Bài 10. Nguồn âm

Chương II: Âm học
Các nguồn âm có chung đặc điểm gì?
Âm trầm, âm bổng khác nhau ở chỗ nào?
Âm to, âm nhỏ khác nhau ở chỗ nào?
Âm truyền qua những môi trường nào?
Chống ô nhiễm tiếng ồn như thế nào?
Tiết 11. Nguồn âm
I. Nhận biết nguồn âm:
? Lấy ví dụ một số nguồn âm thường gặp trong thực tế.
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm
? Hãy cùng giữ im lặng và lắng tai nghe những âm thanh mà em nghe được phát ra từ đâu.
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
Dây cao su
* Tiến hành:
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
* Nhận xét:

Khi dây cao su phát ra âm, dây cao su dao động.
Thí nghiệm 2,3 (SGK/29)
- Làm thế nào để vật phát ra âm?
- Hãy tìm cách kiểm tra xem vật phát ra âm có dao động không?
?
Cốc nhựa
Âm thoa
Búa cao su
Dùi nhựa
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
Treo quả bóng tiếp xúc với thành cốc và gõ nhẹ vào thành cốc
Treo quả bóng tiếp xúc với một nhánh của âm thoa và gõ nhẹ vào nhánh kia
Thành cốc
Âm thoa
Khi phát ra âm, thành cốc dao động
Khi phát ra âm, âm thoa dao động
Dựi nh?a, cốc
Búa cao su, âm thoa
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
Thí nghiệm kiểm tra (hình 10.2-SGK)
* Dụng cụ:
* Tiến hành:
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
. Thí nghiệm 2 (hình 10.2-SGK)
* Nhận xét:
Thành cốc khi phát ra âm ,thành cốc dao động.
* Dụng cụ:
* Tiến hành:
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
. Thí nghiệm 3 (hình 10.3-SGK)
* Dụng cụ:
* Tiến hành:
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
. Thí nghiệm kiểm tra (hình 10.3-SGK)
* Dụng cụ:
* Tiến hành:
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
. Thí nghiệm kiểm tra (hình 10.3-SGK)
* Dụng cụ:
* Tiến hành:
* Nhận xét: Khi phát ra âm, âm thoa dao động
2) Kết luận (SGK/29)
Khi phát ra âm, các vật đều .....................................................
dao động
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
1) Thí nghiệm
III. Vận dụng
C6. Em có thể làm một số vật như tờ giấy, lá chuối ... phát âm được không? Nêu cách làm.
C7. Hãy tìm hiểu xem bộ phận nào dao động phát ra âm trong hai nhạc cụ mà em biết.
Sáo
Cột không khí trong ống sáo
Đàn ghita
Dây đàn
III. Vận dụng
C8. Nếu em thổi vào miệng một lọ nhỏ, cột không khí trong lọ sẽ dao động và phát ra âm. Hãy tìm cách kiểm tra xem có đúng khi đó cột khí dao động không?
III. Vận dụng
C9. Hãy làm một nhạc cụ (đàn ống nghiệm) theo chỉ dẫn dưới đây:
Đổ nước vào bẩy ống nghiệm giống nhau đến các mực nước khác nhau.
Dùng thìa gõ nhẹ lần lượt vào từng ống nghiệm
?. Bộ phận nào dao động phát ra âm
?. ống nào phát ra âm trầm nhất, ống nào âm phát âm bổng nhất.
III. Vận dụng
C9. Hãy làm một nhạc cụ (đàn ống nghiệm) theo chỉ dẫn dưới đây:
L?n lu?t th?i m?nh v�o mi?ng cốc ?ng nghi?m cung nghe du?c âm tr?m, b?ng khác nhau(h 10.5).
?. Cái gì dao động phát ra âm
?. ống nào phát ra âm trầm nhất, ống nào âm phát âm bổng nhất.
Bài tập1. Khi gõ vào mặt trống thì ta nghe thấy âm thanh phát ra, vậy:
Vật nào là nguồn âm.
Hãy tìm cách kiểm tra khi vật đó phát ra âm vật đó dao động.
* Thí nghiệm kiểm tra:
BÀI TẬP
Bài tập 2. Trên hình vẽ là một bộ trống thường được dùng trong các buổi biểu diễn ca nhạc. Hãy cho biết khi nào bộ trống này là nguồn âm?
A. Khi nó được đặt trên sân khấu.
B. Khi nó được người nhạc công sử dụng (gõ lên trống).
C. Bộ trống được coi là nguồn âm trong mọi trường hợp.
D. Khi nó được tháo rời từng bộ phận.
Bài tập 3. Khi nghe đài, âm thanh phát ra từ đâu
Từ phát thanh viên đọc ở đài phát thanh.
Từ núm chỉnh âm thanh.
Từ vỏ của chiếc đài.
Từ chiếc loa có màng đang dao động.
Bài tập 4. Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống
Âm thanh được tạo ra từ các ................... âm, có chung đặc điểm là khi ................. ra âm, các nguồn âm đều .........................
nguồn
phát
dao động
Ghi nhớ
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm.
Các vật phát ra âm đều dao động
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học thuộc phần ghi nhớ
Đọc phần có thể em chưa biết
Làm bài tập:
Đọc trước bài: “ĐỘ CAO CỦA ÂM”
Chuẩn bị:
+ Số dao động trong một giây được gọi là gì?
+ Âm cao hay thấp phụ thuộc vào yếu tố nào?
Chân thành cảm ơn quý Thầy cô
Chúc quý Thầy cô nhiều sức khỏe
Hàng ngày chúng ta vẫn thường nghe tiếng cười nói vui vẻ, tiếng đàn nhạc du dương, tiếng chim hót líu lo, tiếng ồn ào ngoài đường ... chúng ta sống trong một thế giới âm thanh.
Vậy, em có biết âm thanh (gọi tắt là âm) được tạo ra như thế nào không?