Bài 11. Độ cao của âm

Kiểm tra bài cũ:
Câu 1:Nguồn âm là gì ?
Cho ví dụ về nguồn âm?
Câu 2: Khi ta nói chuyện bộ phận nào phát ra âm thanh?
Câu 3: chuyển động nào sau đây được xem là một dao động ?
Chuyển động theo đường tròn
Chuyển động lặp đi lặp lại quanh vị trí cân bằng xác định
Chuyển động của vật được ném lên cao
Cả ba chuyển động trên


Bài 11: ĐỘ CAO CỦA ÂM



I.Dao động nhanh, chậm - Tần số
Thí nghiệm 1:
C1 :Hãy quan sát và đếm số dao động của từng con lắc trong 10 giây và ghi kết quả vào bảng sau:

I.Dao động nhanh chậm - Tần số






**Số dao động trong 1 giây gọi là tần số. Đơn vị tần số là héc, kí hiệu là Hz
C2 :Từ bảng trên hãy cho biết con lắc nào có tần số dao động lớn hơn?

Nhanh(chậm)
Lớn (nhỏ)
*NX: Dao động càng …………………,tần số dao động càng…………………..
C5 :
Một vật dao động phát ra âm có tần số 50 Hz và một vật khác dao động phát ra âm có tần số
70 Hz. Vật nào dao động nhanh hơn ?

Bài 11: ĐỘ CAO CỦA ÂM
I.Dao động nhanh, chậm - Tần số
II. Âm cao(âm bổng), âm thấp (âm trầm)

Thí nghiệm 2:cố định một đầu hai thước thép đàn hồi có chiều dài khác nhau trên mặt hộp gỗ.lần lượt bật nhẹ đầu tự do của thước cho chúng dao động
Quan sát và lắng nghe âm phát ra rồi trả lời C3

C3: phần tự do của thước dài dao động ……………. Âm phát ra………..
Phần tự do của thước ngắn dao động ………………………âm phát ra……………
chậm
thấp
nhanh
cao

Bài 11: ĐỘ CAO CỦA ÂM
I.Dao động nhanh, chậm - Tần số
II. Âm cao(âm bổng), âm thấp (âm trầm)

Thí nghiệm 3:
Chạm góc miếng bìa vào một hàng lỗ nhất định trên đĩa đang quay trong 2 trường hợp:
Đĩa quay chậm
Đĩa quay nhanh

C7:Cho đĩa trong thí nghiệm ở hình 11.3 quay, em hãy lần lượt chạm miếng góc bìa vào một hàng lỗ ở gần vành đĩa và vào một hàng lỗ ở gần tâm đĩa. Trong trường hợp nào âm phát ra cao hơn?

Bài 11: ĐỘ CAO CỦA ÂM
I.Dao động nhanh, chậm - Tần số
II. Âm cao(âm bổng), âm thấp (âm trầm)

Kết luận:
**Dao động càng ……………………, tần số dao động càng………………………âm phát ra càng ………………
Nhanh (chậm)
Lớn (nhỏ)
Cao (thấp)
Bài 11: ĐỘ CAO CỦA ÂM
I.Dao động nhanh, chậm - Tần số
II. Âm cao(âm bổng), âm thấp (âm trầm)
III.Vận dụng:
C5 : Một vật dao động phát ra âm có tần số 50 Hz và một vật khác dao động phát ra âm có tần số 70 Hz. Vật nào dao động nhanh hơn ?Vật nào phát ra thấp hơn?
C6 : Hãy tìm hiểu xem khi vặn cho dây đàn căng nhiều căng ít thì âm phát ra sẽ cao, thấp như thế nào ? Và tần số lớn nhỏ ra sao?

Bài 11: ĐỘ CAO CỦA ÂM
I.Dao động nhanh, chậm - Tần số
II. Âm cao(âm bổng), âm thấp (âm trầm)
III.Vận dụng:
Bt1 : Một cái quạt máy khi phát ra âm thanh. Âm thanh đó có phải do cánh quạt phát ra không ?Vì sao?
Tl :Âm thanh …………do cánh quạt phát ra vì cánh quạt quay tròn ,không dao động, âm thanh là do …………..... xung quanh cánh quạt…………… phát ra âm
không
không khí
dao động
Bt trắc nghiệm :
Câu 1: Chỉ ra kết luận đúng trong các kết luận sau :
Âm phát ra càng bổng khi tần số dao động càng chậm
Âm phát ra càng cao khi tần số dao động càng lớn
Âm phát ra càng trầm khi tần số dao động càng cao
Âm phát ra càng thấp khi tần số dao động càng nhanh
Câu 2: Trong các phát biểu sau đây, phát biểu nào là đúng khi nói về tần số của dao động ?
Tần số là số dao động mà vật thực hiện trong 5 giây
Tần số là số dao động mà vật thực hiện trong 1 giây
Tần số là số dao động mà vật thực hiện trong 1 giờ
Tần số là số dao động mà vật thực hiện trong 1 ngày
Âm phát ra càng cao khi tần số dao động càng lớn
Tần số là số dao động mà vật thực hiện trong 1 giây
Bài tập trắc nghiệm:
Câu 3: Một vật dao động với tần số 18 Hz. Thông tin nào dưới đây là đúng ?
a. Vật dao động không thể phát ra âm thanh vì tần số dao động quá nhỏ
b. Vật dao động phát ra âm thanh mà tai người có thể nghe rất to
c. Vật dao động phát ra âm thanh nhưng tai người có thể nghe rất nhỏ
d. Các thông tin a, b, c đều sai
** Có thể em chưa biết **
Thông thường,tai người có thể nghe được âm có tần số trong khoảng từ 20 Hz đến 20000 Hz
Những âm có tần số dưới 20 Hz gọi là hạ âm. Những âm có tần số lớn hơn 20000Hz gọi là siêu âm
Chó và một số động vật khác có thể nghe được âm có tần số thấp hơn 20 Hz, cao hơn 20000Hz
d. Các thông tin a, b, c đều sai

Dặn dò:
Về nhà các em trả lời lại các câu C5, C6, C7 và làm bài tập 11.1, 11.2, 11.3, 11.4
Học bài, chuẩn bị trước bài mới :
” Bài 12:ĐỘ TO CỦA ÂM ”
C4: Lắng nghe âm phát ra và điền từ vào chỗ trống :
Khi đĩa quay chậm, góc miếng bìa dao động ……….., âm phát ra …………..
Khi đĩa quay nhanh,góc miếng bìa dao động……….., âm phát ra ……………

thấp
chậm
nhanh
cao