Bài 10. Ôn tập truyện kí Việt Nam

Môn: NGỮ VĂN 8
Người thực hiện: NGUYỄN THỊ MINH
Năm học 2010 - 2011
TRƯỜNG THCS LÝ TỰ TRỌNG
TIẾT 38: ÔN TẬP TRUYỆN KÝ VIỆT NAM
I/NỘI DUNG

TIẾT 38: ÔN TẬP TRUYỆN KÝ VIỆT NAM
I/NỘI DUNG
1/. Bảng thống kê các tác phẩm truyện ký Việt Nam đã học từ đầu năm.



Tên văn bản,
tác giả
Thể loại
P. thức biểu đạt
Nội dung
chủ yếu
Nghệ thuật đặc sắc
Tôi đi học(1941)
Thanh tịnh(1911-1988)
Truyện
ngắn
Tự sự, Miêu tả biểu cảm
Cảm xúc suy nghĩ trong sáng vê ngày đầu tiên đi học.
Hình ảnh so sánh mới mẻ và biểu cảm.
TIẾT 38: ÔN TẬP TRUYỆN KÝ VIỆT NAM
I/NỘI DUNG
1/. Bảng thống kê các tác phẩm truyện ký Việt Nam đã học từ đầu năm.


Tên văn bản,
tác giả
Thể loại
P. thức biểu đạt
Nội dung
chủ yếu
Nghệ thuật đặc sắc
Trong lòng mẹ(1940)
Nguyên hồng(1918-1982)
Hồi ký
(trích)
Tự sự,
Miêu tả biểu cảm
Nỗi cay đắng tủi cực cùng tình yêu thương cháy bỏng của nhà văn thời thơ âu đối với người mẹ bất hạnh.
Cảm xúc nồng nàn mãnh lệt,những hình ảnh so sánh liên tưởng táo bạo.
TIẾT 38: ÔN TẬP TRUYỆN KÝ VIỆT NAM
Tên văn bản,
tác giả
Thể loại
P. thức biểu đạt
Nội dung
chủ yếu
Nghệ thuật đặc sắc
Tức nước vỡ bờ
(Tắt đèn 1939) -Ngô Tất Tố(1893-1954)
Tiểu thuyết
(trích)



Tự sự
Đoạn trích vạch trần bộ mặt tàn ác, bất nhân của XH thực dân PK đương thời. Tố cáo chính sách thuế khoá vô nhân đạo.
Vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ nông dân, vừa giàu tình thương yêu vừa có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ của chị Dậu cũng là của người phụ nữ Việt Nam trước CM
Xây dựng tình huống truyện bất ngờ, có cao trào và giải quyết hợp lí.
Xây dựng, miêu tả nhân vật chủ yếu qua ngôn ngữ, hành động trong thế tương phản với các nhân vật khác.
TIẾT 38: ÔN TẬP TRUYỆN KÝ VIỆT NAM
1. Bảng thống kê các tác phẩm truyện ký Việt Nam đã học từ đầu năm.
Tên văn bản,
tác giả
Thể loại
P. thức biểu đạt
Nội dung chủ yếu
Nghệ thuật đặc sắc
Lão Hạc
(1943)
- Nam Cao
(1915-1951)
Truyện ngắn
Tự sự kết hợp miêu tả biểu cảm
Số phận đau thương và phẩm chất cao quí của người nông dân cùng khổ trong xã hội Việt Nam trước CM tháng 8.
Thái độ trân trọng của tác giả đối với họ
Nghệ thuật xây dựng nhân vật sống động,tài miêu tả và phát triển tâm lý nhân vật-kể chuyện linh hoạt tự nhiên.
TIẾT 38: ÔN TẬP TRUYỆN KÝ VIỆT NAM
1. Bảng thống kê các tác phẩm truyện ký Việt Nam đã học từ đầu năm.
Tên văn bản,
tác giả
Thể loại
P. thức biểu đạt
Nội dung chủ yếu
Nghệ thuật đặc sắc
-Tôi đi học-(thanh tịnh)

-Trong lòng mẹ-(nguyên hồng)


-Tức nước vỡ bờ(ngô tất tố)


-Lão hạc(nam cao)




-Truyện ngắn
-Hồi ký


-Tiểu thuyết

-Truyện ngắn
-Tự sự kết hợp miêu tả biểu cảm
-Tự sự kết hợp miêu tả,biểu cảm
-Tự sự

-Tự sự xen trữ tình.




-Cảm xúc suy nghĩ,trong sáng về ngày đầu tiên di học.

-Nỗi cay đắng tù cực và tình yêu thương mẹ mãnh liệt…

-Vạch trần bộ mặt tàn ác của chế độ thực dân pk.ca ngợi phẩm chất cao đẹp của chị dậu.
-Số phận đau thương, phẩm chất cao quý của người nông dân vn…


-Hình ảnh so sánh mới mẻ gợi cảm.

-Cảm xúc nồng nàn mãnh liệt,những hình ảnh so sánh,liên tưởng táo bạo.
-Tình huống truyện
bất ngờ,xây dựng nhân vật bằng ngôn ngữ và hành động.
-Xây dựng nhân vật sống động…



-
TIẾT 38: ÔN TẬP TRUYỆN KÝ VIỆT NAM
2. Điểm giống và khác nhau về nội dung và hình thức nghệ thuật của ba văn bản trong các bài 2,3 và 4
a. Giống nhau:
- Đều là văn bản tự sự, truyện kí hiện đại được sáng tác vào thời kì 1930-1945.
- Đều lấy đề tài về con người và cuộc sống xã hội đương thời của tác giả. Các tác phẩm đều đi sâu miêu tả số phận cực khổ của những người bị vùi dập.
- Các tác phẩm đều chan chứa tinh thần nhân đạo (yêu thương, trân trọng những tình cảm, phẩm chất đẹp đẽ của con người; tố cáo những gì tàn ác xấu xa ).
- Các tác phẩm có lối viết chân thật, gần gũi đời sống, chân thực (bút pháp hiện thực)
Đó chính là những điểm chung nhất của dòng văn xuôi hiện thực nước ta trước cách mạng.
TIẾT 38: ÔN TẬP TRUYỆN KÝ VIỆT NAM
b/khác nhau.
văn bản,
Thể loại
P. thức biểu đạt
Nội dung chủ yếu
Nghệ thuật đặc sắc




Hồi ký
(Trích)
Tự sự xen miêu tả và biểu cảm.
Nỗi đau của chú bé mồ côi và tình yêu thương mẹ của chú bé.
Văn hồi ký chân thực trữ tình thiết tha.
Tức nước vỡ bờ
Tiểu
Thuyết
(trich)
Tự sự
Phê phán chế độ tàn ác,bất nhân và ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn,sức sống tiềm tàng của người phụ nữ nông thôn.
Khắc hoạ nhân vật và miêu tả hiện thực một cách chân thực,sinh động.
TIẾT 38: ÔN TẬP TRUYỆN KÝ VIỆT NAM
b/khác nhau.
văn bản,
Thể loại
P. thức biểu đạt
Nội dung chủ yếu
Nghệ thuật đặc sắc




Truyện ngắn
(trích)
Tự sự xen miêu tả và biểu cảm.
số phận bi thảm của người nông dân cùng khổ và nhân phẩm cao đệp của họ
Nhân vật được đào sâu tâm lý,cách kể chuyệ tự nhiên,linh hoạt vừa chân thực vừa đậm chất triết lý và trữ tình.
TIẾT 38: ÔN TẬP TRUYỆN KÝ VIỆT NAM
3. Luyện tập: Trong các đoạn trích và tác phẩm đã học trong bài 2,3 và 4 em thích nhất nhân vật và đoạn văn nào nhất? Vì sao?
Yêu cầu: Học sinh viết ra giấy bài làm của mình và trình bày trước lớp.
Viết một đoạn văn ngắn nêu cảm nghĩ của em về một trong số những tác phẩm truyện kí đã học.
" Sức mạnh kì lạ của chị Dậu do đâu mà có?
Đó là do sức mạnh của lòng căm hờn sục sôi, của sự uất ức cao độ khi bị dồn đẩy đến cùng đường, không thể chịu đựng được nữa. Nhưng đó còn là sức mạnh của tình thương yêu chồng con vô bờ bến. Thương chồng, lo cho chồng, chị đã cố van xin, hạ mình mà không được. Để bảo vệ chồng trong phút giây khẩn cấp, chị đã vùng lên chống trả quyết liệt và chị đã chiến thắng vẻ vang. Diễn biến thái độ dẫn đến hành động ấy của chị Dậu bất ngờ thì có bất ngờ nhưng hoàn toàn hợp tình hợp lí, hợp quy luật.

Từ hình ảnh chị Dậu trong chương truyện này, càng khẳng định tính đúng đắn của quy luật xã hội: Có áp bức sẽ có đấu tranh, có tức nước ắt sẽ có vỡ bờ. Câu nói mộc mạc đầy phẫn uất của chị Dậu sau hai cuộc chiến chính là lời tuyên ngôn hùng hồn cho quy luật ấy:
- Thà ngồi tù. Để cho chúng nó làm tình làm tội mãi thế, tôi không chịu được.!"
( Theo sách Kiến thức cơ bản Văn tiếng Việt _ Tg: Nguyễn Xuân Lạc )
“ Lão Hạc là một nông dân nghèo cực, không được học hành, chẳng có chữ nghĩa, càng không biết nhiều lí luận về tình phụ tử. Nhưng cái chết dữ dội của lão là bằng chứng cảm động về cái tình cha con nguyên sơ mộc mạc mhưng thăm thẳm, thiêng liêng biết chừng nào! Cái chết của Lão Hạc, từ trong bản chất của nó, chưa hẳn là bi quan. Bởi, nó vẫn nói lên niềm tin sâu sắc và sự trường tồn vào bản chất của con người, qua mấy dòng suy ngẫm, triết lí của ông giáo ở cuối truyện:
- Không! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn!”
( Theo sách Kiến thức cơ bản Văn tiếng Việt - Tg: Nguyễn Xuân Lạc )
LÃO HẠC
TẠM BIỆT VÀ HẸN GẶP LẠI Ở NHỮNG TIẾT SAU!