Bài 10. Nguồn âm

Phòng giáo dục hảI lăng
Trường thcs thị trấn hảI lăng
Giáo viên: dương thị hồng nhung.
Chương 2: Âm học
Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
Âm trầm, âm bổng khác nhau ở chỗ nào?
Âm to , âm nhỏ khác nhau ở chỗ nào ?
Chống ô nhiễm tiếng ồn như thế nào?
Âm truyền qua những môi trường nào
Bài 10 : Nguồn âm
Nhận biết nguồn âm
Tất cả chúng ta hãy giữ im lặng và lắng nghe. Em hãy nêu những âm mà em nghe được và tìm xem chúng được phát ra từ đâu.
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm.
Em hãy kể tên một số nguồn âm.
VD:
- Gà đang gáy phát ra âm.
- Chiếc đài đang mở phát ra âm.
- Bạn học sinh đang đọc bài phát ra âm.
...
C1
C2
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
Thí nghiệm : SGK - 28
Bài 10 : Nguồn âm
Nhận biết nguồn âm
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm.
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
Thí nghiệm : SGK-28
Bài 10 : Nguồn âm
Nhận biết nguồn âm
Sau khi gõ vào thành cốc thuỷ tinh mỏng ta nghe được âm.
-Vật nào phát ra âm ?
-Vật đó có rung động không? Nhận biết điều đó bằng cách nào ?
C4
2. (Hình 10.2)
* CB: Cốc thuỷ tinh mỏng, thìa.
* TH: Gõ vào thành cốc thuỷ tinh.
Một bạn dùng tay kéo căng một sợi dây cao su nhỏ. Dây đứng yên ở vị trí cân bằng. Một bạn khác dùng ngón tay bật sợi dây cao su đó.
Hãy quan sát dây cao su và lắng nghe, rồi mô tả điều mà em nhìn thấy và nghe được.
C3
1. (Hình 10.1)
* Chuẩn bị : Một sợi dây cao su
* Thực hành :
Kéo căng dây đứng yên ở vị trí cân bằng.
Dùng ngón tay bật sợi dây cao su.
Nhận xét 2 : - Cốc thuỷ tinh phát ra âm.
Thành cốc thuỷ tinh rung động .
(Nhận biết : Treo con lắc bấc sát thành cốc. Khi gõ vào thành cốc ta thấy con lắc rung động. Vậy chứng tỏ thành cốc rung động đã làm con lắc bấc rung động. )
Nhận xét 1 :
- Dây cao su rung động ( chuyển động ) quanh vị trí cân bằng và âm thanh phát ra
3 phút
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
Thí nghiệm : SGK-28
Bài 10 : Nguồn âm
Nhận biết nguồn âm
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm.
1. Nhận xét 1:
- Dây cao su rung động ( chuyển động ) quanh vị trí cân bằng và âm thanh phát ra .
2. Nhận xét 2:
- Cốc thuỷ tinh phát ra âm.
Cốc thuỷ tinh rung động.
Sự rung động (chuyển động) qua lại vị trí cân bằng của dây cao su, thành cốc , mặt trống ... gọi là dao động.
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
Thí nghiệm : SGK-28
Bài 10 : Nguồn âm
Nhận biết nguồn âm
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm.
3. ( Hình 10.3 )
Âm thoa có dao động không?
C5
Dùng búa cao su gõ nhẹ vào một nhánh âm thoa và lắng nghe âm do âm thoa phát ra
Nhận xét 3: Âm thoa dao động .
( Kiểm tra: Đặt con lắc bấc sát một nhánh của âm thoa khi âm thoa phát ra âm. Ta thấy con lắc bấc dao động chứng tỏ âm thoa dao động .)
Hãy tìm cách kiểm tra xem khi phát ra âm thì âm thoa có dao động không .
* CB: Âm thoa , búa cao su
* TH: Gõ nhẹ vào một nhánh của âm thoa
40 giây
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
Thí nghiệm : SGK-28
Bài 10 : Nguồn âm
Nhận biết nguồn âm
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm.
1. Nhận xét 1:
- Dây cao su rung động (chuyển động) quanh vị trí cân bằng và âm thanh phát ra .
2. Nhận xét 2:
- Cốc thuỷ tinh phát ra âm.
Cốc thuỷ tinh rung động.
3. Nhận xét 3:
- Âm thoa dao động .
Kết luận :
Khi phát ra âm, các vật đều .........
âm thanh phát ra.
phát ra âm.
rung động
dao động
Âm thoa
rung động
dao động.
III. Vận dụng:
hdvn
Cung co
ô chữ
vd
Thêm nhạc vào đây
Em có thể làm mảnh lá chuối
phát ra âm được không?
vd
C6
Điền từ thích hợp vào chỗ trống:
Vật phát ra âm gọi là .....
Khi phát ra âm các vật đều .........
nguồn âm
dao động
Nếu các vật đang phát ra âm mà muốn cho không phát ra âm nữa thì làm thế nào?
Tác dụng làm thay đổi hình dạng của vật.
Di chuyển vật đi chỗ khác.
Giữ cho vật đó không dao động nữa.
Làm cho vật đó dao động mạnh hơn.
Đọc phần " Có thể em chưa biết " - SGK 30
Khi chúng ta nói, không khí từ phổi đi lên khí quản, qua thanh quản đủ mạnh và nhanh làm cho dây âm thanh dao động (hình 10.6-SGK). Dao động này tạo ra âm.
aaa
Đổ nước vào bốn ống nghiệm giống nhau, các mực nước khác nhau.
Dùng thìa gõ nhẹ lần lượt vào từng ống nghiệm sẽ nghe được các âm trầm, bổng khác nhau.
Bộ phận nào dao động phát ra âm ?
ống nào phát ra âm trầm nhất, ống nào phát ra âm bổng nhất?
Hãy làm một nhạc cụ ( đàn ống nghiệm ) theo chỉ dẫn dưới đây:
Đáp án:
a) ống nghiệm và nước trong ống nghiệm dao động phát ra âm.
b) ống nhiều nước nhất phát ra âm trầm nhất, ống ít nước nhất phát ra âm bổng nhất.
(Bài 10.3 - SBT)
Hãy chỉ ra bộ phận dao động phát ra " nốt nhạc" khi gảy đàn ghita , khi thổi sáo.
Bài 10 : Nguồn âm
Các vật phát ra âm đều dao động .
Các em ghi nhớ nhé !

hdvn
Hướng dẫn về nhà :
- Học bài theo vở ghi và SGK.
- Làm bài tập còn lại của phần vận dụng và bài tập trong SBT.
Bài 10.4*
Bài 10.5*
Chân thành cảm ơn tất cả thầy giáo, cô giáo cùng các em học sinh.
Bài học đến đây là kết thúc