Bài 10. Nguồn âm

9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
Chương II. âm học
*Các nguồn âm có chung đặc điểm gì?
*Âm trầm, âm bổng khác nhau ở chỗ nào?
*Âm to, âm nhỏ khác nhau ở chỗ nào?
*Âm truyền qua những môi trường nào?
*Chống ô nhiễm tiếng ồn như thế nào
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
Tiết 11: NGU?N �M
Hàng ngày chúng ta vẫn thường nghe tiếng cười nói vui vẻ, tiếng đàn nhạc du dương, tiếng chim hót líu lo, tiếng ồn ào ngoài đường phố... Chúng ta sống trong thế giới âm thanh. Vậy em có biết âm thanh (gọi là âm) được tạo ra như thế nào không?
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
I. Nhận biết nguồn âm:
C1:Tất cả chúng ta hãy cùng nhau giữ im lặng và lắng tai nghe
-Âm thanh được phát ra từ các bạn chơi đùa ở ngoài sân trường
-Âm thanh được phát ra từ tiếng x× xµo, tiÕng xe m¸y……..
Vậy nguồn âm là gì ?
Tiết 11: NGU?N �M
Em hãy nêu những âm mà em nghe được và tìm chúng được phát ra từ đâu?
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
I. Nhận biết nguồn âm:
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm
C2: Em hãy kể tên một số nguồn âm.
-Tiếng tr?ng tru?ng.
-Tiếng vỗ tay.
-Tiếng gẩy đàn
Tiết 11: NGU?N �M
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
Tiết 11: NGU?N �M
I. Nh?n biết nguồn âm:
V?t phát ra âm gọi l� nguồn âm
II. Các nguồn âm có chung d?c di?m gì?
*Thí nghiệm: 1. M?t bạn dùng tay kéo căng một sợi dây cao su nhỏ. Dây dứng yên ở vị trí cân bằng. Một bạn khác dùng ngón tay bật sợi dây cao su đó (Hình 10.1)
*Thí nghiệm: 2. Sau khi gõ v�o th�nh cốc thủy tinh mỏng ta nghe được âm (Hình 10.2)
*Thí nghiệm: 3. Dùng búa cao su gõ nhẹ v�o một nhánh âm thoa v� lắng nghe âm do âm thoa phát ra ( Hình 10.3)
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
I. Nhận biết nguồn âm:
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm
II. Các nguồn âm có đặc điểm gì?
*Thí nghiệm: 1. Một bạn dùng hai tay căng một sợi dây cao su nhỏ. Dây đứng yên ở vị trí cân bằng. Một bạn khác dùng ngón tay bật sợi dây cao su đó (hình 10.1)
C3: Hãy quan sát dây cao su và lắng nghe, rồi mô tả điều mà em nhìn và nghe được.
Dây cao su rung động (dao động).
Khi dao động dây cao su phát ra âm thanh.
Tiết 11: NGU?N �M
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
I. Nhận biết nguồn âm:
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm
II. Các nguồn âm có đặc điểm gì?
*Thí nghiệm: 2. Sau khi gõ vào thành cốc thuỷ tinh mỏng ta nghe được âm (hình 10.2)
C4: Vật nào phát ra âm? Vật đó có rung động không? Nhận biết điều đó bằng cách nào?
Thành cốc thuỷ tinh phát ra âm thanh.
Thành cốc có rung động.
Nhận biết bằng cách đổ một ít nước vào cốc ta thấy nước rung động.
Sự rung động (chuyển động) qua lại vị trí cân bằng của dây cao su, thành cốc, mặt trống ..v..v. gọi là dao động.
Tiết 11: NGU?N �M
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
I. Nhận biết nguồn âm:
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm
II. Các nguồn âm có đặc điểm gì?
*Thí nghiệm: 3. Dùng búa cao su gõ nhẹ vào một nhánh âm thoa và lắng nghe âm do âm thoa phát ra ( hình 10.3)
C5: Âm thoa có dao động không? Hãy tìm cách kiểm tra xem khi phát ra âm thì âm thoa có dao động không?
-¢m thoa cã dao ®éng.KiÓm tra ®Æt một nhánh âm thoa vào khay nước ta thấy nước văng tung toé. Chứng tỏ âm thoa có dao động
Tiết 11: NGU?N �M
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
I. Nhận biết nguồn âm:
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm
II. Các nguồn âm có đặc điểm gì?
Khi phát ra âm, các vật đều……………
dao động
III. Vận dụng
C6: Em có thể làm cho một số vật như tờ giấy, lá chuối . . . Phát ra âm được không?
C7: Hãy tìm hiểu xem bộ phận nào dao động phát ra âm trong hai nhạc cụ mà em biết?
C8: Nếu em thổi vào miệng một lọ nhỏ, cột không khí trong lọ sẽ dao động phát ra âm. Hãy tìm cách kiểm tra xem có đúng khi đó cột khí dao động không?
Tiết 11: NGU?N �M
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
I. Nhận biết nguồn âm:
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm
II. Các nguồn âm có đặc điểm gì?
Khi phát ra âm, các vật đều……………
dao động
III. Vận dụng?
a. Bộ phận nào dao động phát ra âm?
Thành ống nghiệm dao động phát ra âm
b. Ống nào phát ra âm trầm nhất, ống nào phát ra âm bổng nhất?
Ống nhiều nước phát ra âm trầm nhất, ống ít nước phát ra âm bổng nhất.
Tiết 11: NGU?N �M
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
I. Nhận biết nguồn âm:
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm
II. Các nguồn âm có đặc điểm gì?
Khi phát ra âm, các vật đều……………
dao động
III Vận dụng?
C9: Hãy làm một nhạc cụ (đàn ống nghiệm) theo chỉ dẫn dưới đây:
* Đổ nước vào bảy ống nghiệm giống nhau đến các mực nước khác nhau (hình 10.4).
* Dùng thìa gõ nhẹ lần lượt vào từng ống nghiệm sẽ nghe được các âm trầm, bổng khác nhau.
Tiết 11: NGU?N �M
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
I. Nhận biết nguồn âm:
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm
II. Các nguồn âm có đặc điểm gì?
Khi phát ra âm, các vật đều……………
dao động
III. Vận dụng?
* Lần lượt thổi mạnh miệng vào các ống nghiệm cũng sẽ nghe được các âm trầm, bổng khác nhau (hình 10.5).
c. Cái gì dao động phát ra âm?
Không khí trong ống nghiệm dao động phát ra âm.
d. Ống nào phát ra âm trầm nhất, ống nào phát ra âm bổng nhất?
Ống nhiều nước phát ra âm trầm nhất, ống ít nước phát ra âm bổng nhất.
Tiết 11: NGU?N �M
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
Tóm lại :
- Các vật phát ra âm gọi là nguồn Âm.
Sự chuyển động qua lại vị trí cân bằng gọi là dao động.
Các vật phát ra âm đều dao động.
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
Bài tập:
10.2. Trong c¸c tr­êng hîp d­íi ®©y , vËt ph¸t ra ©m khi nµo ?
A-Khi kÐo c¨ng vËt; B-Khi uèn cong vËt;
C-Khi nÐn vËt; D-Khi lµm vËt dao ®éng
10.1 Khoanh tròn vào câu mà em cho là đúng?
Âm thanh được tạo ra nhờ:
A-Nhiệt; B- Điện
C-ánh sáng; D-Dao động
D
D
9/1/2011
Hung Truong THCS-TLuan
10.3.H·y chØ ra bé phËn dao ®éng ph¸t ra “nèt nh¹c”khi gÈy ®µn Ghi ta , thæi S¸o.

+ Ghi ta: d©y ®µn dao ®éng.

+Thổi sáo : Không khí trong sáo dao động