Bài 10. Nói giảm nói tránh

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô về dự gi? tiết học !
Môn Ngữ văn - lớp 8a
Kiểm tra bài cũ
Thế nào là nói quá ? Cho biết tác dụng của nói quá ?
Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh , gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm.
Nói quá có thể được dùng trong các lĩnh vực nào sau đây?
A . Thành ngữ, tục ngữ, ca dao.
B . Văn thơ trữ tình.
C . Văn thơ châm biếm, hài hước.
D . Trong đời sống thường ngày.
x
x
x
x
Nói quá có thể được dùng trong tất cả các lĩnh vực trên.
Khởi động:
Ngữ văn 8 - Tiết 40

Nói giảm nói tránh
Bài 10
Gv: Cao Hồng Thương
Ti?t 40: Núi gi?m núi trỏnh
I. Nói giảm nói tránh và tác dụng của nói giảm nói tránh
1.Xét các ví dụ:
VD1:
a. Vì vậy, tôi để sẵn mấy lời này, phòng khi tôi sẽ đi gặp cụ Các Mác, cụ Lê-nin và các vị cách mạng đàn anh khác, thì đồng bào cả nước, đồng chí trong đảng và bầu bạn khắp nơi điều khỏi cảm thấy đột ngột.
(Hồ Chí Minh-Di chúc)
Ti?t 40: Núi gi?m núi trỏnh
b. Bác đã đi rồi sao, Bác ơi !
Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời.
(Tố Hữu, Bác ơi)

c. Lượng con ông Độ đây mà....Rõ tội nghiệp, về đến nhà thì bố mẹ chẳng còn. (Hồ Phương, Thư nhà)


Ti?t 40: Núi gi?m núi trỏnh
a) đi gặp cụ Các Mác, cụ Lê-nin và các vị cách mạng đàn anh khác
* Nhận xét :
b) đi
c) chẳng còn
CHẾT

?Tránh không dùng từ "chết" mà dùng các từ ngữ có nghia tương đương, l�m gi?m ph?n n�o n?i dau bu?n
Ti?t 40: Núi gi?m núi trỏnh
VD2:
Phải bé lại lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm, và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một dịu êm vô cùng.
(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)

→ VD2: từ “ bầu sữa” dùng cách diễn đạt tế nhị để tránh sự thô tục, thiếu lịch sự vµ gîi c¶m xóc th©n th­¬ng, triều mÕn khi nãi vÒ mÑ.
Ti?t 40: Núi gi?m núi trỏnh
VD3:
a. Con dạo này lười lắm.
b.Con dạo này không được chăm chỉ cho lắm.
?VD 3(b): dùng cỏch núi t? nh?, nh? nh�ng d? ngu?i nghe d? ti?p thu.
Ti?t 40: Núi gi?m núi trỏnh
?VD 3(b): dùng cỏch núi t? nh?, nh? nh�ng.
→ VD2: dïng cách diễn đạt tế nhị để tránh sự thô tục, thiếu lịch sự.
?VD1(a,b,c): l�m gi?m ph?n n�o n?i dau bu?n.


→ NÓI GIẢM NÓI TRÁNH

Ti?t 40: Núi gi?m núi trỏnh
2. Ghi nh? (SGK)
Nói giảm nói tránh là biện pháp tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, tránh gây cảm giác quá đau buồn, ghê sợ, nặng nề; tránh thô tục, thiếu lịch sự.

II. Luyện tập:
Ti?t 40: Núi gi?m núi trỏnh
Viết câu cho mỗi tình huống sau?
cút ra khỏi nhà tôi ngay!
TÌNH HuỐNG 1 .
Bệnh nặng lắm chắc sắp chết!
TÌNH HUỐNG 2.
Trẻ mù .
TÌNH HUỐNG 3.
Bài văn quá dở!
TÌNH HUỐNG 4.


Bài tập:1(SGK):
a / Khuya rồi, mời bà..........................
b / Cha mẹ em..........................từ ngày em còn rất bé, em về ở với bà ngoại.
c/ Đây là lớp học cho trẻ em.....................
đi nghỉ
chia tay nhau
khiếm thị
Ti?t 40: Núi gi?m núi trỏnh



Ti?t 40: Núi gi?m núi trỏnh
d / Mẹ đã ..................rồi, nên chú ý giữ gìn sức khoẻ.
có tuổi
e / Cha nó mất, mẹ nó......................, nên chú nó rất thương nó.
đi bước nữa
Lớp chia thành 4 nhóm:
- Nhóm 1,2: viết 5 câu về lão Hạc. (viết thực)
- Nhóm 2,4: viết 5 câu về lão Hạc (sử dụng câu nói giảm nói tránh)
THẢO LUẬN NHÓM:
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
Hẹn gặp lại tiết sau