Bài 11. Câu ghép

Ti?t 43
Câu ghép
Bài tập tìm hiểu

I.
1&2. SGK ( Tr111).
Bài học
I.Đặc điểm của câu ghép
b. Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi
âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp.
c. Cảnh vật xung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có
sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.
a.Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong
lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.
C
V
C1
V1
Câu mở rộng thành phần
V
C
C
Câu đơn.
V2
V1
V
C1
C2
Câu có nhiều cụm chủ-vị không bao chứa nhau.
C2
V2
b. Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi
âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp.
c. Cảnh vật xung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có
sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.
a.Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong
lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.
C
V
C1
V1
Câu mở rộng thành phần bổ ngữ.
bổ ngữ
V
C1
C
Câu đơn.
V3
V2
V1
C2
C3
Câu có nhiều cụm chủ-vị không bao chứa nhau.
C2
V2
Câu đơn.
Câu ghép
3. SGK ( Tr111)
c
a
b
Bài tập tìm hiểu

I.
1. 2. SGK ( Tr111).

Bài học
I.Đặc điểm của câu ghép
- Câu ghép là câu do hai hoặc nhiều cụm C-V không bao chứa nhau tạo thành.
Bài tập tìm hiểu

I.
1&2. SGK ( Tr111).
3. SGK ( Tr 113)



Bài học
I.Đặc điểm của câu ghép
II.Cách nối vế câu
1. Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngo�i du?ng rụng nhiều

và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại

nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu tru?ng.
C3
V3
C2
V2
C1
V1
Cách nối:
Dùng quan hệ từ và dấu phẩy.
a. Vì xe đạp thủng lốp nên em đi học không đúng giờ.
b. Bỗng một chiếc xe ca dừng lại, đột nhiên hàng loạt những chiếc xe ôm chạy đến.
Nối bằng cặp quan hệ từ: vì... nên;
Nối bằng 1 cặp phó từ, đại từ hay chỉ từ thường đi đôi với nhau ( cặp từ hô ứng): vừa...đã; bỗng...đột nhiên...)
a. Vì xe đạp thủng lốp nên em đi học không đúng giờ.
b. Bỗng một chiếc xe ca dừng lại, đột nhiên hàng loạt những chiếc xe ôm chạy đến.
1. Dùng từ có tác dụng nối:
- Nối bằng một quan hệ từ: và, vì
- Nối bằng một cặp quan hệ từ: vì...nên ; nếu ... thì...
- Nối bằng một cặp phó từ, đại từ hay chỉ từ thường đi đôi với nhau (cặp từ hô ứng): vừa... đã; chưa...đã; mới...đã
2. Dùng một số dấu câu để nối:
Dấu phẩy (,), dấu chấm phẩy (;) hoặc dấu hai chấm (:).

Có 2 cách nối vế câu:
- Cách 1: Dùng các từ có tác dụng nối:
+Nối bằng 1 quan hệ từ: và, vì...
+ Nối bằng 1 cặp quan hệ từ: vì...nên; nếu...thì...
+ Nối bằng 1 cặp phó từ, đại từ hay chỉ từ thường đi đôi với nhau ( cặp từ hô ứng): vừa...đã; chưa...đã; bỗng...đột nhiên...

- Cách 2: Không dùng từ nối: Trong trường hợp này, giữa các vế câu cần có dấu phẩy, dấu chấm phẩy hoặc dấu hai chấm.

Câu ghép là câu do hai hoặc nhiều cụm C-V không bao chứa nhau tạo thành. Mỗi cụm C-V này được gọi là một vế câu.
Hai cách nối các vế câu

III.Luyện tập

Bài 1: Tìm câu ghép trong đoạn trích và cho biết trong mỗi câu ghép, các vế câu được nối với nhau bằng cách nào?
Dần buông chị ra, đi con! Dần ngoan lắm nhỉ! U van Dần, u lạy Dần! Dần hãy để cho chị đi với u, đừng giữ chị nữa. Chị con có đi, u mới có tiền nộp sưu, thầy Dần mới được về với Dần chứ! Sáng ngày người ta đánh trói thầy Dần như thế, Dần có thương không. Nếu Dần không buông chị ra, chốc nữa ông lý vào đây, ông ấy trói nốt cả u, trói nốt cả Dần nữa đấy.
(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
1. U van Dần, u lạy Dần!
2. Chị con có đi, u mới có tiền nộp sưu, thầy Dần mới
được về với Dần chứ!
3. Sáng ngày người ta đánh trói thầy Dần như thế,
Dần có thương không.
4. Nếu Dần không buông chị ra, chốc nữa ông lý vào
đây, ông ấy trói nốt cả u, trói nốt cả Dần nữa đấy.
Không dùng từ nối
(dùng dấu phẩy)
Dùng từ nối(QHT)
và dấu phẩy
Cô tôi chưua dứt câu, cổ họng tôi đã nghẹn ứ, khóc không ra

tiếng. Giá những cổ tục đã đầy đ?a mẹ tôi là một vật nhưu

hòn đá hay cục thuỷ tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết vồ lấy mà

cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi.

( Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)
N?i: d?u ph?y + QHT
C1
C3
C4
C2
V1
V2
V3
V3
V4
V4
Hoạt động nhóm
Bài 2 + Bài 4
a, Vì Thúy nói lỡ lời nên bạn Nga giận
b, Nếu ta chiếm được điểm cao này thì trận đánh sẽ rất thuận lợi
c, Tuy gia đình rất khó khăn nhưng Lan
vẫn vươn lên học giỏi
a, Trời vừa hửng sáng, chúng tôi đã lên đường.
b, Lũ tràn đến đâu, nhà cửa trôi đến đấy.
c, Gió càng lớn,đám cháy càng mạnh.
Một số câu tham khảo cho bài tập 4
Một số câu tham khảo cho bài tập 2
Bài tập củng cố
So sánh câu ghép và câu đơn có dùng cụm C- V để mở rộng thành phần.
- Giống : Đều có từ 2 cụm C- V trở lên
Khác : + Câu ghép : Có từ 2 cụm C - V làm nòng cốt câu
+ Câu đơn: Chỉ có 1 Cụm C - V làm nòng cốt câu
* Bài tập 3:
Vì Nam chăm học nên bạn ấy đạt kết quả cao.
* Cách 1: + Nam chăm học nên bạn ấy đạt kết quả cao.
+ Vì Nam chăm học, bạn ấy đạt kết quả cao.
* Cách 2: Nam đạt kết quả cao vì bạn ấy chăm học.