

Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng, 
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng, 
Vảy bạc đuôi vàng loé rạng đông, 
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng. 

Câu hát căng buồm với gió khơi, 
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời. 
Mặt trời đội biển nhô màu mới 
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
Hồng Gai, 4-10-1958
Vận dụng kiến thức của bộ môn Sinh học, hãy nêu rõ đặc điểm của các loài cá sau?
Tiết 49-50. Văn bản:
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
I. Tìm hiểu chung
Tác giả, tác phẩm
Đọc – chú thích (SGK)




3. Bố cục
Bài thơ được triển khai theo quá trình ra khơi của đoàn thuyền đánh cá. Dựa vào đó em hãy chia bố cục của bài thơ?
Đoạn 1: (2 khổ
thơ đầu) Cảnh
đoàn thuyền
ra khơi và tâm
trạng người
đi biển.
Đoạn 2: (3 khổ
tiếp) Cảnh lao
Động trên biển.
Đoạn 3: (khổ
cuối) Đoàn
thuyền trở về
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
NHÓM 1: Em hãy cho biết đại ý của bài thơ?
NHÓM 2: Văn bản này sử dụng phương thức biểu
đạt nào?
NHÓM 3: Nhân vật trữ tình trong bài thơ này là
ai?
Nhóm 1. Đại ý của bài thơ: Miêu tả một chuyến ra khơi
đánh cá của người dân chài vùng biển Quảng Ninh trong
âm hưởng tiếng hát lạc quan của người lao động.
Nhóm 2. Phương thức biểu đạt: Miêu tả, biểu cảm.
Nhóm 3. Nhân vật trữ tình: Chính là tác giả, tác giả đã
hoá thân vào những người dân chài để cảm nhận cuộc
sống trên biển.
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
a. Cảnh hoàng hôn
- Nghệ thuật: So sánh,
ẩn dụ, nhân hoá,liên
tưởng.
I. Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu văn bản
1. Cảnh đoàn thuyền ra khơi:
Tiết 49-50. Văn bản:
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
b. Cảnh ra khơi
Cảnh hoàng hôn trên biển thật đẹp, lộng lẫy, ấm áp, gần gũi.
- Nghệ thuật: phụ từ “lại”, nói quá.
Họ ra khơi trong khí thế vui tươi phấn khởi, làm chủ thiên nhiên.
Tinh thần lao động khẩn trương, tích cực của con người.
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Khổ 2
Nghệ thuật: Hình ảnh
bay bổng, liệt kê, so sánh,
nhân hoá.

Khúc hát ca ngợi biển
ta giàu đẹp, mong ước
đánh được nhiều cá.
Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng, 
Cá thu biển Đông như đoàn thoi 
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng. 
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi! 

Thảo luận (3p)
Chỉ ra những biện pháp so sánh trong khổ thơ trên?
BÀI TẬP VỀ NHÀ
Yêu cầu 1. Học thuộc hai khổ thơ đầu.
Yêu cầu 2. Chuẩn bị bài “Đoàn thuyền đánh cá”
(tiết2).
Yêu cầu 3. Soạn bài: Bếp lửa
Yêu cầu 4. Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em
về nội dung và giá trị nghệ thuật của hai khổ thơ
Đầu.