Bài 11. Độ cao của âm

KÍNH CHÀO
QÚY THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ
VẬT LÍ
LỚP 7D
CHÀO MỪNG NGÀY 20/11
- Nguồn âm là gì ? Nêu 2 ví dụ về nguồn âm ?
Kiểm tra bài cũ
1
- Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
Tiết 12 Bài 11:
ĐỘ CAO CỦA ÂM
Một dao động
1
2
C1: Hãy quan sát và đếm số dao động của từng con lắc trong 10 giây và ghi kết quả vào bảng sau:
Thí nghiệm 1:
Cách thực hiện TN:
- HS 1: Kéo 2 con lắc ra khỏi vị trí cân bằng (lệch một góc như nhau), rồi thả cho nó dao động.
- HS 2: Bấm đồng hồ trong 10 giây.
- Dưới lớp: Dãy 1 đếm số dao động trong 10 giây của con lắc a)
Dãy 2 đếm số dao động trong 10 giây của con lắc b)
lệch một góc như nhau
Hertz hay héc, kí hiệu Hz, là đơn vị đo tần số (thường ký hiệu là f) trong hệ SI, lấy tên theo nhà vật lí người Đức Heinrich Rudolf Hertz. Đơn vị đo Hertz cho biết số lần dao động thực hiện được trong 1 giây.
Heinrich Rudolf Hertz  - nhà vật lý vĩ đại người Đức có công tìm ra sóng điện từ và hiệu ứng quang điện
Để ghi nhận công lao của ông, người ta đã lấy tên Herzt để đặt cho đơn vị tần số sóng Radio.Và từ năm 1933  Herzt được chính thức công nhận là một thành phần của hệ mét quốc tế.
Dao động càng ……………………, tần số dao động càng ………………..
Nhận xét:
nhanh (hoặc chậm)
lớn (hoặc nhỏ)
C2: Từ bảng trên em hãy cho biết con lắc nào
có tần số dao động lớn hơn
Cố định một đầu hai thước thép có chiều dài khác nhau (10cm và 5cm) trên mặt hộp gỗ ( theo hình). Lần lượt bật nhẹ đầu tự do của hai thước cho chúng dao động.
Quan sát dao động
và lắng nghe
âm phát ra rồi
rút ra nhận xét,
trả lời C3.
Thí nghiệm 2:
C3: Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Phần tự do của thước dài dao động ..… , âm phát ra ..... .
Phần tự do của thước ngắn dao động …… , phát ra âm ..... .
* * * *
chậm
thấp
nhanh
cao
Một đĩa nhựa được đục lỗ cách đều nhau và được gắn vào trục một động cơ quay bằng pin ( hình 11.3).
- Chạm góc
miếng bìa vào một
hàng lỗ nhất định
khi đĩa quay trong
hai trường hợp:
a) Đĩa quay chậm.
b) Đĩa quay nhanh.
Lắng nghe âm phát ra
và hoàn thành C4
Thí nghiệm 3:
K
C3: Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
* * * *
chậm
thấp
nhanh
cao
- Khi đĩa quay chậm, góc miếng bìa dao động ………….., âm phát ra ……..
- Khi đĩa quay nhanh, góc miếng bìa dao động……………, âm phát ra …………..
Kết luận:
Dao động càng………….……..….….tần số dao động càng …....... …………, âm phát ra càng….……….……..
nhanh (ho?c ch?m)
l?n (ho?c nh?)
cao (ho?c th?p)
V?t dao d?ng nhanh
T?n s? dd l?n
Âm phát ra cao (bổng)
V?t dao d?ng ch?m
T?n s? dd nh?
Tần số dđ…..
Âm phát ra thấp(trầm)
Dao động càng nhanh (hoặc chậm), tần số dao động càng lớn (hoặc nhỏ)
............
C5: Một vật dao động phát ra âm có tần số 50Hz và một vật khác dao động phát ra âm có tần số 70Hz.
- Vật nào dao động nhanh hơn?
- Vật nào phát ra âm thấp hơn?
C6: Hãy tìm hiểu xem khi vặn cho dây đàn căng nhiều, âm thanh sẽ phát ra cao, thấp như thế nào? Và tần số lớn, nhỏ ra sao?
Khi dây đàn căng nhiều thì âm phát ra cao, khi dây đàn căng ít thì âm phát ra thấp.
Khi dây đàn căng nhiều thì tần số lớn, khi dây đàn căng ít thì tần số nhỏ.
C 7. Làm lại TN hình 11.3.
Cho đĩa quay đều và chạm miếng bìa vào:
a) Hàng lỗ gần vành đĩa.
b) Hàng lỗ gần tâm đĩa.
Lắng nghe âm phát ra và cho biết trong trường hợp nào âm phát ra cao hơn?
K
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT !
Chó và 1 số động vật khác có thể nghe được âm có tần số thấp hơn 20Hz, hay cao hơn 20000Hz
Hạ âm
Dưới 20Hz
Siêu âm
Trên 20.000Hz
Âm tai người nghe được
20Hz  20.000Hz
Vậy em có biết tại con lắc dao động ta lại không nghe thấy âm phát ra?
18
19
Ứng dụng thực tế
Trong cuộc sống, khi nghe nhạc tùy vào mỗi thể loại nhạc khác nhau mà người ta điều chỉnh tăng hay giảm những âm có tần số cao,thấp sao cho phù hợp.
Ví dụ - Để thưởng thức những bản nhạc hùng tráng với những tiếng trống (âm thấp) ta phải giảm âm có tần số thấp
- Để thưởng thức những bản nhạc hòa tấu với những tiếng đàn ghi ta hay tiếng sáo…(âm cao) ta phải tăng âm có tần số cao lên
- Để thưởng thức những ca khúc với những giọng ca ấm áp của các ca sỹ ta nên điều chỉnh âm có tần số trung….
20
1. Mọi vật phát ra âm đều .....
1
2
3
4
5
6
T
Ầ
N
S
Ố
D
A
O
Đ
Ộ
N
G
D
A
O
Đ
Ộ
N
G
H
Ạ
Â
M
T
H
A
N
H
Q
U
Ả
N
D
Â
Y
Đ
À
N
M
Ặ
T
T
R
Ố
N
G
Ê
U
Â
M
S
I
2. Âm có tần số nhỏ hơn 20 Hz gọi là gì?
3. Khi người nói, dây .... dao động phát ra âm.
4.Trong đàn ghi ta,bộ phận nào dao động phát ra âm?
5. Bộ phận nào của trống dao động phát ra âm?
6. Âm có tần số cao hơn 20 000 Hz gọi là gì?
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Đại lượng đặc trưng cho dao động nhanh hay chậm?
HƯỚNG DẪN HỌC SINH HỌC BÀI Ở NHÀ
Làm các bài tập 11.1 => 11.10 (sbt – 26, 27)
Xem trước bài 12: “ Độ to của âm”
Bài tập chép: Trong 20 giây vật a thực hiện được 2800 dao động. Trong 15 giây vật b thực hiện được 285 dao động. Vật nào dao động nhanh hơn, tai ta có nghe được âm do các dao động của vật a và b phát ra không ? Vì sao ?
Hướng dẫn bài tập chép:
+ Tính tần số dao động của mỗi con lắc.
+ So sánh hai tần số của hai vật vừa tính => vật nào dao động nhanh (chậm)
+ So sánh kết quả hai tần số vừa tính được với tần số mà tai người có thể nghe được (20Hz và 20000Hz) => kết luận
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ.
SỰ TÍCH CỰC CỦA CÁC EM HỌC SINH.
a) N?u d�ng thìa g� nh? v�o th�nh ?ng nghi?m thì v?t n�o dao d?ng ph�t ra �m?
Đổ những lượng nước khác nhau vào bảy ống nghiệm giống nhau.
Nếu dùng thìa gõ nhẹ vào thành ống nghiệm thì ống nghiệm và nước trong ống nghiệm dao động phát ra âm
b) N?u th?i m?nh v�o mi?ng c�c ?ng nghi?m thì c�i gì dao d?ng ph�t ra �m?
Nếu thổi mạnh vào ống nghiệm thì cột không khí trong ống nghiệm phát ra âm
Kiểm tra bài cũ