Bài 10. Nói giảm nói tránh

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ XUÂN DIỆU
ĐỂ
CÔ
CỐ
GẮNG
HỌC
TẬP
KHÔNG
PHỤ
LÒNG
THẦY


Kiểm tra bài cũ:
Thế nào là nói quá ?
Cho 1 ví dụ về nói quá .
Điền vào chỗ trống tạo thành
biện pháp nói quá:
Lời khen của cô giáo làm cho nó .
Bọn giặc hoảng hồn. mà chạy.
Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ ,quy mô ,tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh,gây ấn tượng,tăng sức biểu cảm .
Thế nào là nói quá ?
Cho 1 ví dụ về nói quá.


a) Lời khen của cô giáo làm cho nó .............
Thế nào là nói quá ?
Điền vào chỗ trống tạo thành biện pháp nói quá:
b) Bọn giặc hoảng hồn .........mà chạy.
Ví d?1/.
_ . Phòng khi tôi sẽ đi gặp cụ CácMác,cụ Lê-nin và các vị cách mạng đàn anh khác.
. Bác đã đi rồi sao Bác ơi !
. Rõ tội nghiệp ,về đến nhà thì bố mẹ ch?ng cịn .
I/ NÓI GIẢM NÓI TRÁNH VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI GIẢM NÓI TRÁNH :
NÓI GIẢM NÓI TRÁNH
Câu hỏi :
- Nghĩa của những từ được gạch dưới ?
Tác dụng :
+Giảm nhẹ mức độ hiện thực
+Tránh cảm giác đau buồn ,ghê sợ


( chết  mức độ tính chất nặng nề, không bình thường . )
_ . Phòng khi tôi sẽ đi gặp cụ CácMác,cụ Lê-nin và các vị cách mạng đàn anh khác.
. Bác đã đi rồi sao Bác ơi !
. Rõ tội nghiệp ,về đến nhà thì bố mẹ ch?ng còn .
_ . Phòng khi tôi sẽ Chết
. Bác đã Chết rồi sao Bác ơi !
. Rõ tội nghiệp ,về đến nhà thì bố mẹ Chết


Ví dụ 2/
…áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ…
Câu hỏi :
-Cách thức dùng từ bầu sữa ?
-Tác dụng ?
I / NÓI GIẢM NÓI TRÁNH VÀ TÁC DỤNG…:
Ví dụ 1: ( SGK / 107,108 )
Thay từ “Chết ”
+ Giảm nhẹ mức độ tính chất hiện thực
+ Tránh cảm giác đau buồn, ghê sợ.
NÓI GIẢM NÓI TRÁNH
- Cách thức :nói tránh từ bầu vú ( cách nói thiếu lịch sự )
- Tác dụng : Thể hiện một thái độ nhã nhặn, lịch sự
I / NÓI GIẢM NÓI TRÁNH VÀ TÁC DỤNG…:
Ví dụ 1: ( SGK / 107,108 )
Thay từ “Chết ”
+ Giảm nhẹ mức độ tính chất hiện thực
+ Tránh cảm giác đau buồn, ghê sợ.
NÓI GIẢM NÓI TRÁNH
Vídụ 3 :( SGK / 108 )
3/ Cách nói nào nhẹ nhàng tế nhị ?
- Con dạo này lười lắm .(a)
-Con dạo này không được chăm chỉ lắm .(b)
 ( b ) – dùng cách nói giảm nói tránh
I / NÓI GIẢM NÓI TRÁNH VÀ TÁC DỤNG…:
Ví dụ 1: ( SGK / 107,108 )
Thay từ “Chết ”
+ Giảm nhẹ mức độ tính chất hiện thực
+ Tránh cảm giác đau buồn, ghê sợ.
Vídụ 2 :( SGK / 108 )
->Nói tránh từ bầu vú
( cách nói thiếu lịch sự )
Thể hiện thái độ lịch sự, nhã nhặn
NÓI GIẢM NÓI TRÁNH
I / NÓI GIẢM NÓI TRÁNH VÀ TÁC DỤNG…:
Ví dụ 1: ( SGK / 107,108 )
Thay từ “Chết ”
+ Giảm nhẹ mức độ tính chất hiện thực
+ Tránh cảm giác đau buồn, ghê sợ.
Vídụ 2 : ( SGK / 108 )
Nói tránh từ bầu vú
( cách nói thiếu lịch sự )
Thể hiện thái độ lịch sự, nhã nhặn .
Ví dụ 3 :( SGK / 108 )
( b ) : nói giảm nói tránh
( lời chê trách nhẹ nhàng )


GHI NHỚ :
Nói giảm nói tránh
- Là một biện pháp tu từ , dùng cách diễn đạt tế nhị , uyển chuyển
-Tránh gây cảm giác đau buồn , ghê sợ,nặng nề
-Tránh thô tục , thiếu lịch sự.
2. Không nên nói giảm nói tránh khi làm sáng rõ sự thật , đấu tranh với những cái sai trái.
NÓI GIẢM NÓI TRÁNH
Tìm trong văn bản LÃO HẠC ( Nam Cao ) vài câu văn có dùng nói giảm nói tránh
I / NÓI GIẢM NÓI TRÁNH VÀ TÁC DỤNG…:
Ví dụ 1: ( SGK / 107,108 )
Thay từ “Chết ”
+ Giảm nhẹ mức độ tính chất hiện thực
+ Tránh cảm giác đau buồn, ghê sợ.
Vídụ 2 :( SGK / 108 )
->Nói tránh từ bầu vú
( cách nói thiếu lịch sự )
Thể hiện thái độ lịch sự, nhã nhặn .
Ví dụ 3 :( SGK / 108 )
( b ) : nói giảm nói tránh ( lời chê trách nhẹ nhàng )
GHI NHỚ : (SGK/108)


NÓI GIẢM NÓI TRÁNH
Lão Hạc ơi! Lão hãy yên lòng mà nhắm mắt !
Thật ra thì lão chỉ tâm ngẩm thế , nhưng cũng ra phết chứ chả vừa đâu :
lão vừa xin tôi một ít bả chó…
I / NÓI GIẢM NÓI TRÁNH VÀ TÁC DỤNG…:
Ví dụ 1: ( SGK / 107,108 )
Thay từ “Chết ”
+ Giảm nhẹ mức độ tính chất hiện thực
+ Tránh cảm giác đau buồn, ghê sợ.
Vídụ 2 :( SGK / 108 )
->Nói tránh từ bầu vú
( cách nói thiếu lịch sự )
Thể hiện thái độ lịch sự, nhã nhặn .
Ví dụ 3 :( SGK / 108 )
->( b ) : nói giảm nói tránh ( lời chê trách nhẹ nhàng )
GHI NHỚ : (SGK/108)
NÓI GIẢM NÓI TRÁNH
Ra phết ( nói giảm nói tránh )
Gian ra phết , ác ra phết ( nói thẳng )
II/ Luyện tập :
I / NÓI GIẢM NÓI TRÁNH VÀ TÁC DỤNG…:
Ví dụ 1: ( SGK / 107,108 )
Thay từ “Chết ”
+ Giảm nhẹ mức độ tính chất hiện thực
+ Tránh cảm giác đau buồn, ghê sợ.
Vídụ 2 :( SGK / 108 )
->Nói tránh từ bầu vú
( cách nói thiếu lịch sự )
Thể hiện thái độ lịch sự, nhã nhặn .
Ví dụ 3 :( SGK / 108 )
->( b ) : nói giảm nói tránh ( lời chê trách nhẹ nhàng )
GHI NHỚ : (SGK/108)
NÓI GIẢM NÓI TRÁNH
1/ SGK /108
Điền các từ ngữ nói giảm nói tránh vào chỗ trống / … /
đi nghỉ , khiếm thị ,chia tay nhau , có tuổi , đi bước nữa .
2/ SGK/ 109
Câu nào dùng nói giảm nói tránh ?
3 /109 SGK
Vận dụng cách nói giảm nói tránh đặt 5 câu đánh giá trong những trường hợp khác nhau .
Khuya rồi mời bà ……………
Cha mẹ em ……………….. từ ngày em còn rất bé,em về ở với bà ngoại .
Đây là lớp học cho trẻ em …………..
Mẹ đã …………rồi , nên chú ý giữ gìn sức khỏe.
Cha nó mất,mẹ nó ……………….,nên chú nó rất thương nó .
1/ Điền các từ ngữ nói giảm nói tránh vào chỗ trống / … / đi nghỉ , khiếm thị ,chia tay nhau , có tuổi , đi bước nữa .
đi nghỉ
chia tay nhau
khiếm thị
có tuổi
đi bước nữa
đi nghỉ
chia tay nhau
khiếm thị
có tuổi
đi bước nữa
1/ SGK /108 Điền các từ ngữ nói giảm nói tránh vào chỗ trống / … / đi nghỉ , khiếm thị ,chia tay nhau , có tuổi , đi bước nữa .
II/ Luyện tập :
ĐÁP ÁN
2/ 109 SGK Câu nào dùng nói giảm nói tránh ?
a1) Anh phải hòa nhã với bạn bè !
a2) Anh nên hòa nhã với bạn bè !
b1) Anh ra khỏi phòng tôi ngay !
b2) Anh không nên ở đây nữa !
d1) Nó nói như thế là thiếu thiện chí .
d2) Nó nói như thế là ác ý .
ĐÚNG
ĐÚNG
ĐÚNG
ĐÚNG
ĐÚNG
e1) Hôm qua em hỗn với anh ,em xin anh thứ lỗi .
e2) Hôm qua em có lỗi với anh,em xin anh thứ lỗi.
c1)Xin đừng hút thuốc trong phòng !
c2) Cấm hút thuốc trong phòng !
2/ 109 SGK Câu nào dùng nói giảm nói tránh ?
a2)
b2)
c1)
d1)
e2)
ĐÁP ÁN
3 /109 SGK Vận dụng cách nói giảm nói tránh đặt 5 câu đánh giá trong những trường hợp khác nhau .
Mẫu :
- Bài thơ của anh dở lắm.
 Bài thơ của anh chưa được hay lắm.

I / NÓI GIẢM NÓI TRÁNH VÀ TÁC DỤNG…:
Ví dụ 1: ( SGK / 107,108 )
Thay từ “Chết ”
+ Giảm nhẹ mức độ tính chất hiện thực
+ Tránh cảm giác đau buồn, ghê sợ.
Vídụ 2 :( SGK / 108 )
Nói tránh từ bầu vú ( cách nói thiếu lịch sự )
Thể hiện thái độ lịch sự, nhã nhặn .
Ví dụ 3 :( SGK / 108 )
( b ) : nói giảm nói tránh ( lời chê trách nhẹ nhàng )
GHI NHỚ : (SGK/108)
NÓI GIẢM NÓI TRÁNH
II / LUYỆN TẬP :
1 / 108 ( sgk )
Đi nghỉ
Chia tay c) khiếm thị
d) có tuổi e) đi bước nữa
2 / 109 (sgk)
a2 , b2 , c1 , d1 , e2
3 / 109 ( sgk )
- Bài thơ của anh dở lắm.
 Bài thơ của anh chưa được hay lắm.
Hướng dẫn học tập
Học bài mới,làm lại BT/108,109SGK
-Ôn lại bài NÓI QUÁ,làm lại BT/102,103 SGK
-Chuẩn bị bài Luyện nói trên lớp mục II/110 SGK(Đọc kỹ chuẩn bị ở nhà mục I/109,110)


c1)Xin đừng hút thuốc trong phòng !
c2) Cấm hút thuốc trong phòng !
Xin đừng hút thuốc
Cấm hút thuốc