Bài 10. Lực đẩy Ác-si-mét

L?C D?Y �CSIMET
Phòng GD và ĐT TX Sông Cầu Trường THCS Nguyễn Hồng Sơn Tổ Lý – Hoá – Sinh – C.Nghệ
VẬT LÝ 8
Giáo viên: Mai Thị Nhị Hà
1
2
3
4
5
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
u
G
Ô 1 (8 chữ cái):
Tính chất giữ nguyên vận tốc của vật.
Ô 2 (5 chữ cái):
Lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép
Ô 3 (8 chữ cái):
Tên nhà bác học đầu tiên đo được áp suất khí quyển.
Ô 4 (9 chữ cái):
Chất lỏng truyền áp suất theo phương nào?
Ô 5 (6 chữ cái):
Độ lớn của áp lực trên một đơn vị diện tích bị ép.
c
e
a
i
s
m
t
á
c
s
i
m
é
t
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
I- Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó :
Bước 1: Móc vật vào lực kế, đọc và ghi lại
số chỉ của lực kế (P=?N)
Bước 2: Nhúng vật trong bình chất lỏng,
đọc và ghi lại số chỉ của lực kế (P1 =?N)
Bước 3: So sánh P với P1. Kết quả đó chứng
tỏ điều gì?
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
Lực kế
Vật nặng
Giá đỡ
Cốc nước
Khối gỗ
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
I- Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó :
Một vật nhúng trong chất lỏng bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng từ dưới lên, lực này gọi là lực đẩy Ác-si-mét. (FA)
Bước 1: Móc vật vào lực kế, đọc và ghi lại số chỉ của lực kế (P=?N)
Bước 2: Nhúng vật trong bình chất lỏng, đọc và ghi lại số chỉ của lực kế (P1 =?N)
Bước 3: So sánh P với P1. Kết quả đó chứng tỏ điều gì?
Kết Luận
P > P1 Ch?ng t? :Một vật nhúng trong chất lỏng bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng từ dưới lên.
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
Một vật nhúng trong chất lỏng bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng từ dưới lên, lực này gọi là lực đẩy Ác-si-mét ( FA )
II- Đ? l?n c?a l?c d?y ÁC-SI-MÉT:
1- Dự đoán : Độ lớn của lực đẩy lên vật nhúng trong chất lỏng bằng trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
Truyền thuyết kể rằng, một hôm Ác-si-mét đang nằm trong bồn tắm đầy nước chợt phát hiện ra rằng ông nhấn chìm người trong nước càng nhiều thì lực đẩy do nước tác dụng lên ông càng mạnh, nghĩa là thể tích phần nước bị ông chiếm chỗ càng lớn thì lực đẩy của nước càng mạnh. Dựa trên nhận xét này, Ác-si-mét dự đoán là độ lớn của lực đẩy lên vật nhúng trong chất lỏng bằng trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
2- Thí nghiệm kiểm tra :
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
B
lực kế chỉ giá trị P1
Ti?t13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
B
… lực kế chỉ giá trị P2
Độ lớn của FA tính thế nào theo P1 ; P2?
=> FA= P1 - P2 (1)
… lực kế chỉ giá trị P1
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
lực kế chỉ giá trị P1
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
P1 = P2 + PNước tràn ra ( 2)
PNước tràn ra = P1 - P2
B
… lực kế chỉ giá trị P2
… lực kế chỉ giá trị P1
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
FA= P1 - P2 (1)
PNước tràn ra = P1 - P2 ( 2 )
T? (1) v� (2) => FA = PNu?c tr�n ra
I- Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó :
Một vật nhúng trong chất lỏng bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng từ dưới lên, lực này gọi là lực đẩy Ác-si-mét.
II- D? l?n c?a l?c d?y ÁC-SI-MÉT:
1- Dự đoán : Độ lớn của lực đẩy lên vật nhúng trong chất lỏng bằng trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
2- Thí nghiệm kiểm tra :
3- Công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét :
FA = d.V
+ d: Trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m3)
+ V: Thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ (m3)
+FA: Độ lớn lực đẩy Ác-si-mét (N)
b- Kết luận : Một vật nhúng vào chất lỏng bị chất lỏng đẩy thẳng đứng từ dưới lên với lực có độ lớn bằng trọng lượng của phần chất lỏng mà vật chiếm chỗ, lực này gọi là lực đẩy Ác-si-mét.
a- Thí nghiệm : Xem SGK
Mà PNước tràn ra = d.V
=> FA = d.V
III. Vận dụng
Lực đẩy Ác-si-mét phụ thuộc vào :
A- Trọng lượng riêng của chất lỏng và của vật
B- Trọng lượng riêng của chất lỏng và thể tích của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ
C- Trọng lượng riêng và thể tích của vật.
D- Trọng lượng của vật và thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
?
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
Dự đoán của Ac-si-met là đúng
III.VẬN DỤNG
C4 : Hãy giải thích hiện tượng nêu ra ở đầu bài.
I- Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó :
II- D? l?n c?a l?c d?y ÁC-SI-MÉT:
3- Công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét :
FA = d.V
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
III.VẬN DỤNG
C4 : Hãy giải thích hiện tượng nêu ra ở đầu bài.
Trả lời : Kéo gàu nước lúc nhúng ngập
trong nước ta cảm thấy nhẹ hơn vì gàu
nước chịu tác dụng của một lực đẩy
Ác-si-mét hướng từ dưới lên.
I- Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó :
II- D? l?n c?a l?c d?y ÁC-SI-MÉT:
3- Công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét :
FA = d.V
C4. Kéo gàu nước lúc nhúng ngập
trong nước ta cảm thấy nhẹ hơn vì gàu
nước chịu tác dụng của một lực đẩy
Ác-si-mét hướng từ dưới lên.
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
III.V?n d?ng
C5 : Một thỏi nhôm và một thỏi thép có thể tích bằng nhau cùng được nhúng chìm trong nước. Thỏi nào chịu lực đẩy
Ác-si-mét lớn hơn ?
Trả lời :Vì FA chỉ phụ thuộc vào trọng lượng riêng của nước và thể tích của phần nước bị chiếm chỗ m� th?i nhơm v� th?i th�p cĩ th? tích b?ng nhau c�ng nh�ng v�o trong nu?c n�n hai th?i ch?u t�c d?ng c?a l?c d?y Ac-si-m�t b?ng nhau
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
I- Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó :
II- D? l?n c?a l?c d?y ÁC-SI-MÉT:
3- Công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét :
FA = d.V
C4. Kéo gàu nước lúc nhúng ngập trong nước ta cảm thấy nhẹ hơn vì gàu nước chịu tác dụng của một lực đẩyÁc-si-mét hướng từ dưới lên.
NHÔM
THÉP
III.V?n d?ng
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
I- Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó :
II- D? l?n c?a l?c d?y ÁC-SI-MÉT:
3- Công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét :
FA = d.V
C4. Kéo gàu nước lúc nhúng ngập
trong nước ta cảm thấy nhẹ hơn vì gàu
nước chịu tác dụng của một lực đẩy
Ác-si-mét hướng từ dưới lên.
C5:Vì FA chỉ phụ thuộc vào trọng lượng riêng của nước và thể tích của phần nước bị chiếm chỗ m� th?i nhơm v� th?i th�p cĩ th? tích b?ng nhau c�ng nh�ng v�o trong nu?c n�n hai th?i ch?u t�c d?ng c?a l?c d?y Ac-si-m�t b?ng nhau
III.V?n d?ng
C6: Hai thỏi đồng có thể tích bằng nhau
Một thỏi được nhúng chìm trong nước , một thỏi được nhúng chìm trong dầu. Thỏi nào chịu lực đẩy Acsimet lớn hơn ?
I- Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó :
II- D? l?n c?a l?c d?y ÁC-SI-MÉT:
3- Công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét :
FA = d.V
C4. K�o g�u nu?c l�c nh�ng ng?p trong nu?c ta c?m th?y nh? hon vì g�u nu?c ch?u t�c d?ng c?a m?t l?c d?y �c-si-met hu?ng t? du?i l�n
NÔM
THÉP
Ta có : FA-Nước = dNước .VĐồng
FA-Dầu = dDầu .VĐồng
Mà :dNước > dDầu
(dNước =10.000N/m3 , dDầu = 8000 N/m3)
Nờn: FA- Nu?c > FA-D?u
Hai thỏi đồng có cùng thể tích :VĐồng
C6..Thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ như nhau nhưng do dnước > ddầu nên FA-Nước> FA-Dầu
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
C7: Phương án thí nghiệm dùng cân vẽ ở hình 10.4
Nước
Dầu
C5 :Vì FA ch? ph? thu?c v�o tr?ng lu?ng ri�ng c?a ch?t l?ng v� ph?n th? tích v?t chi?m ch? m� th?i nhơm v� th?i th�p cĩ th? tích b?ng nhau c�ng nh�ng v�o trong nu?c n�n hai th?i ch?u t�c d?ng c?a l?c d?y Ac-si-m�t b?ng nhau





C7. Phương án thí nghiệm để kiểm tra dự đoán về độ lớn của lực đẩy ácsimet với các dụng cụ:
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
B





C7.Phương án thí nghiệm để kiểm tra dự đoán về độ lớn của lực đẩy ácsimet.
* Dổ nước t? c?c B v�o c?c A, cân trở lại thăng bằng.
Kết luận :Lùc ®Èy ¸csimet b»ng träng l­îng phần n­íc vËt chiÕm chç.
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
* Treo vật vào, cân ở vị trí thăng bằng
* Cho vật vào bình tràn , nước tràn ra cốc B và cân bị lệch
A
A
A
B
B
GT
BT
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
Hướng dẫn tự học
1. Bài vừa học :
+ Học thuộc ghi nhớ
+ Xem lại các câu lệnh C4,C5,C6
+ Làm bài tập 10.1 đến 10.5/ 32 SBT
+ Đọc phần có thể em chưa biết
2. Bài sắp học :
Bài11- Thực hành : NGIỆM LẠI LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
+ Đọc kĩ nội dung thực hành
+ Chuẩn bị mẫu báo cáo như SGK trang 42
BT 10.3
GHI NHỚ
KT
Trả lời : Lực đẩy Ac-si-met tác dụng lên quả cầu 3 là lớn nhất, vì nó có thể tích phần chìm lớn nhất.
Bài tập1 : Ba quả cầu bằng sắt nhúng ngập trong nước. Lực đẩy Ac-si-met tác dụng lên quả cầu nào lớn nhất?
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
BT
HDVN
GHI NHỚ
* Một vật nhúng vào chất lỏng bị chất lỏng đẩy thẳng đứng từ dưới lên với lực có độ lớn bằng trọng lượng của phần chất lỏng mà vật chiếm chỗ. Lực này gọi là lực đẩy Ac-si-met.
* Công thức tính lực đẩy Ac-si-met
FA = d.V
d: Trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m3)
V: Thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ (m3)
FA : Lực đẩy Ac-si-met (N)
HDVN
Bài tập :Mét qu¶ cÇu ®Æc treo trªn mét lùc kÕ, lùc kÕ chØ 1,78 N. Nhóng ch×m qu¶ cÇu vµo n­íc sè chØ lùc kÕ lµ 1,58 N. TÝnh:
1- Lùc ®Èy AcsimÐt cña n­íc lªn qu¶ cÇu.
2- ThÓ tÝch cña qu¶ cÇu.
Cho biÕt dn = 10000 N/m3;
F1
F2
1. Lực đẩyAcsimét tỏc d?ng lên vật:
FA = F1 - F2 = 1,78N - 1,58N = 0,20N
2. Thể tích của quả cầu:
V = 20 cm3
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
HDVN
Giải:





Bài tập 10.3: Ba vật làm bằng ba chất khác nhau là đồng, nhôm, sắt có khối lượng bằng nhau. Khi nhúng chúng ngập trong nước thì lực đẩy của nước tác dụng vào vật nào là lớn nhất, bé nhất ?
Ti?t 13 �10 LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
Hướng dẫn giải :
Áp dụng công thức tính lực đẩy ác-si-met: FA = d. V
Ba vật làm bằng ba chất khác nhau là đồng, nhôm, sắt nên khối lượng riêng khác nhau : DĐồng> DSắt > DNhôm
( DĐồng = 8900 kg/m3 , DSắt = 7800 kg/m3 , DNhôm = 2700 kg/m3)
Mà D = = > V =

Vì ba vật có khối lượng bằng nhau nên vật nào có khối lượng riêng lớn hơn thì thể tích nhỏ hơn.
Do đó: VĐồng < VSắt < VNhôm = > FA của 3 vật ?
HDVN


Xin chân thành cám ơn qúy Thầy Cô và các em học sinh cùng về dự tiết hội giảng này.