Bài 10. Ôn tập truyện kí Việt Nam

Trường THCS BC Lý Phong Quận 5
Giáo viên giảng dạy:
Trần Hạ Quyên
Trân trọng kính chào
quý thầy cô cùng các em học sinh
Hãy tìm đọc
Kiểm tra bài cũ
Câu 3 : Cô bé An- tư- nai trong truyện
" Người thầy đầu tiên" là một cô bé có hoàn cảnh như thế nào ?
a. Nghèo khổ
b. Mồ côi
c. Không được đến trường
d. Cả ba câu trên đều đúng
Câu 4 : Phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản "Hai cây phong" là gì ?
a. Miêu tả
b. So sánh
c. Tự sự
d. Trữ tình
Câu 1:
Văn bản "Hai cây phong" được trích từ tác phẩm nào ?
a. Truyện cổ An- đéc- xen
b. Chiếc lá cuối cùng
c. Truyện cổ Đan mạch
d. Người thầy đầu tiên
Câu 2:
Tác phẩm người "Người thầy đầu tiên" thuộc thể loại nào ?
a. Tiểu thuyết
b. Truyện vừa
c. Hồi kí
d. Truyện ngắn
ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAM
Văn bản :
Tôi đi học
ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAM
Văn bản :
Trong lòng mẹ
ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAM
Văn bản :
Tức nước vỡ bờ
ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAM
Văn bản :
Lão Hạc

Tôi đi học
(Quê mẹ)
1941
Thanh Tịnh (1911-1988)
Truyện ngắn
(tự sự xen lẫn trữ tình)
Những kỉ niệm trong sáng của một cậu học sinh lần đầu tiên đi học
Kể chuyện kết hợp với miêu tả và biểu cảm
- Hình ảnh so sánh gợi cảm
Tôi đi học
(Quê mẹ)
1941
Thanh Tịnh (1911-1988)
Truyện ngắn
(tự sự xen lẫn trữ tình)
Những kỉ niệm trong sáng của một cậu học sinh lần đầu tiên đi học
Kể chuyện kết hợp với miêu tả và biểu cảm
- Hình ảnh so sánh gợi cảm
Trong lòng mẹ
(Những ngày thơ ấu)
1940
Nguyên Hồng
(1918- 1982)
Hồi kí
(tự sự xen lẫn trữ tình)
Nỗi cay đắng tủi cực và tình yêu thương mẹ mãnh liệt của cậu bé Hồng
- Lời văn chân thực, giàu cảm xúc
- Hình ảnh so sánh táo bạo
Tôi đi học
(Quê mẹ)
1941
Thanh Tịnh (1911-1988)
Truyện ngắn
(tự sự xen lẫn trữ tình)
Những kỉ niệm trong sáng của một cậu học sinh lần đầu tiên đi học
Kể chuyện kết hợp với miêu tả và biểu cảm
- Hình ảnh so sánh gợi cảm
Trong lòng mẹ
(Những ngày thơ ấu)
1940
Nguyên Hồng
(1918- 1982)
Hồi kí
(tự sự xen lẫn trữ tình)
Nỗi cay đắng tủi cực và tình yêu thương mẹ mãnh liệt của cậu bé Hồng
- Lời văn chân thực, giàu cảm xúc
- Hình ảnh so sánh táo bạo
Tức nước
vỡ bờ
(Tắt đèn)
1939
Ngô Tất Tố (1893- 1954)
Tiểu thuyết
( tự sự )
Tố cáo xã hội thực dân nửa phong kiến
-Ca ngợi phẩm chất người phụ nữ nông dân
- Ngòi bút sinh động, tình huống truyện giàu kịch tính
Tôi đi học
(Quê mẹ)
1941
Thanh Tịnh (1911-1988)
Truyện ngắn
(tự sự xen lẫn trữ tình)
Những kỉ niệm trong sáng của một cậu học sinh lần đầu tiên đi học
- Kể chuyện kết hợp với miêu tả và biểu cảm
- Hình ảnh so sánh gợi cảm
Trong lòng mẹ
(Những ngày thơ ấu)
1940
Nguyên Hồng
(1918- 1982)
Hồi kí
( tự sự xen lẫn trữ tình)
Nỗi cay đắng tủi cực và tình yêu thương mẹ mãnh liệt của cậu bé Hồng
- Lời văn chân thực, giàu cảm xúc
- Hình ảnh so sánh táo bạo
Tức nước
vỡ bờ
(Tắt đèn)
1939
Ngô Tất Tố (1893- 1954)
Tiểu thuyết
( tự sự )
- Tố cáo xã hội thực dân nửa phong kiến
- Ca ngợi phẩm chất người phụ nữ nông dân
- Ngòi bút sinh động, tình huống truyện giàu kịch tính
Lão Hạc
(Lão Hạc)
1943
Nam Cao
(1915- 1951)
Truyện ngắn
(tự sự xen lẫn trữ tình)
Số phận đau thương và phẩm chất cao quý của người nông dân trong xã hội thực dân nửa phong kiến
- Khắc họa tâm lí nhân vật đậm nét
- Lời văn đa giọng điệu
Thời kì hiện đại hoá của văn học Việt Nam
1900 - 1920
1920 -1930
1930 -1945
Trào lưu văn học lãng mạn
Trào lưu văn học hiện thực
Trào lưu văn học cách mạng
Văn học lãng mạn
Văn bản :
- Tôi đi học
Văn bản :
- Trong lòng mẹ
- Tức nước vỡ bờ
- Lão Hạc
Văn học hiện thực
Trong lòng mẹ
Tức nước vỡ bờ
Lão Hạc
* Giống nhau :
- Đều là văn bản tự sự
- Đều là truyện kí hiện đại (giai đoạn 1930-1945)
- Đều lấy đề tài về con người và cuộc sống xã hội đương thời ( số phận của những con người bị vùi dập )
- Đều chứa chan tinh thần nhân đạo
- Đều có lối viết chân thực, gần với đời sống ( bút pháp hiện thực ), ngôn ngữ giản dị nhưng hấp dẫn
* Khác nhau :
Trong lòng mẹ
Hồi kí
Tự sự
(có xen
trữ tình)
- Tình cảnh đứa bé mồ côi phải xa mẹ
- Nỗi đau của đứa bé mồ côi và tình thương mẹ của đứa bé
- Văn hồi kí chân thực, cảm xúc tha thiết
Tức nước
vỡ bờ
Tiểu thuyết
Tự sự
- Người nông dân cùng khổ bị áp bức đến cùng cực đã vùng lên
- Phê phán chế độ
tàn ác
- Ca ngợi sức sống mạnh mẽ tiềm tàng của người phụ nữ nông dân
- Khắc họa chân dung nhân vật đặc sắc
- Miêu tả sinh động hấp dẫn
Lão Hạc
Truyện ngắn
Tự sự
(có xen trữ tình)
- Chuyện một ông lão nghèo giàu lòng tự trọng phải kết thúc cuộc đời
- Số phận bi thảm của người nông dân cùng khổ
- Vẻ đẹp tâm hồn của họ
- Nhân vật được
đào sâu tâm lí
- Lời văn đậm chất trữ tình
CÂU HỎI THẢO LUẬN
Từ đề tài thể hiện trong ba văn bản vừa so sánh, em có nhận xét gì về số phận chung của con người trong xã hội thực dân nửa phong kiến ?
Tôi đi học
Trong lòng mẹ
Tức nước vỡ bờ
Lão Hạc
Luyện tập
Viết một đoạn văn nêu cảm nghĩ của em về một nhân vật hoặc một đoạn văn mà em yêu thích nhất trong những văn bản sau (khoảng 10 dòng) :




Củng cố
Câu 1:
Đề tài cụ thể trong ba văn bản"Trong lòng mẹ";"Tức nước vỡ bờ";"Lão Hạc" là gì ?
a. Người nông dân bị áp bức
b. Người nông dân nghèo
c. Trẻ em có cuộc đời bất hạnh
d. Cả ba ý trên đều đúng
Câu 2 :
Phương thức biểu đạt đặc trưng trong bốn văn bản đã học là gì ?
a. Miêu tả
b. Hồi kí
c. Tự sự
d. Cả ba ý trên đều sai
Dặn dò
- Học bài cũ
- Luyện tập ở nhà :

* Viết một đoạn văn hồi tưởng lại buổi đến trường đầu tiên của bản thân em
- Chuẩn bị học bài : "Thông tin về ngày trái đất năm 2000"
Chân thành cám ơn sự theo dõi
của quý thầy cô
và các em học sinh