Bài 10. Luyện nói: Kể chuyện theo ngôi kể kết hợp với miêu tả và biểu cảm

Luyện nói
kể chuyện theo ngôi kể
kết hợp với miêu tả và biểu cảm
Tiết 42: Tập làm văn
I. Ôn tập ngôi kể
Ngôi thứ nhất
- Người kể xưng tôi.
- trực tiếp kể ra những gì mình nghe, mình trải qua
- trực tiếp nói ra những cảm tưởng, suy nghĩ.
-> hấp dẫn chân thực.
Ngôi thứ ba
- Người kể tự giấu mình
- kể 1 cách khách quan
- Các nhân vật trong truyện được gọi đúng tên .
-> kể một cách linh hoạt, tự do những gì diễn ra với nhân vật.
Tôi đi học, Trong lòng mẹ
Tức nước vỡ bờ, Chiếc lá cuối cùng, Cô bé bán diêm
I. Ôn tập ngôi kể
Tại sao phải thay đổi ngôi kể?
a/ Thay đổi điểm nhìn đối với sự việc và nhân vật
Người trong cuộc khác người ngoài cuộc.
Sự việc liên quan đến người kể khác với sự việc không liên quan đến người kể.
b/ Thay đổi thái độ miêu tả, biểu cảm
Người trong cuộc có thể buồn vui theo cảm tính chủ quan.
Người ngoài cuộc có thể dùng miêu tả, biểu cảm để góp phần khắc họa tính cách nhân vật.
II. Luyện nói
Muốn kể lại đoạn trích này bằng vai kể của chị Dậu thì em phải làm gì ?

Kể lại sự việc chị Dậu đánh nhau với cai lệ và người nhà lý trưởng bằng vai kể của chị Dậu.
II. Luyện nói
Sự việc, nhân vật chính và ngôi kể trong đoạn văn?

Kể lại sự việc chị Dậu đánh nhau với cai lệ và người nhà lý trưởng bằng vai kể của chị Dậu.
Các yếu tố biểu cảm nổi bật trong đoạn văn?
Xác định các yếu tố miêu tả và nêu tác dụng của chúng?
Đóng vai chị Dậu kể lại câu chuyện theo ngôi thứ nhất.
N1
N2
N3
II. Luyện nói
Sự việc: Cuộc đối đầu giữa những kẻ đi thúc sưu với người xin khất sưu.
Nhân vật chính: Chị Dậu
Ngôi kể thứ ba
Sự việc, nhân vật chính và ngôi kể trong đoạn văn
II. Luyện nói
Van xin, nín nhịn: Cháu van ông…
Bị ức hiếp, phẫn nộ: Chồng tôi đau ốm…
Căm thù vùng lên: mày trói chồng bà đi , bà cho mày xem!
Các yếu tố biểu cảm
nổi bật trong đoạn văn
II. Luyện nói
Tác dụng: nêu bật sức mạnh của lòng căm thù đã khiến:
Người đàn bà lực điền chiến thắng anh chàng nghiện.
Chị chàng con mọn chiến thắng anh chàng hầu cận ông lí.
Các yếu tố miêu tả và tác dụng của chúng
Các yếu tố miêu tả:
- Chị Dậu xám mặt
Sức lẻo khoẻo của anh chàng nghiện…người đàn bà lực điền…ngã chỏng quèo…nham nhảm thét…
anh chàng hầu cận ông lí…chị chàng con mọn…ngã nhào ra thềm…
II. Luyện nói
Đóng vai chị Dậu kể lại câu chuyện theo ngôi thứ nhất
Nhận xét và cho điểm:
Ngôi kể
Lời kể
Yếu tố miêu tả
Yếu tố biểu cảm
=> Mỗi yêu cầu trên đạt tiêu chuẩn được 2,5 điểm.
“Tôi tái xám mặt, vội vàng đặt con bé xuống đất, chạy đến đỡ lấy tay người nhà lí trưởng và van xin: “Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh được một lúc, ông tha cho!”, “Tha này! Tha này!”. Vừa nói hắn vừa bịch luôn vào ngực tôi mấy bịch rồi lại sấn đến đến để trói chồng tôi. Lúc ấy, hình như tức quá không thể chịu được, tôi liều mạng cự lại:
- Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!
Cai lệ tát vào mặt tôi một cái đánh bốp, rồi hắn cứ nhảy vào cạnh chồng tôi. Tôi nghiến hai hàm răng :
- Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!
Rồi tôi túm láy cổ hắn, ấn dúi ra cửa. Sức lẻo khẻo của anh chàng nghiện chạy không kịp với sức xô đẩy của tôi, nên hắn ngã chỏng quèo trên mặt đất, trong khi miệng vẫn nham nhảm thét trói vợ chồng tôi ...”
DẶN DÒ
1- Bài tập :
Các văn bản tự sự khác có thể thay đổi ngôi kể được không? Hãy chứng minh bằng một văn bản cụ thể đã học.
2- Xem trước: Câu ghép