Bài 10. Nói giảm nói tránh

TRƯỜNG THCS THỊ TRẤN THỚI LAI
BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8
NÓI GIẢM NÓI TRÁNH
Giáo viên : Nguyễn Thị Thanh Thảo
Chào mừng Quý thầy cô và các em về dự lớp học
Câu 1: Thế nào là nói quá? Cho biết tác dụng của nói quá?
Câu 2: Trong các câu sau, câu nào sử dụng biện pháp tu từ nói quá?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Chẳng tham nhà ngói ba tòa
Tham vì một nỗi mẹ cha hiền lành.
b. Miệng cười như thể hoa ngâu
Cái khăn đội đầu như thể hoa sen.
c. Làm trai cho đáng nên trai
Khom lưng, uốn gối gánh hai hạt vừng.
Câu 1
=> Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm.
Câu 2
c. Làm trai cho đáng nên trai
Khom lưng, uốn gối gánh hai hạt vừng.
Tiết 40
Phần Tiếng Việt
NÓI GIẢM NÓI TRÁNH
Ví dụ 1:
- Vì vậy, tôi để sẵn mấy lời này, phòng khi tôi đi gặp cụ Các Mác, cụ Lê- nin và các vị cách mạng đàn anh khác, thì đồng bào cả nước, đồng chí trong Đảng và bầu bạn khắp nơi đều khỏi thấy đột ngột.
(Hồ Chí Minh, Di chúc)

- Bác đã đi rồi sao, Bác ơi
Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời.
(Tố Hữu, Bác ơi!)

- Lượng con ông Độ đây mà...Rõ tội nghiệp, về đến nhà thì bố mẹ chẳng còn.
(Hồ Phương, Thư nhà)
=> Đều có nghĩa nói đến cái chết.
- ...gặp cụ Các Mác, cụ Lê- nin và các vị cách mạng đàn anh khác...
- ...đi...
...chẳng còn.
I. NÓI GIẢM NÓI TRÁNH VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI GIẢM NÓI TRÁNH:
NÓI GiẢM NÓI TRÁNH
Tiết 40
* Giảm nhẹ, tránh đi phần nào sự đau buồn.
Ví dụ 1:
NÓI GiẢM NÓI TRÁNH
Tiết 40
I. NÓI GIẢM NÓI TRÁNH VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI GIẢM NÓI TRÁNH:
Ví dụ 2:

Phải bé lại và lăn vào một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm, và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng.
* Tránh thô tục, thiếu lịch sự.

-Con dạo này lười lắm.
-Con dạo này không được chăm chỉ lắm.
NÓI GiẢM NÓI TRÁNH
Tiết 40
I. NÓI GIẢM NÓI TRÁNH VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI GIẢM NÓI TRÁNH:
Ví dụ 3:
* Nhẹ nhàng, tế nhị với người nghe.
NÓI GiẢM NÓI TRÁNH
Tiết 40
I. NÓI GIẢM NÓI TRÁNH VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI GIẢM NÓI TRÁNH:
Ví dụ 1:
Ví dụ 2:
Ví dụ 3:
NÓI GIẢM NÓI TRÁNH
Nói giảm nói tránh là biện pháp tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển.
* Tác dụng: tránh gây cảm giác quá đau buồn, ghê sợ, nặng nề; tránh thô tục, thiếu lịch sự.
* Ghi nhớ (SGK/108)
Thảo luận nhóm 1 phút
NÓI GiẢM NÓI TRÁNH
Tiết 40
Nhóm 1:
- Ông cụ chết rồi.
- Ông cụ đã từ trần rồi.
Nhóm 2:
- Bài thơ của anh dở lắm.
- Bài thơ của anh không được hay lắm.
Nhóm 3:
- Anh còn kém lắm.
- Anh cần phải cố gắng nhiều hơn nữa.
Nhóm 4:
Anh ấy bị nặng như thế thì không sống được lâu nữa đâu chị ạ!
Anh ấy bị nặng như thế thì không được lâu nữa đâu chị ạ!
=> Dùng từ đồng nghĩa (đặc biệt là các từ Hán Việt).
=> Dùng cách nói vòng.
=> Dùng cách nói phủ định từ ngữ trái nghĩa.
=> Dùng cách nói tĩnh lược.
Dựa vào ví dụ của nhóm mình, hãy cho biết người viết (nói) đã thực hiện phép nói giảm nói tránh bằng cách nào?
Tiết học kết thúc
Chúc quý thầy cô dồi dào sức khỏe.
Trân trọng kính chào!
1) Nêu nguyên nhân và tác hại của bao bì ni lông?
2) Những giải pháp để thực hiện
“ Một ngày không dùng bao bì ni lông”?
3) Nêu những việc em sẽ làm để thực hiện bảo vệ môi trường với chủ đề nêu trên.
Củng cố
* Hướng dẫn học ở nhà:
Học ghi nhớ, đọc lại văn bản
Cần có những việc làm cụ thể sau bài học này.
- Chuẩn bị văn bản: “ Ôn dịch, thuốc lá”