Bài 11. Câu ghép

Nhiệt liệt chào mừng
quý thầy, cô giáo về dự giờ, thăm lớp!
PHÒNG GD & ĐT TIÊN LÃNG
TRƯỜNG THCS KIẾN THIẾT
Võ Thị Mỹ Duyên

Câu
Phân loại theo mục đích nói
Phân loại theo cấu tạo ngữ pháp

Câu
Phân loại theo mục đích nói
Câu nghi vấn
Câu trần thuật
Câu cảm thán
Câu phủ định
Phân loại theo cấu tạo ngữ pháp
Câu cầu khiến
Câu đơn
Câu đặc biệt
Câu mở rộng thành phần
Câu ghép
Câu rút gọn
Câu ghép
Tiết 44
CÂU GHÉP
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải
Lớp dạy: 8 A
(1) Hàng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỷ niệm mơn man của buổi tựu trường.
(2) Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.
(3) Những ý tưởng ấy tôi chưa lần nào ghi lên giấy, vì hồi ấy tôi không biết ghi và ngày nay tôi không nhớ hết. (4) Nhưng mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trường, lòng tôi lại tưng bừng rộn rã. (5) Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. (6) Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ.(7) Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.
(Thanh Tịnh, Tôi đi học)
1. Tụi quờn th? n�o du?c nh?ng c?m giỏc trong sỏng ?y n?y n? trong lũng


tụi nhu m?y c�nh hoa tuoi m?m cu?i gi?a b?u tr?i quang dóng .
C3
C2
V3
Bổ ng?
V2
VN1
Bổ ng?
CN1
Cụm CN1-VN1 là cụm lớn, hai cụm C2-V2 và C3-V3 là phụ ngữ cho động từ trung tâm “quên”.




(5) Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió
TN TN
lạnh, mẹ tôi / âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng
CN VN
dài và hẹp.
Một cụm C-V; chủ ngữ (mẹ tôi)-vị ngữ (âu yếm nắm tay tôi dắt đi trên con đường làng dài và hẹp.) có 2 trạng ngữ.


(7) Cảnh vật xung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi
C1 V1 C2
đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.
V2 TN C3 V3
Không bao chứa, các vế có mối quan hệ không bao hàm.
C1
V1
C2
V2
V3
(1) Hàng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỷ niệm mơn man của buổi tựu trường.
(2) Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.
(3) Những ý tưởng ấy tôi chưa lần nào ghi lên giấy, vì hồi ấy tôi không biết ghi và ngày nay tôi không nhớ hết. (4) Nhưng mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trường, lòng tôi lại tưng bừng rộn rã. (5) Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. (6) Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ.(7) Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.
(Thanh Tịnh, Tôi đi học)
Câu ghép là những câu do hai hoặc nhiều cụm C-V không
bao chứa nhau tạo thành. Mỗi cụm C-V này được gọi là một
vế câu.

Bài 1: Tìm câu ghép trong đoạn trích và cho biết trong mỗi câu ghép, các vế câu được nối với nhau bằng cách nào?

(3) U van Dần, u lạy Dần !
C1 V1 C2 V2
(5) Chị con có đi, u mới có tiền nộp sưu, thầy Dần mới được về với Dần chứ !
C1 V1 C2 V2 C3 V3
(6) Sáng ngày người ta đánh trói thầy Dần như thế, Dần có thương không.
TN C1 V1 C2 V2
(7) Nếu Dần không buông chị ra, chốc nữa ông lý vào
C1 V1 C2 V2
đây, ông ấy trói nốt cả u, trói nốt cả Dần nữa đấy.
C3 V3
Bài 1: Tìm câu ghép trong đoạn trích và cho biết trong mỗi câu ghép, các vế câu được nối với nhau bằng cách nào?
Cô tôi chưa dứt câu , cổ họng tôi đã nghẹn ứ khóc không ra

tiếng . Giá những cổ tục đã đày đọa mẹ tôi là một vật như

hòn đá hay cục thuỷ tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết vồ ngay lấy mà

cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi.

( Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu )
C1
C1
C2
C2
V1
V2
V1
V2
Bài tập 2 : Sgk/113

Với mỗi cặp quan hệ từ dưới đây hãy đặt một câu ghép .
a/ Vì … nên …( hoặc bởi vì…cho nên …)
b/ Nếu …thì …( hoặc giá …thì…)
c/ Tuy … nhưng …( hoặc mặc dù …nhưng…)
d/ không những…mà…(hoặc không chỉ…mà…)
1
2
3
4
TRÒ CHƠI : THỬ TÀI ĐỐI ĐÁP
Vì bạn Nam không thuộc bài ...................

Do nó chủ quan...............
...........................................
Tại trời mưa..................
.....................................






Nếu Nam chăm học...............




Slide 20
Bài tập 3: Sgk/113
Chuyển những câu ghép em vừa đặt ở bài
tập 2 thành những câu ghép mới bằng một
trong hai cách sau :
a/ Bỏ bớt một quan hệ từ.
b/ Đảo lại trật tự các vế câu.
* Bài tập 3:
Vỡ Nam cham h?c nờn b?n ?y d?t k?t qu? cao.
* Cỏch 1: + Nam cham h?c nờn b?n ?y d?t k?t qu? cao.
+ Vỡ Nam cham h?c, b?n ?y d?t k?t qu? cao.
* Cỏch 2: Nam d?t k?t qu? cao vỡ b?n ?y cham h?c.
LK
Bài tập 5. Viết một đoạn văn ngắn về đề tài sau (trong đoạn văn có sử dụng ít nhất là một câu ghép):
a, Tác hại của việc sử dụng bao bì ni lông.
b, Thay đổi thói quen sử dụng bao bì ni lông.
*Bài vừa học:
- Nắm đặc điểm, cách nối các vế câu ghép.
- Phân biệt câu ghép với câu mở rộng thành phần.
- Hoàn thành các bài tập ở phần luyện tập.
- Vẽ sơ đồ tư duy bài học vào vở.
*Bài sắp học: “Câu ghép” (tiếp theo).
- Trả lời câu hỏi phần I sgk /123.
=> Quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
25
Xin chân thành cảm ơn!