Bài 10. Ôn tập truyện kí Việt Nam

ngữ văn 8
nhiệt liệt chào mừng quý thầy cô về dự giờ
Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Huế
Trường trung học cơ sở Hùng Sơn

Kể tên các văn bản truyện kí Việt Nam em đã học trong chương trình ngữ văn lớp 8 ?
Ngữ văn 8: tiết 38 - bài 10
ôn tập
truyện kí việt nam
Tôi đi học
Người được mệnh danh là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng?
Nguyên Hồng
Bức tranh này minh họa cho đoạn trích nào?
"Trong lòng mẹ"
Tác phẩm bàng bạc chất thơ viết năm 1941 ?
Nhà văn nào được Nguyễn Tuân nhận xét là:
xui người nông dân nổi loạn ?
Ngô Tất Tố
Tác giả có tác phẩm trùng tên với tên nhân vật?
Nam Cao
Nhân vật nào chọn cái chết như một sự tự giải thoát mình?
Lão Hạc
Tiết 38: ôn tập truyện kí việt nam
Thống kê những văn bản truyện kí Việt Nam đã học ở lớp 8:
1. Thống kê
Thảo luận
Nhóm b�n 2p
Hết giờ
1
2
3
Tiết 38: ôn tập truyện kí việt nam
Thống kê những văn bản truyện kí Việt Nam đã học ở lớp 8:
1. Thống kê
Tôi đi học
(1941)

ThanhTịnh
(1911-1988)
Truyện ngắn
Tự sự xen miêu tả và biểu cảm
Những kỉ niệm trong sáng của tuổi học trò trong buổi tựu trường đầu tiên
Diễn tả bằng dòng cảm nghĩ với những rung động thiết tha, ngòi bút giàu chất thơ.
Kết quả thảo luận
Tiết 38: ôn tập truyện kí việt nam
Thống kê những văn bản truyện kí Việt Nam
1. Thống kê
Trong
lòng mẹ
(Những
ngày thơ
ấu - 1940)
Nguyên
Hồng
(1918-1982)
Hồi ký
(Trích)
Tự sự
(xen trữ tình)
- Nỗi cay đắng, tủi cực khi mồ côi cha và phải sống xa mẹ của chú bé Hồng.
- Thể hiện tình yêu thương và những khát khao cháy bỏng của nhà văn đối với người mẹ bất hạnh.

- Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện rất đặc sắc, điển hình.
- Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật rất ấn tượng và giàu sức gợi cảm.
- Lời văn chân thực.
Kết quả thảo luận
Tiết 38: ôn tập truyện kí việt nam
Thống kê những văn bản truyện kí Việt Nam
1.Thống kê
Tức nước
vỡ bờ( Tắt
đèn - 1939)
Ngô Tất Tố
(1893 - 1954)
Tiểu
thuyết
(Trích)
Tự sự
- Vạch trần bộ mặt tàn ác bất nhân của chế độ n?a thực dân nửa phong kiến, tố cáo chính sách thuế khoá vô nhân đạo.
- Ca ngợi phẩm chất cao quý và sức mạnh quật khởi, tiềm năng mạnh mẽ của chị Dậu, cũng là của người phụ nữ Việt Nam trước CM .
- Ngòi bút hiện thực khoẻ khoắn, giàu tinh thần lạc quan.
- Xây dựng tình huống truyện bất ngờ có cao trào và giải pháp hợp lý.
- Xây dựng, miêu tả nhân vật chủ yếu qua ngôn ngữ và hành động trong thế tương phản với các nhân vật khác.
Kết quả thảo luận
Tiết 38: ôn tập truyện kí việt nam
Thống kê những văn bản truyện kí Việt Nam đã học ở lớp 8:
1.Thống kê
Lão Hạc
(Lão Hạc - 1943)
Nam Cao
(1915 -1951)
Truyện
ngắn
(Trích)
Tự sự
(xen trữ tình)
- Số phận đau thương và phẩm chất cao quý của người nông dân cùng khổ trong XHVN trước CM T8.
- Thái độ trân trọng của tác giả đối với họ .
- Tài năng khắc hoạ nhân vật rất cụ thể, sống động, đặc biệt là miêu tả và phân tích diễn biến tâm lý của nhân vật

- Cách kể chuyện mới mẻ, linh hoạt, kể và miêu tả người chân thực đậm đà chất nông thôn: triết lý nhưng giản dị, tự nhiên.
Kết quả thảo luận
Tiết 38: ôn tập truyện kí việt nam
1. Thống kê
2. So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa các văn bản truyện kí
2. So sánh
* Giá trị tư tưởng
- Đều có lối viết chân thực, gần gũi đời sống, rất sinh động ( giỏ tr? hiện thực).
- D?u chan chứa tinh thần nhân đạo: yêu thương trân trọng những tình cảm, phẩm chất đẹp đẽ, cao quý của con người, tố cáo những gì tàn ác, xấu xa (giá trị nhân đạo).
a, Giống nhau

* Về thể loại:
Văn bản tự sự, là truyện kí hiện đại.

* Thời gian ra đời
Trước cách mạng, trong giai đoạn 1930 - 1945.

* Đề tài, chủ đề
Đều viết về con người và đời sống xã hội đương thời ; đều đi sâu miêu tả số phận những con người cực khổ, bị vùi dập.
a, Giống nhau

Tìm điểm giống nhau:
. Về thể loại?
Thời gian ra đời?
Đề tài, chủ đề?
Giá trị tư tưởng ?
Tiết 38: ôn tập truyện kí việt nam
1. Thống kê
2. So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa các văn bản truyện kí
2. So sánh
a, Giống nhau

b. Khác nhau
b, Khác nhau
Trong lòng mẹ
(Nguyên Hồng)
Tức nước vỡ bờ
(Ngô Tất Tố)
Lão Hạc
(Nam Cao)
b. Khác nhau
Trong lòng mẹ
(Nguyên Hồng)
Tức nước vỡ bờ
(Ngô Tất Tố)
Lão Hạc
(Nam Cao)
Hồi ký
( tự sự - trữ tình)
Tiểu thuyết
(tự sự)
Truyện ngắn
(tự sự xen trữ tình)
Tình cảnh khốn khổ của đứa trẻ mồ côi .
Người nông dân cùng khổ bị dồn nén, áp bức đã vùng lên .
Ông lão nông dân đau khổ tự tử để giải thoát mình.
Nỗi đau xót tủi cực của chú bé mồ côi và tình yêu thương mẹ của chú bé .
Phê phán chế độ tàn ác,
bất nhân và ca ngợi vẻ
đẹp tâm hồn, sức sống
tiềm tàng của người
phụ nữ nông thôn .
Số phận bi thảm
của người nông dân
cùng khổ và phẩm
chất cao đẹp .
Lời văn chân thực,tình huống truyện đặc sắc, miêu tả tâm lý nhân vật rất ấn tượng.
Khắc hoạ nhân vật và miêu tả hiện thực một cách sinh
động, chân thực .
Nhân vật có chiều sâu
tâm lí, cách kể chuyện
tự nhiên, linh hoạt, vừa
chân thực vừa đậm chất
trữ tình và triết lý.
Thể loại -
Phương thức
biểu đạt

Đề tài,
chủ đề
cụ thể
Nội dung
chủ yếu
Đặc sắc
nghệ thuật
Tên tác phẩm
tác giả
Nội dung
Phản ánh hiện thực xã hội, cuộc sống, số phận và phẩm chất của con người Việt Nam trước cách mạng tháng Tám.
Vai trò
Có giá trị tinh thần quan trọng, tạo cơ sở cho sự phát triển của truyện kí hiện đại Việt Nam trong các giai đoạn tiếp theo.
Truyện kí hiện đại Việt Nam
( 1930 - 1945)
Nghệ thuật
Đa dạng, phong phú, mới mẻ về thể loại; bút pháp hiện thực sinh động, hấp dẫn, tinh tế.
Tiết 38: ôn tập truyện kí việt nam
1. Thống kê
2. So sánh
3. Luyện tập

3. Luyện tập
3. Luyện tập
Bài 1: Khoanh tròn vào đáp án mà em cho là đúng nhất
Câu 1: Các tác phẩm "Tôi đi học", "Những ngày thơ ấu", "Tắt đèn", "Lão Hạc" được sáng tác vào thời kì nào?
1900 - 1930 C. 1945 - 1954
1930 - 1945 D. 1955 - 1975
Câu 2: Nhận định sau ứng với nội dung chủ yếu của văn bản nào? "Số phận bi thảm của người nông dân cùng khổ và những phẩm chất tốt đẹp của họ đã được thể hiện qua cái nhìn thương cảm và sự trân trọng của nhà văn."
Tôi đi học C. Trong lòng mẹ
Tức nước vỡ bờ D. Lão Hạc
Câu 3: Nhận xét " Sử dụng thể loại hồi kí với lời văn chân thành, giọng điêụ trữ tình, thiết tha" ứng với đặc sắc nghệ thuật của văn bản nào?
A. Trong lòng mẹ C. Tôi đi học
B.Tức nước vỡ bờ D. Lão Hạc
Bài 2: Nèi néi dung ë cét A víi néi dung thÝch hîp ë cét B ®Ó ®­îc nh÷ng nhËn ®Þnh chÝnh x¸c vÒ chñ ®Ò cña c¸c v¨n b¶n truyÖn kÝ ®· häc?
Bài 3:
Qua đoạn trích "Tức nước vỡ bờ" và truyện ngắn " Lão Hạc", em hiểu thế nào về cuộc đời và tính cách người nông dân trong xã hội cũ?
Qua đoạn trích "Tức nước vỡ bờ" và truyện ngắn "Lão Hạc" ta thấy cả hai đều viết về người nông dân và nông thôn Việt Nam trước Cách mạng tháng tám. Họ quanh năm lam lũ mà vẫn không đủ ăn. Gia đình chị Dậu vì sưu cao, thuế nặng phải rơi vào cảnh bần cùng, chia lìa. Còn lão Hạc vì nghèo mà con phải bỏ nhà ra đi, lão thì sống bần cùng, nghèo khổ, cuối cùng phải tìm đến cái chết. Song ở họ lại có nhiều phẩm chất đáng quý. Chị Dậu tiêu biểu cho vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam rất mực yêu thương chồng con tần tảo, chăm lo cho gia đình, có sức phản kháng mãnh liệt chống lại áp bức bóc lột. Còn lão Hạc lại là một hình ảnh đẹp về một người cha yêu con, một lão nông nhân hậu, thánh thiện và giàu lòng tự trọng.
Tiết 38: ôn tập truyện kí việt nam
1. Th?ng kê
2. So sánh
3. Luyện tập
3. Luyện tập
B�i 4: Sức mạnh của chị Dậu do đâu mà có?
Đó là do sức mạnh của lòng căm hờn sục sôi, của sự uất ức cao độ khi bị dồn đẩy đến cùng đường, không thể chịu đựng được nữa. Nhưng đó còn là sức mạnh của tình thương yêu chồng con vô bờ bến. Thương chồng, lo cho chồng, chị đã cố van xin, hạ mình mà không được. Để bảo vệ chồng trong phút giây khẩn cấp, chị đã vùng lên chống trả quyết liệt và chị đã chiến thắng vẻ vang. Diễn biến thái độ dẫn đến hành động ấy của chị Dậu tuy bất ngờ nhung hoàn toàn hợp tình hợp lí, hợp quy luật.
Từ hình ảnh chị Dậu trong chương truyện này, càng khẳng định tính đúng đắn của quy luật xã hội: Có áp bức sẽ có đấu tranh, có tức nước ắt sẽ có vỡ bờ. Câu nói mộc mạc đầy phẫn uất của chị Dậu sau hai cuộc chiến chính là lời tuyên ngôn hùng hồn cho quy luật ấy:
- Thà ngồi tù. Để cho chúng nó làm tình làm tội mãi thế, tôi không chịu được.!"
T
ă
T
Đ
E
N
T
R
Ư
Ơ
N
G
T
Ư
V
Ư
N
G
T
Ư
U
T
R
Ư
Ơ
N
G
T
A
Y
S
A
I
T
Y
Ê
N
Ô
N
G
G
I
A
O
P
H
A
N
K
H
A
N
G
B
I
K
I
C
H
Câu 1: Tiểu thuyết sáng tác năm 1939
Câu 2: Đây là tập hợp của những từ có ít nhất một nét chung về ý nghĩa.
Câu 3: Những kỷ niệm mơn man của nhân vật "tôi" sống lại vào thời gian này.
Câu 4: Cai lệ, người nhà lý trưởng được gọi là gì của chính quyền
phong kiến thực dân.
Câu 5: "Tôi đi học" thuộc thể loại này?
Câu 6: Nhân vật này đại diện cho tầng lớp trí thức nghèo trong xã hội cũ.
Câu 7: Đây là tinh thần đáng kính phục của chị Dậu.
Câu 8: Hồng trải qua cảnh ngộ đầy.......đáng thương?
4. Củng cố

Trò chơi ô chữ
N
G
N
R
U
Ă
1. Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về một tác phẩm ( đoạn trích) truyện kí đã học mà em thích nhất.
2. Sưu tầm những tác phẩm truyện của Nam Cao,
Ngô Tất Tố, Nguyên Hồng.
3. Th? b?y 2 ti?t vi?t bai TLV s? 2.
Hướng dẫn về nhà
Kính chúc quý thầy cô mạnh khỏe, hạnh phúc!
Chúc các em chăm ngoan, học giỏi!
xin chân thành cảm ơn