Bài 11. Độ cao của âm

7
Năm học: 2011 - 2012
gv:lã văn huynh
Câu 1: Khi ngồi xem ti vi, thì:
“Bộ phận nào ở ti vi phát ra âm”?

A.Từ núm điều chỉnh âm thanh của chiếc ti vi.
B. Người ở trong tivi.
C. Màng loa
D. Màn hình của tivi.
Câu 2: Trong bài hát nhạc rừng của Hoàng Việt,
nhạc sĩ viết:
“Róc rách, róc rách
Nước luồn qua khóm trúc”
Âm thanh được phát ra từ:
A. Dòng nước dao động.
B. Lá cây dao động.
C. Dòng nước và khóm trúc.
D. Do lớp không khí ở trên mặt nước.
A. Dòng nước dao động.
- Nguồn âm là gì? Nêu 2 ví dụ là nguồn âm.
- Các nguồn âm có chung đặc điểm gì?
Tiết 12: độ cao của âm
Tại sao?
Âm thanh phát ra lại cao (bổng),
Thấp (trầm) khác nhau.
I. Dao động nhanh, chậm-Tần số:
Thí nghiệm 1:
HS1: Kéo đồng thời con lắc a, con lắc b lệch
khỏi vị trí cân bằng, sao cho hai sợi dây song song với nhau rồi cùng thả cho nó dao động.
HS2: Đếm số dao động của con lắc a
HS3: Đếm số dao động của con lắc b
tiết 12: độ cao của âm
1
2
1
2
Vị trí cân bằng
Vị trí cân bằng
Một dao động.
Một dao động.
10
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
(Tần số)
Số dao động trong một giây gọi là……….
Đơn vị tần số là héc (Hz).
tần số
Tần số =
Số dao động
Số giây
C2: Từ bảng trên hãy cho biết con lắc nào có tần số dao động lớn hơn?
Nhận xét:
Dao động càng .......... … ..... tần số dao động càng ......... …..... .
nhanh
(nhỏ)
lớn
(chậm)
C1
I. Dao động nhanh, chậm - Tần số:
- Số dao động trong một giây gọi là tần số.
- Đơn vị tần số là héc (Hz).
- Dao động càng nhanh (chậm) tần số dao động càng lớn (nhỏ)
II. Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm):
Thí nghiệm 2:
tiết 12: độ cao của âm
I. Dao động nhanh, chậm-Tần số:
II. Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm):
Thí nghiệm 2:
Phần tự do của thước dài dao động ..… , âm phát ra ..... .
Phần tự do của thước ngắn dao động …… , phát ra âm ..... .
chậm
thấp
nhanh
cao
tiết 12: độ cao của âm
I. Dao động nhanh, chậm-Tần số:
II. Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm):
Thí nghiệm 3:
K
* Trường hợp cùng một hàng lỗ: Khi đĩa quay chậm, âm phát ra thấp, khi đĩa quay nhanh âm phát ra cao.
* Trường hợp chạm góc miếng bìa vào hàng lỗ ở gần vành đĩa thì âm phát ra cao hơn.
Nhận xét:
tiết 12: độ cao của âm
I. Dao động nhanh, chậm-Tần số:
II. Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm):
- Dao động càng nhanh, tần số dao động càng lớn, âm phát ra càng cao.
- Dao động càng chậm, tần số dao động càng nhỏ, âm phát ra càng cao thấp.
Kết luận:
III. Vận dụng:
C5
Vật có tần số dao động 70Hz dao động nhanh hơn.
Vật có tần số dao động 50Hz phát ra âm thấp hơn.
tiết 12: độ cao của âm
I. Dao động nhanh, chậm-Tần số:
II. Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm):
III. Vận dụng:
C6
Khi dây đàn căng nhiều thì âm phát ra cao, tần số dao động lớn.
Khi dây đàn căng ít thì âm phát ra trầm tần số nhỏ.
C7
tiết 12: độ cao của âm
I. Dao động nhanh, chậm-Tần số:
II. Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm):
III. Vận dụng:
C7
K
Khi chạm miếng bìa ở gần vành (bên ngoài) đĩa âm phát ra cao hơn
Khi chạm miếng bìa ở hàng lỗ gần tâm âm phát ra thấp hơn
tiết 12: độ cao của âm
Câu 1: Tần số là:
Các công việc thực hiện trong 1 giây.
Quãng đường dịch chuyển trong 1 giây.
Số dao động trong 1 giây.
Thời gian thực hiện 1 dao động.
Câu 2: Có một viên đạn bay trong không khí.
Chọn câu đúng trong các câu sau?
Viên đạn bay càng nhanh thì âm phát ra càng thấp.
Viên đạn bay càng nhanh thì âm phát ra càng cao.
Khối lượng viên đạn càng lớn thì âm phát ra càng cao.
Vận tốc viên đạn không ảnh hưởng đến độ cao thấp của âm.
Câu 3:
Trong ngôn ngữ đời sống, giọng nói của người được mô tả bằng nhiều tính từ. Với mỗi trường hợp sau đây hãy nhận định về độ cao của âm tương ứng:
A. Ồ ề:
B. Ấm:
C. Lanh lảnh:
D. The thé:
Thấp
Thấp
Cao
Rất cao
BÀI TẬP CỦNG CỐ
1. Mọi vật phát ra âm đều .....
1
2
3
4
5
6
T
Ầ
N
S
Ố
D
A
O
Đ
Ộ
N
G
D
A
O
Đ
Ộ
N
G
H
Ạ
Â
M
T
H
A
N
H
Q
U
Ả
N
D
Â
Y
Đ
À
N
M
Ặ
T
T
R
Ố
N
G
Ê
U
Â
M
S
I
2. Âm có tần số nhỏ hơn 20 Hz gọi là gì?
3. Khi người nói, dây .... dao động phát ra âm.
4.Trong đàn tính,bộ phận nào dao động phát ra âm?
5. Bộ phận nào của trống dao động phát ra âm?
6. Âm có tần số cao hơn 20 000 Hz gọi là gì?
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
- Trước cơn bão thường có hạ âm, hạ âm làm con người khó chịu, cảm giác buồn nôn, chóng mặt, một số sinh vật nhạy cảm với hạ âm nên có biểu hiện khác thường. Vì vậy người xưa dựa vào dấu hiệu này để nhận biết các cơn bão.
- Những âm có tần số dưới 20 Hz gọi là hạ âm.
Những âm có tần số lớn hơn 20 000 Hz gọi là siêu âm.
- Dơi phát siêu âm để săn tìm muỗi. Vì vậy, có thể chế tạo máy phát siêu âm bắt chước tần số siêu âm của dơi để đuổi muỗi.
Máy phát siêu âm đuổi muỗi.