Bài 10. Lực đẩy Ác-si-mét

Phòng giáo dục và đào tạo Đan Phượng
Trường THCS Phương đình
****************


BàI GIảNG

Lực Đẩy ác - si - mét.
Phuơng đình 11-2007
mụC TIÊU BàI HọC
1. Kiến thức:
Nêu được hiện tượng chứng tỏ sự tồn tại của lực đẩy ác - si - mét, chỉ rõ các đặc điểm của lực này.
Viết được công thức tính độ lớn của lực đẩy ác-si-mét, nêu tên các đại lượng và đơn vị đo các đại lượng có trong công thức.
2. Kỹ năng:
- HS tham gia đề xuất thí nghiệm, tìm ra lực đẩy ác-si-mét.
- HS tham gia đề xuất thí nghiệm và tiến hành thí nghiệm kiểm tra công thức FA = d.V.
- HS vận dụng được công thức FA = d.V để giải bài tập đơn giản tính 1 trong 3 đại lượng FA,d,V.
Giải thích được các hiện tượng đơn giản thường gặp có liên quan.
3.Thái độ:
Rèn tính độc lập sáng tạo, cẩn thận. tính tập thể, tinh thần hợp tác trong học tập
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ (5`)
Nêu đặc điểm và viết công thức tính áp suất của chất lỏng?
Đáp án:
Chất lỏng gây áp suất theo mọi phương lên đáy bình, thành bình và các vật ở trong lòng nó:
Công thức: p = d.h
Trong đó: h là độ sâu tính từ điểm tính áp suất tới mặt thoáng chất lỏng (m).
d: là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m3)
Hoạt động 2: Đặt vấn đề
Tại sao nâng một vật dưới nước ta thấy nhẹ hơn khi ta nâng vật đó trong không khí?(Hình vẽ minh hoạ).
* Dự đoán: Có lực tác dụng đẩy từ dưới lên.
Tiết 11- Bài: 10 Lực đẩy ác-si-mét
Hoạt động 3: Tìm hiểu tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó. (10`)
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó.
Làm thế nào để kiểm tra được điều đã dự đoán?
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó.
Đưa ra phương án thí nghiệm (hình vẽ)
+ Dùng lực kế để đo trọng lượng của vật trong không khí là P.
+ Dùng lực kế để đo trọng lượng của vật ở trong lòng chất lỏng (nhúng chìm trong nước) là P1.
+ So sánh P với P1 rút ra kết luận.
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó.

P1 < P
Kết quả:
Kết quả trên chứng tỏ điều gì?
Thay nước bằng chất lỏng khác hiện tượng có xảy ra không?
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó.

C2
Một vật nhúng trong chất lỏng bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng từ......................
Kết luận:
dưới lên
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó.
Lực có đặc điểm như vậy được gọi là lực đẩy ác-si-mét.
Độ lớn của lực này được xác định theo quy luật nào?
II. Độ lớn của lực đẩy ác- si -mét
Hoạt động 4: Tìm hiểu về độ lớn của lực đẩy ác-si-mét. (13`)
Nêu dự đoán của ác-si-mét về độ lớn của lực đẩy ác-si-mét?
ác-si-mét dự đoán: Độ lớn của lực đẩy lên vật nhúng trong chất lỏng bằng trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
1. Dự đoán
II. Độ lớn của lực đẩy ác- si -mét
- Khi nhúng vật nặng chìm trong bình tràn, nước trong bình tràn ra, lượng nước này có thể tích bằng thể tích của vật. Vật nhúng trong nước bị nước tác dụng lực đẩy từ dưới lên, số chỉ của lực kế là:
C3
2. Thí nghiệm kiểm tra
P2 = P1 - FA < P1
II. Độ lớn của lực đẩy ác- si -mét à
- Khi đổ nước từ cốc B vào cốc A, lực kế chỉ giá trị P1 chứng tỏ lực đẩy ác-si-mét có độ lớn bằng trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
Lực đẩy ác-si-mét được tính theo công thức nào?
II. Độ lớn của lực đẩy ác- si -mét
FA = d.V
3. Công thức tính độ lớn của lực đẩy ác-si-mét.
Trong đó:
FA: Lực đẩy ác-si-mét (N)
d: Trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m3)
V: Thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ (m3)
III. Vận dụng
FA = d.V
Hoạt động 5: Củng cố - Vận dụng (12`)
Trong đó:
d: Trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m3)
V: Thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ (m3)
*Ghi nhớ (Sgk T38)
Một vật nhúng vào chất lỏng bị chất lỏng đẩy thẳng đứng từ dưới lên với một lực có độ lớn bằng trọng lượng của phần chất lỏng và vật chiếm chỗ. Lực này gọi là lực đẩy ác-si-mét.
Công thức tính
III. Vận dụng
Khi kéo một vật ở trong nước ta thấy nhẹ hơn khi kéo trong không khí vì khi vật chìm ở trong nước bị nước tác dụng một lực đẩy ác-si-met thẳng đứng hướng từ dưới lên với lực có độ lớn bằng trọng lượng của phần nước bị vật chiếm chỗ.
C4
C5
Lực đẩy ác-si-mét phụ thuộc vào những đại lượng nào?
Phiếu học tập
Khi kéo một vật ở trong nước ta thấy nhẹ hơn khi kéo trong không khí vì khi vật chìm ở trong nước bị nước tác dụng một lực đẩy ác-si-met thẳng đứng hướng từ dưới lên với lực có độ lớn bằng trọng lượng của phần nước bị vật chiếm chỗ.
C4
C5
Lực đẩy ác-si-mét phụ thuộc vào những đại lượng nào?
Bài tập về nhà
Bố trí con lắc lò xo như hình vẽ
Kéo con lắc ra khỏi vị trí cân bằng một đoạn x rồi thả nhẹ.

Hãy:
+ Chứng minh con lắc lò xo dao động điều hoà.
+ Tính chu kì và tần số của dao động.
+ So sánh với chu kì và tần số dao động của con lắc lò xo nằm ngang.