Bài 10. Lực đẩy Ác-si-mét

Huyện mỹ đức - tỉnh hà tây
Giáo viên thao giảng : Nguyễn Công Tuấn
Trường THCS Tế Tiêu - TT Đại Nghĩa
Chào mừng các thầy cô giáo
về dự tiết học

Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh
Môn Vật lý lớp 8



Năm học 2007 - 2008
Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Viết công thức tính trọng lượng riêng của một chất ? Giải thích các kí hiệu và nêu đơn vị đại lượng trong công thức đó ?
Trả lời:
* Công thức tính trọng lượng riêng :

d = P/ V
Trong đó : d là trọng lượng riêng (N/m3)
P là trọng lượng của vật (N)
V là thể tích của vật (m3)
Tiết 12 - Bài 10
Lực đẩy ác simét
Khi kéo nước từ dưới
giếng lên, ta thấy gàu
nước khi còn ngập
dưới nước nhẹ hơn khi đã lên khỏi mặt nước. Tại sao ?
Tình huống
Nội dung của bài học
I . Nêu được hiện tượng chứng tỏ sự tồn tại của lực đẩy Ac simet . Chỉ rõ : điểm đặt, phương, chiều của lực này.

II. Làm thí nghiệm để kiểm chứng công thức tính
độ lớn của lực đẩy Ac simet : FA = d.V

III. Vận dụng kiến thức về lực đẩy Ac simet để giải một số bài tập định tính và định lượng .
I . Tác dụng của chất lỏng lên vật
nhúng chìm trong nó
C1 . Thí nghiệm :
* Dụng cụ thí nghiệm : Một lực kế, một vật nặng
một cốc nước và một bộ giá đỡ.

* Tiến hành thí nghiệm: (3 bước)
+ Treo vật nặng vào lực kế . Số chỉ lực kế là P .
+ Nhúng vật nặng chìm trong nước .
Số chỉ lực kế là P1 .
+ So sánh giá trị P1 và P , rút ra nhận xét.

I .Tác dụng của chất lỏng lên vật
nhúng chìm trong nó
Kết quả thí nghiệm :
P1... P
chứng tỏ điều gì ?
C2 . Điền từ thích hợp vào ô trống:
I .Tác dụng của chất lỏng lên vật
nhúng chìm trong nó
Kết luận : " Một vật nhúng trong chất lỏng
bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng từ ..............(1)............................ "
Lực này gọi là lực đẩy Ac simet
Đặc điểm của lực đẩy Ac simet :
+Phương...(2)....Chiều:...(3)..
+ Điểm đặt : .....(4)...
thẳng đứng
từ dưới lên trên
nằm trên vật
dưới lên trên theo phương thẳng đứng

I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
II. Độ lớn của lực đẩy ac simet
1 .Dự đoán : Độ lớn của lực đẩy Ac simet bằng :
trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ
2 .Thí nghiệm kiểm tra
* Dụng cụ thí nghiệm: Một bộ giá đỡ, một lực kế, một cốc thuỷ tinh A có móc treo phía dưới để treo vật nặng. Một bình tràn , một bình nước, một cốc thuỷ tinh B.
( cốc A và cốc B ban đầu chưa đựng gì )
* Tiến hành thí nghiệm : (3 bướcSGK/37)
II. Độ lớn của lực đẩy ac simet
Bước 1
Treo cốc A chưa
đựng nước vàvật nặng vào lực kế
Lực kế chỉ
giá trị P1?
II. Độ lớn của lực đẩy ac simet

Bước 2 :
Nhúng chìm vật nặng vào bình tràn đầy nước, hứng nước từ bình tràn chảy vào cốc B.
Lực kế chỉ giá trị P2
Nhúng vật ngập từ từ,không chạm vào bình !
So sánh thể tích nước tràn ra và thể tích vật nặng?
II. Độ lớn của lực đẩy ac simet
Bước 3
Đổ nước từ cốc B vào cốc A
Lực kế chỉ
giá trị P`1?
II. Độ lớn của lực đẩy ac simet
Lực kế chỉ
giá trị P1
Lực kế chỉ
giá trị P2
Lực kế chỉ
giá trị P`1
II. Độ lớn của lực đẩy ác simét

Bảng kết quả thí nghiệm h.10.3
Giá trị P1 cho biết gì ?
P1 = Pcốc + Pvật
Giá trị P2 cho biết gì ?
P2 = Pcốc + Pvật- FA
Giá trị P`1 cho biết gì ?

P`1 = P2 + Pcl bị chiếm chỗ
P`1 = P1- FA + Pcl bị chiếm chỗ

P2=P1-FA(*)
Theo kết quả thí nghiệm: P`1= P1
FA= Pcl
(*)






p1
p2
P`1
Fa = p1 - p2
Pnước = p`1 - p2
Fa = pnước
C3. chứng minh dự đoán về độ lớn của Fa
P1 = P`1
3. Công thức tính độ lớn của lực đẩy ac simét
Công thức :

FA = d . V
Trong đó :
FA là lực đẩy Ac simét (N)
d là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m3)
V là thể tích của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ(m3)
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó.
II . Độ lớn của lực đẩy Ac simét

Công thức : FA = d . V
* Độ lớn FA phụ thuộc vào độ lớn của d và
độ lớn của V .
* V là thể tích chất lỏng bị vật chiếm chỗ .
( cũng là thể tích phần vật nhúng chìm trong chất lỏng (V2); cũng là thể tích chất lỏng tràn ra trong thí nghiệm (V1))
Chú ý :
(V2)
(V1)
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó . II.Độ lớn của lực đẩy ac simét.
C4 : Hãy giải thích tình huống đầu bài ?
Khi kéo nước từ dưới giếng lên, ta thấy gàu nước khi còn ngập dưới nước nhẹ hơn khi đã lên khỏi mặt nước.Tại sao ?
III.Vận dụng
III.Vận dụng
C5 : Một thỏi nhôm và thỏi thép có thể tích bằng nhau cùng được nhúng chìm trong nước. Hỏi thỏi nào chịu lực đẩy Ac simet lớn hơn ?
đáp án : Bằng nhau
Giải thích : Nhôm : 1 . Thép : 2
FA1 = V1 . dn
FA2 = V2 . dn
V1 = V2
FA1=FA2
III.Vận dụng
C6 : Điền vào chỗ trống :
Hai thỏi đồng có thể tích bằng nhau, một thỏi nhúng chìm vào nước, một thỏi nhúng chìm vào dầu. Thỏi nhúng vào nước chịu lực đẩy Ac simét ... hơn thỏi nhúng vào dầu .
lớn
FA1 = V1. dn
FA2 = V2. dd
V1 = V2
dn > dd

FA1 > FA2
Bài tập củng cố
Chọn phương án trả lời đúng :
Một vật hình trụ có thể tích 2cm3 . Nhúng ngập một nửa vật trong nước có trọng lượng riêng
10 000 N/m3 . Độ lớn của lực đẩy Ac simet tác dụng lên vật là :
A. 1000 N
B. 100 N
C. 10 N
D. 0,01 N
Đáp án : D
Nội dung cần ghi nhớ
Lực đẩy Ac simét không chỉ sinh ra khi vật nhúng trong chất lỏng mà còn đúng với cả khi vật ở trong chất khí
Lực đẩy Ac si met
Phương
Thẳng đứng
Độ lớn
FA = d. v
Chiều
từ dưới lên trên
điểm đặt
Nằm trên vật
Đốt lửa
Bài về nhà :
C7 SGK/38
10.2 ; 10.3 ; 10.4 SBT
Giải ô chữ gồm 11 chữ cái :
" Yếu tố nào có tính chất tráI ngược nhau giữa lực đẩy ác simét và trọng lực "
Xin
Chúc
Mừng
C7. Hướng dẫn làm thí nghiệm:
Một vật hình trụ có thể tích 2cm3 . Nhúng ngập một nửa vật trong nước có trọng lượng riêng
10 000 N/m3 . Độ lớn của lực đẩy Ac simet tác dụng lên vật là :
A. 1000 N
B. 100 N
C. 10 N
D. 0,01 N