Bài 10. Ôn tập truyện kí Việt Nam

BÀI 10-tiết 38
Văn học
ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAM
?.Câu văn “Tôi biết chúng từ thuở bắt đầu biết mình” (chúng :hai cây phong) nói lên điều gì ?
A. Hai cây phong có ở ngôi làng Ku-ku-rêu từ rất lâu.
B. Người kể chuyện đã gắn bó với hai cây phong từ rất lâu.
C. Hai cây phong là những người bạn đầu tiên của người kể chuyện.
D. Chỉ có người kể chuyện mới biết về hai cây phong.
?. Ngoài việc được kể và tả qua con mắt của một hoạ sĩ, hai cây phong còn được kể và tả bằng cách nào ?
A. Thông qua những lời kể và tả của bọn trẻ trong truyện.
B. Bằng lời kể của thầy Duy-sen và cô An-tư-nai.
C. Bằng đôi tai tinh tế của một người nhạc sĩ tài ba.
D. Bằng trí tưởng tượng và tâm hồn nghệ sĩ của người kể chuyện.
I.Hệ thống hoá các văn bản truyện kí đã học
Tôi đi học
(1941)
Thanh Tịnh
Truyện
Ngắn tự sự
trữ tình
Những kỷ
niệm trong
sáng về ngày
đầu tiên
được đi học
Kể chuyện kết hợp
với miêu tả và biểu
cảm, đánh giá.
Những hình ảnh so
sánh mới mẻ và gợi
cảm
Trong lòng mẹ
(trích Những ngày
Thơ ấu) Nguyên
Hồng.
Hồi kí - tự sự
trữ tình
Nỗi cay đắng tủi
cực và tình thương
yêu mẹ của bé
Hồng khi xa mẹ,
khi nằm Trong
lòng mẹ
Kể chuyện kết
hợp miêu tả,
biểu cảm, đánh
giá. Sử dụng
những hình ảnh
so sánh, liên
tưởng táo bạo.
Ngòi bút hiện thực khoẻ khoắn, giàu tinh thần lạc quan. Xây dựng tình huống truyện bất ngờ, có cao trào và giải quyết hợp lí. Xây dựng, miêu tả nhân vật chủ yếu qua ngôn ngữ và hành động trong thế tương phản với các nhân vật khác.
Đặc sắc nghệ thuật (4)
Tức nước vỡ bờ (trích Tắt đèn 1939) Ngô Tất Tố
(1)
Tức nước vỡ bờ (trích Tắt đèn 1939) Ngô Tất Tố
(1)

Vạch trần bộ mặt tàn ác, bất nhân của chế độ thực dân nửa phong kiến, tố cáo chính sách thuế khoá vô nhân đạo. Ca ngợi những phẩm chất cao quý và sức mạnh tiềm tàng của người phụ nữ Việt Nam trước cách mạng.
Nội dung chủ yếu (3)
Tiểu thuyết - tự sự (2)
1 Lão Hạc (trích Lão Hạc 1943) Nam Cao
Số phận đau thương và phẩm chất cao quý của người
nông dân cùng khổ trong xã hội Việt Nam trước
cách mạng tháng Tám. Thái độ trân trọng của tác giả
đối với họ.
3.Nội dung chủ yếu:
Tài năng khắc hoạ nhân vật rất cụ thể, sống động;
đặc biệt là miêu tả và phân tích diễn biến tâm trạng
của nhân vật. Cách kể linh hoạt, ngôn ngữ chân thưc,
giản dị, đậm chất nông thôn.
4.Nghệ thuật đặc sắc
Truyện ngắn - Tự sự xen lẫn trữ tình.
2.Phương thức biểu đạt
*Nối một nội dung ở cột A với một nội dung thích hợp ở cột B để được những nhận định chính xác về chủ đề của các văn bản truyện kí đã học?
1. Tôi đi học
2. Trong lòng mẹ
3. Tức nước vỡ bờ
4. Lão Hạc
*Các tác phẩm Tôi đi học,Những ngày thơ ấu, Tắt đèn, Lão Hạc được sáng tác vào thời kì nào ?
A. 1930 - 1945
B. 1900 - 1930
C. 1945 - 1954
D. 1955 - 1975
Chúc mừng bạn!
Không chính xác !
Chưa xem bài !
Cần học kĩ !
II.So sánh các văn bản:
1.Giống nhau:
Phương thức biểu đạt:
- Thời gian ra đời:
- Chủ đề:
Giá trị tư tưởng:

Giá trị nghệ thuật:

Tự sự.
Trước cách mạng tháng Tám, 1945.
Con người và cuộc sống xã hội đương thời.
Chan chứa tinh thần nhân đạo (yêu thương,
trân trọng những tình cảm, những phẩm chấtđẹp đẽ, cao quý của
con người; Tố cáo những gì tàn ác , xấu xa)
Bút pháp chân thực, gần gũi với đời
sống, ngôn ngữ giản dị, cách kể, tả và biểu cảm cụ thể, hấp dẫn.
2.Khác nhau:
Trong lòng
mẹ
Hồi kí
(tiểu thuyết
tự thuật)
Phê phán chế độ tàn ác,
bất nhân và ca ngợi vẻ
đẹp tâm hồn, sức sống
tiềm tàng của người phụ
nữ nông thôn trước cách
mạng.
Khắc hoạ nhân vật và
miêu tả hiện thực một
cách chân thực, sinh động.
Lão Hạc
Truyện ngắn
Tự sự xen
trữ tình
Số phận bi thảm của người
nông dân cùng khổ và nhân
phẩm cao đẹp của họ.
Nhân vật được đào sâu
tâm lí, cách kể chuyện
tự nhiên, linh hoạt, vừa
chân thực vừa đậm chất
triết lí và trữ tình.
*Nhận xét “Sử dụng thể loại hồi kí với lời văn chân thành, giọng điệu trữ tình, thiết tha” ứng với đặc sắc nghệ thuật của văn bản nào?
Trong lòng mẹ
Tức nước vỡ bờ
Tôi đi học
Lão Hạc
A
B
C
D
Dặn dò:
Nắm nội dung bài học
Chuẩn bị bài : Trái đất năm 2000