Bài 11. Độ cao của âm

CHÀO MỪNG QUÍ
THẦY, CÔ ĐẾN
DỰ GiỜ BÀI HỌC HÔM NAY


Môn Vật Lí 7
Kiểm tra bài cũ.
Câu 1. Khi nào một vật được gọi là nguồn âm? Nêu 2 ví dụ về nguồn âm mà em biết.
Câu 2. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì?
* Trả lời:
1. Vật phát ra âm gọi là nguồn âm.
- Ví dụ: trống, đàn…..
2. Các nguồn âm có chung đặc điểm là khi phát ra âm đều dao động.
Các bạn trai thường có giọng trầm, các bạn gái thường có giọng bổng.
Bài 11- Tiết 12
ĐỘ CAO CỦA ÂM
Bài 11: ĐỘ CAO CỦA ÂM
Thí nghiệm 1:
Hình 11.1 (sgk/31)
Treo 2 con lắc có chiều dài 40 cm và 20 cm, kéo chúng lệch ra khỏi vị trí đứng yên ban đầu rồi thả cho chúng dao động như hình 11.1.

I/ Dao động nhanh, chậm - tần số.

`
1
2
1
2
Một dao động.
Một dao động.
a)
b)
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Số dao động trong 1 giây được gọi là tần số.
Đơn vị của tần số là héc, kí hiệu: Hz
Nhận xét:
Dao động càng nhanh (chậm), tần số dao động càng lớn (nhỏ).
Cố định một đầu thước thép trên mặt hộp gỗ
( theo hình).
Bật nhẹ đầu tự do của thước cho nó dao động.
Làm tương tự như vậy lần thứ hai với thước thép nhưng để phần tự do ngắn hơn lần 1.

Quan sát dao động và lắng nghe âm phát ra rồi
trả lời C3
Bài 11: ĐỘ CAO CỦA ÂM
Thí nghiệm 2:
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm)
Bài 11: ĐỘ CAO CỦA ÂM
Thí nghiệm 2:
C3: Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Phần tự do của thước dài dao động , âm phát ra .
Phần tự do của thước ngắn dao động , phát ra âm .
* cao * thấp *nhanh * chậm
chậm
thấp
nhanh
cao
.........
.........
.........
........
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm)
Một đĩa nhựa được đục lỗ cách đều nhau và được gắn vào trục một động cơ quay bằng pin ( hình 11.3).
- Chạm góc miếng bìa vào một hàng lỗ nhất định
khi đĩa quay trong hai trường hợp:
a) Đĩa quay nhanh.
b) Đĩa quay chậm.
Quan sát miếng bìa dao động, nghe âm phát ra và hoàn thành câu C4
Bài 11: ĐỘ CAO CỦA ÂM
Thí nghiệm 3:
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm)
Kết luận:
nhanh
(chậm)
lớn
(nhỏ)
cao
(thấp)
Bài 11: ĐỘ CAO CỦA ÂM
Dao động càng tần số dao động
càng âm phát ra càng .
........
........
......
......
......
.......
C4: Khi đĩa quay chậm, góc miếng bìa dao động
……. âm phát ra …….
Khi đĩa quay nhanh, góc miếng bìa dao động ………… âm phát ra …….
cao
thấp
nhanh
chậm
II/ Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm)
GHI NHỚ
* Số dao động trong một giây gọi là tần số . Đơn vị tần số là héc (Hz).
* Âm phát ra càng cao (càng bổng) khi tần số dao động càng lớn .
* Âm phát ra càng thấp (càng trầm) khi tần số dao động càng nhỏ .
III.Vận dụng
C5: Một vật dao động phát ra âm có tần số 50Hz và một vật khác dao động phát ra âm có tần số 70Hz. Vật nào dao động nhanh hơn? Vật nào phát ra âm thấp hơn?
Vật có tần số dao động 70Hz dao động nhanh hơn.
Vật có tần số dao động 50Hz phát ra âm thấp hơn.
Bài 11: ĐỘ CAO CỦA ÂM
Bài 11: ĐỘ CAO CỦA ÂM
III.Vận dụng
C6: Hãy tìm hiểu xem khi vặn cho dây đàn căng nhiều, âm thanh sẽ phát ra cao, thấp như thế nào? Và tần số lớn nhỏ ra sao?
Khi dây đàn căng nhiều thì âm phát ra cao, tần số dao động lớn.
Khi dây đàn căng ít thì âm phát ra trầm, tần số nhỏ.
CỦNG CỐ
Câu 1: Tần số là:
Các công việc thực hiện trong 1 giây
Quãng đường dịch chuyển trong 1 giây
Số dao động trong 1 giây.
Thời gian thực hiện 1 dao động.
Câu 2: Có một viên đạn bay trong không khí.Chọn
câu đúng?
Viên đạn bay càng nhanh thì âm phát ra càng thấp.
Viên đạn bay càng nhanh thì âm phát ra càng cao.
Khối lượng viên đạn càng lớn thì âm phát ra càng cao
Vận tốc viên đạn không ảnh hưởng đến độ cao thấp của âm
Thông thường, tai người có thể nghe được âm có tần số trong khoảng từ 20Hz đến 20000Hz.
Những âm có tần số dưới 20Hz gọi là hạ âm.
Những âm có tần số lớn hơn 20000Hz gọi là siêu âm.
Chó và 1 số động vật khác có thể nghe được âm có tần số thấp hơn 20 Hz, cao hơn 20000 Hz.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT ?
- Trước cơn bão thường có hạ âm, hạ âm làm con người khó chịu, cảm giác buồn nôn, chóng mặt, một số sinh vật nhạy cảm với hạ âm nên có biểu hiện khác thường. Vì vậy người xưa dựa vào dấu hiệu này để nhận biết các cơn bão.
- Dơi phát siêu âm để săn tìm muỗi. Vì vậy, có thể chế tạo máy phát siêu âm bắt chước tần số siêu âm của dơi để đuổi muỗi.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT?
Hướng dẫn về nhà
I. ĐỐI VỚI BÀI HỌC NÀY:
Học thuộc phần ghi nhớ.
Làm bài tập trong SBT.
II. CHUẨN BỊ BÀI MỚI:
Nghiên cứu bài: “Độ to của âm” và tìm hiểu:
Khái niệm biên độ dao động.
Mối liên hệ giữa biên độ dao động và độ to của âm.
Chúc quý thầy,cô sức khỏe ,thành đạt.