Bài 11. Độ cao của âm

Thứ ngày tháng 11 năm 2011
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Các nguồn âm có chung đặc điểm gì?
Em hãy kể tên một số nguồn âm mà em biết?

Câu 2: Khi bác bảo vệ gõ trống,
tai ta nghe thấy tiếng trống vật nào đã phát ra âm đó?

A,Tay bác bảo vệ gõ trống B, Dùi trống
C, Mặt trống. D, Không khí xung quanh trống.
Câu 1 : Các nguồn âm có chung đặc điểm là khi phát ra âm,
các vật đều dao động.
Ví dụ : còi xe, tiếng trống, tiếng học sinh …
Câu 2: C
Đáp án:
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Tại sao?
Âm thanh phát ra lại cao (bổng),
Thấp (trầm) khác nhau.
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
ĐỘ CAO CỦA ÂM
Tiết 12: Bài 11:
Thứ ngày tháng 11 năm 2011

-Cách thực hiện thí nghiệm:
1HS: Kéo đồng thời con lắc a, con
lắc b lệch khỏi vị trí cân bằng, sao
cho hai sợi dây song song với nhau
rồi cùng thả cho nó dao động.
1HS:Đếm số dao động của con lắc a
1HS: Đếm số dao động của con lắc b
1HS: Theo dõi thời gian trong 10 giây và ra hiệu thôi đếm.
Các học sinh khác quan sát dao động của hai con lắc,
rồi so sánh.
Thí nghiệm 1:
I/ Dao động nhanh, chậm – Tần số

- Mục đích thí nghiệm:
-Dụng cụ thí nghiệm:

Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
1
2
1
2
Một dao động.
Một dao động.
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
1 dao động
2
1
1
2
1 dao động
Tiết 12: ĐỘ CAO CỦA ÂM
Thí nghiệm 1:
1HS: Kéo đồng thời con lắc a, conlắc b lệch
khỏi vị trí cân bằng, saocho hai sợi dây
songsong với nhau rồi cùng thả cho nó dao
động.
1HS:Đếm số dao động của con lắc a
1HS: Đếm số dao động của con lắc b
1HS: Theo dõi thời gian trong 10 giây và
ra hiệu thôi đếm
Các học sinh khác quan sát dao động của hai con lắc, rồi
so sánh
I/ Dao động nhanh, chậm – Tần số
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
C2: Từ bảng thí nghiệm trên hãy cho biết con lắc nào có tần số dao động lớn hơn?
2. Nhận xét:
Dao động càng nhanh (chậm) tần số dao động càng lớn (nhỏ).
1. Thí nghiệm 1

I/ Dao động nhanh, chậm – Tần số
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
C5 : Một vật dao động phát ra âm có tần số 50Hz và một
vật khác dao động phát ra âm có tấn số 70Hz. Vật nào
dao động nhanh hơn ? Vật nào phát ra âm thấp hơn ?


Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
Vật có tần số dao động 70Hz dao động nhanh hơn.
Vật có tần số dao động 50Hz phát ra âm thấp hơn.
Tiết 12: ĐỘ CAO CỦA ÂM
I/ Dao động nhanh, chậm – Tần số
1. Thí nghiệm 1
2. Nhận xét:
Dao động càng nhanh hoặc ( chậm),
tần số dao động càng lớn hoặc ( nhỏ)
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp ( âm trầm)
1/ Thí nghiệm 2:
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM


* Dụng cụ : 2 thước đàn hồi dài khoảng
30cm và 20cm được vít chặt vào một
hộp gỗ.
* Mục đích: Quan sát và lắng nghe âm
phát ra.
Cách tiến hành: - Bước 1 : Dùng tay uốn
đầu thước dài lệch khỏi vị trí cân bằng.
Quan sát và nghe âm phát ra.
Bước 2: Dùng tay uốn đầu thước ngắn lệch
khỏi vị trí cân bằng. Quan sát và nghe
âm phát ra.
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
C3: Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Phần tự do của thước dài dao
động chậm,âm phát ra thấp
Phần tự do của thước ngắn dao
động nhanh,phát ra âm cao
* cao * thấp *nhanh * chậm
chậm, thấp
nhanh, cao
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
I/ Dao động nhanh, chậm – Tần số
1/ Thí nghiệm 1
2. Nhận xét:
Dao động càng nhanh hoặc chậm),
tần số dao động càng lớn hoặc
(nhỏ)
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp
( âm trầm)
1/ Thí nghiệm 2:
I/ Dao động nhanh, chậm – Tần số
1/ Thí nghiệm 1
2. Nhận xét:
Dao động càng nhanh hoặc ( chậm) ,
tần số dao động càng lớn hoặc ( nhỏ)
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp
( âm trầm)
1/ Thí nghiệm 2:
2/ Thí nghiệm 3 :
* Dụng cụ: Một đĩa quay có đục những hàng
lỗ nhỏ cách đều nhau và được gắn chặt vào
trục một động cơ, một giá đỡ
Một nguôn điện 6V và 9V.
*Mục đích: Quan sát sự dao động của góc
miếng bìa. Lắng nhe âm phát ra trong hai
trường hợp đĩa quay nhanh và đĩa
quay chậm.
* Các bước tiến hành: Cho số chỉ vôn kế ở 9V.
Quan sát sự dao động của góc miếng bìa và
nghe âm phát ra.
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
Tiết 12: ĐỘ CAO CỦA ÂM
Thí nghiệm 3:
K
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
Kết luận:
Tiết 12: ĐỘ CAO CỦA ÂM
C4: Khi đĩa quay chậm, góc miếng bìa dao động
……. âm phát ra …….
Khi đĩa quay nhanh, góc miếng bìa dao động ………… âm phát ra …….
cao
thấp
nhanh
Chậm
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Dao động càng ………….…………….. …. tần số dao động càng……………………….. âm phát ra càng ……….….….
nhanh
lớn cao
(hoặc càng chậm)
( hoặc càng nhỏ) (hoặc càng thấp)

Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
I/ Dao động nhanh, chậm – Tần số
1/ Thí nghiệm 1
2. Nhận xét:
Dao động càng nhanh hoặc ( chậm) ,
tần số dao động càng lớn hoặc ( nhỏ)
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp
( âm trầm)
1/ Thí nghiệm 2:
2/ Thí nghiệm 3 :
3/ Kết luận :
Dao động càng nhanh hoặc (càng chậm),
tần số dao động càng lớn hoặc
( càng nhỏ) âm phát ra càng cao
hoặc (càng thấp)
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
C6: Hãy tìm hiểu xem khi vặn cho dây đàn căng nhiều, âm thanh sẽ phát ra cao, thấp như thế nào? Và tần số lớn nhỏ ra sao?
Khi dây đàn căng nhiều thì âm phát ra cao, tần số dao động lớn.
Khi dây đàn căng ít thì âm phát ra trầm, tần số nhỏ.
I/ Dao động nhanh, chậm – Tần số
1/ Thí nghiệm 1
2. Nhận xét:
Dao động càng nhanh hoặc ( chậm) ,
tần số dao động càng lớn hoặc ( nhỏ)
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp
( âm trầm)
1/ Thí nghiệm 2:
2/ Thí nghiệm 3 :
3/ Kết luận :
Dao động càng nhanh hoặc (càng chậm),
tần số dao động càng lớn hoặc
( càng nhỏ) âm phát ra càng cao
hoặc (càng thấp)
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
NỘI DUNG BÀI HỌC :
*Số dao động trong một giây gọi là tần số. Đơn vị tần số là héc ( Hz).
*Âm phát ra càng cao ( càng bổng ) khi tần số dao động càng lớn.
*Âm phát ra càng thấp ( càng trầm ) khi tần số dao động càng nhỏ.
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
I/ Dao động nhanh, chậm – Tần số
1/ Thí nghiệm 1
2. Nhận xét:
Dao động càng nhanh hoặc ( chậm) ,
tần số dao động càng lớn hoặc ( nhỏ)
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp
( âm trầm)
1/ Thí nghiệm 2:
2/ Thí nghiệm 3 :
3/ Kết luận :
Dao động càng nhanh hoặc ( chậm ),
tần số dao động càng lớn hoặc
( càng nhỏ) âm phát ra càng cao
hoặc (càng thấp)
III/ Vận dụng :
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
C7 :
C7: Hãy lần lượt chạm góc miếng bìa vào một hàng lỗ ở gần vành đĩa và một hàng lỗ ở gần tâm đĩa. Trong trường hợp nào âm phát ra cao hơn
K

Khi chạm miếng
bìa ở gần vành
đĩa âm phát ra
cao hơn
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
* Thông thường, tai người có thể nghe được âm có tần số trong khoảng từ 20Hz đến 20000Hz.
* Những âm có tần số dưới 20Hz gọi là hạ âm
* Những âm có tần số lớn hơn 20000Hz gọi là siêu âm.
* Chó và 1 số động vật khác có thể nghe được những âm cao hơn hoặc thấp hơn 20000 Hz.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT ?
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
- Trước cơn bão thường có hạ âm, hạ âm làm con người khó chịu, cảm giác buồn nôn, chóng mặt, một số sinh vật nhạy cảm với hạ âm nên có biểu hiện khác thường. Vì vậy người xưa dựa vào dấu hiệu này để nhận biết các cơn bão.
- Dơi phát siêu âm để săn tìm muỗi. Vì vậy, có thể chế tạo máy phát siêu âm bắt chước tần số siêu âm của dơi để đuổi muỗi.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
Hướng dẫn về nhà
I. BÀI TẬP VỀ NHÀ:
Học thuộc phần ghi nhớ.
Làm bài tập 11.1 đến 11.5 /SBT.
II. CHUẨN BỊ BÀI MỚI:
Nghiên cứu bài: Độ to của âm, tìm hiểu:
Khái niệm biên độ dao động.
Mối liên hệ giữa biên độ dao động và độ to của âm.
Kẽ sẵn bảng 1 SGK trang 34 vào vở.
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Xin chân thành cảm ơn quý thầy ( cô )
đã về dự giờ thăm lớp.
Chúc thầy cô và các em luôn mạnh khỏe.
C5: Một vật dao động phát ra âm có tần số 50Hz và một vật khác dao động phát ra âm có tần số 70Hz. Vật nào dao động nhanh hơn? Vật nào phát ra âm thấp hơn?
Vật có tần số dao động 70Hz dao động nhanh hơn.
Vật có tần số dao động 50Hz phát ra âm thấp hơn.
Tiết 12: ĐỘ CAO CỦA ÂM
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Tiết 12: ĐỘ CAO CỦA ÂM
I/ Dao động nhanh, chậm – Tần số
1/ Thí nghiệm 1
2. Nhận xét:
Dao động càng nhanh hoặc ( chậm) ,
tần số dao động càng lớn hoặc ( nhỏ)
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp
( âm trầm)
1/ Thí nghiệm 2:
2/ Thí nghiệm 3 :
3/ Kết luận :
Dao động càng nhanh hoặc ( chậm ),
tần số dao động càng lớn hoặc
( càng nhỏ) âm phát ra càng cao
hoặc (càng thấp)
III/ Vận dụng :
C5: Một vật dao động phát ra âm có tần số 50Hz và
một vật khác dao động phát ra âm có tần số 70Hz. Vật nào dao động nhanh hơn? Vật nào phát ra âm thấp hơn?
Vật có tần số dao động 70Hz dao động nhanh hơn.
Vật có tần số dao động 50Hz phát ra âm thấp hơn.
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
Tiết 12: Bài 11 : ĐỘ CAO CỦA ÂM
Thứ ngày tháng 11 năm 2011
1 dao động
2
1
1
2
1 dao động