Bài 11. Độ cao của âm

PHÒNG GIÁO DỤC HUYỆN PHÚ HOÀ
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRẦN HÀO
Môn: Vật lý lớp7
Giáo viên dạy: Mạnh - Ngọc - Thiệu
NĂM HỌC: 2008-2009
HỘI THI NHÀ GIÁO ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
CẤP TRƯỜNG
Tiết 12
ĐỘ CAO CỦA ÂM
I/ DAO ĐỘNG NHANH, CHẬM - TẦN SỐ:
II/ ÂM CAO (ÂM BỔNG), ÂM THẤP (ÂM TRẦM):
III/ VẬN DỤNG:
Ngày:
Tiết 12
I/ Dao động nhanh, chậm- Tần số:
Thí nghiệm1:(sgk hình11.1)
Thí nghiệm 1: Treo hai con lắc có chiều dài 40cm và 20cm, kéo chúng lệch ra khỏi vị trí đứng yên ban đầu rồi thả cho chúng dao động như hình 11.1
Hình 11.1
ĐỘ CAO CỦA ÂM
Ngày

Tiết12
C1: Hãy quan sát và đếm số dao động của từng con lắc trong 10 giây và ghi kết quả vào bảng sau:
- Dụng cụ thí nghiệm gồm gì ?
- Mục đích thí nghiệm?
*Cách xác định 1 dao động: Quá trình con lắc đi từ biên bên phải sang biên bên trái và trở lại biên bên phải.
a)
b)
Ngày:
ĐỘ CAO CỦA ÂM


Hình 11.1
Tiết12
C2:Từ bảng trên, hãy cho biết con lắc nào có tần số dao động lớn hơn?
* Con lắc b có tần số dao động lớn hơn
Qua thí nghiệm trên, hãy tìm từ thích hợp điền vào nhận xét sau:
Nhận xét: Dao động càng …,tần số dao động càng……
Tần số là gì, đơn vị đo tần số?
Số dao động trong 1 giây gọi
là tần số , đơn vị đo tần số là héc
kí hiệu : Hz
*Dao động càng nhanh, tần số dao động càng lớn
*Dao động càng chậm, tần số dao động càng nhỏ
ĐỘ CAO CỦA ÂM
Ngày

Nói tần số của dòng điện là 50Hz điều đó có ý nghĩa gì?
Điều đó có ý nghĩa là trong 1 giây
dòng điện thực hiện được 50 dao động
Tiết12
I/ Dao động nhanh, chậm- Tần số:
Thí nghiệm1:(sgk hình11.1)
Nhận xét:
…….nhanh (hoặc chậm), …….lớn (hoặcnhỏ).
ĐỘ CAO CỦA ÂM
Ngày
Tiết12
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm):
Thí nghiệm2:(sgk hình11.2)

Thí nghiệm2: Cố định một đầu hai thước thép đàn hồi có chiều dài khác nhau (30cm và 20cm) trên mặt hộp gỗ (hình 11.2). Lần lượt bật nhẹ đầu tự do của hai thước cho chúng dao động.
Hình 11.2
ĐỘ CAO CỦA ÂM
Ngày
Tiết12
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm):
Thí nghiệm2:(sgk hình11.2)
Ngày

Qua thí nghiệm 2, hãy hoàn thành câu hỏi c3.
ĐỘ CAO CỦA ÂM
Tiết12
Ngày
* C3: Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
- Phần tự do của thước dài dao động…….., âm phát ra ……
- Phần tự do của thước ngắn dao động……… ,âm phát ra ….

.


cao
thấp
nhanh
chậm
ĐỘ CAO CỦA ÂM
Tiết12
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm)
Thí nghiệm2:(sgk hình11.2)
C3:……….chậm……..thấp.
………..nhanh……..cao.
Thí nghiệm3:(sgk hình 11.3)

Thí nghiệm 3: Một đĩa nhựa được đục lỗ cách đều nhau và được gắn vào trục của một động cơ chạy bằng pin (hình11.3). Chạm góc miếng bìa vào một hàng lỗ nhất định trên đĩa đang quay (hình11.4) trong hai trường hợp:
- Đĩa quay chậm
Đĩa quay nhanh
ĐỘ CAO CỦA ÂM
Ngày
Hình 11.3
Tiết12
Ngày
*Qua thí nghiệm 3, hãy hoàn thành câu hỏi C4
C4: Hãy điền từ thích hợp trong khung vào chỗ trống:
Khi đĩa quay chậm , góc miếng bìa dao động..…….., âm phát ra………
Khi đĩa quay nhanh, góc miếng bìa dao động………, âm phát ra……….

.


cao
thấp
nhanh
chậm
ĐỘ CAO CỦA ÂM
Tiết12
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm):
Thí nghiệm2:(sgk hình11.2)
C3: ……….chậm……..thấp.
………..nhanh…….cao.
Thí nghiệm3:(sgk hình 11.3)
C4: ..……..chậm …….thấp.
…..……nhanh……cao.
Kết luận:
*Dao động càng……..,tần số dao động càng……. âm phát ra càng……
*Dao động càng nhanh, tần số dao động càng lớn, âm phát ra càng cao.
Ngược lại: Dao động càng chậm, tần số dao động càng nhỏ, âm phát ra càng thấp.
*Kết luận:
...nhanh (hoặc chậm)….lớn (hoặc nhỏ)….cao (hoặc thấp).
Qua ba thí nghiệm trên rút ra được kết luận gì?
ĐỘ CAO CỦA ÂM
Ngày
Tiết12
BÀI TẬP:
1/ Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
. Số dao động trong 1 giây gọi là……….. đơn vị đo tần số
là……
. Âm càng bổng thì có tần số dao động càng…….
. Âm càng trầm thì có tần số dao động càng…….
2/ Vật phát ra âm cao hơn khi nào?
a. Khi vật dao động mạnh hơn.
b. Khi vật dao động chậm hơn.
c. Khi vật bị lệch ra khỏi vị trí cân bằng nhiều hơn.
d. Khi tần số dao động lớn hơn.
ĐỘ CAO CỦA ÂM
Ngày
Tiết12
BÀI TẬP:
1/ chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
2/ Vật phát ra âm cao hơn khi nào?
a. Khi vật dao động mạnh hơn.
b. Khi vật dao động chậm hơn.
c. Khi vật bị lệch ra khỏi vị trí cân bằng nhiều hơn.
d. Khi tần số dao động lớn hơn
ĐỘ CAO CỦA ÂM
Ngày
* Số dao động trong 1 giây gọi là tần số đơn vị đo
tần số là héc (Hz)
* Âm càng bổng thì có tần số dao động càng lớn
* Âm càng trầm thì có tần số dao động càng nhỏ
Ngày:
Tiết12
III/ Vận dụng:
C5: - Vật có tần số 70Hz dao động nhanh hơn.
- Vật có tần số 50Hz phát ra âm thấp hơn.
C5: Một vật dao động phát ra âm có tần số 50Hz và một vật khác dao động phát ra âm có tần số 70Hz. Vật nào dao động nhanh hơn? Vật nào phát ra âm thấp hơn?
C6: Hãy tìm hiểu xem khi vặn cho dây đàn căng nhiều, căng ít thì âm phát ra sẽ cao, thấp như thế nào? Và tần số lớn nhỏ ra sao?
C6: -Dây đàn căng nhiều thì âm phát ra sẽ cao (bổng), tần số lớn.
- Dây đàn căng ít thì âm phát ra sẽ thấp (trầm), tần số nhỏ.
ĐỘ CAO CỦA ÂM
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
BÀI VỪA HỌC:
- Học thuộc ghi nhớ (sgk/33)
- Giải bài tập 11.3 ; 11.4 ; 11.5 (sbt/12)

BÀI SẮP HỌC: ĐỘ TO CỦA ÂM
- Biên độ dao động là gì?
- Khi nào vật phát ra âm to, âm nhỏ?
- Đơn vị đo độ to của âm?