Bài 10. Lực đẩy Ác-si-mét
Nội dung tài liệu:
Gàu còn ngập trong nước
Gàu lên khỏi mặt nước
Trường hợp nào ta kéo nhẹ hơn? Vì sao?
LỰC ĐẨY ÁC - SI - MÉT
BÀI 10
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
C1: Treo vật nặng vào lực kế, lực kế chỉ giá trị P. Nhúng vật nặng chìm vào trong nước, lực kế chỉ giá trị P1. P1
Chứng tỏ nước đã tác dụng vào vật nặng một lực đẩy hướng lên trên.
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
C2: Hãy chọn từ thích hợp cho chỗ trống của kết luận sau:
Một vật nhúng trong chất lỏng bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng từ …………
dưới lên theo phương thẳng đứng
Lực đẩy của chất lỏng lên một vật nhúng trong nó do nhà bác học Ác-si-mét người Hy Lạp phát hiện ra đầu tiên, nên được gọi là lực đẩy Ác-si-mét , kí hiệu là
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
Một vật nhúng trong chất lỏng bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng từ dưới lên theo phương thẳng đứng. Lực này gọi là lực đẩy Ác-si-mét. Kí hiệu là
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
1. Dự đoán
Truyền thuyết kể rằng, một hôm Ác-si-mét đang nằm trong bồn tắm đầy nước chợt phát hiện ra ông nhấn chìm người càng nhiều thì lực đẩy do nước tác dụng lên ông càng mạnh, nghĩa là thể tích phần nước bị ông chiếm chổ càng lớn thì lực đẩy của nước càng mạnh. Dựa trên nhận xét này. Ác-si-mét dự đoán là độ lớn của lực đẩy lên vật nhúng trong chất lỏng bằng trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
Bằng nhiều thí nghiệm khác nhau người ta đã khẳng định dự đoán trên là đúng. Đây là một trong những thí nghiệm đó.
2. Thí nghiệm kiểm tra
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
1. Dự đoán
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
a) Treo cốc A chưa đựng nước và vật nặng vào lực kế. Lực kế chỉ P1.
2. Thí nghiệm kiểm tra
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
b) Nhúng vật nặng vào bình tràn đựng đầy nước, nước từ bình tràn chảy vào cốc B. Lực kế chỉ P2.
2. Thí nghiệm kiểm tra
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
c) Đổ nước từ cốc B vào cốc A. Lực kế chỉ P1.
C3: Hãy chứng minh rằng thí nghiệm trên chứng tỏ dự đoán về độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét nêu trên là đúng.
2. Thí nghiệm kiểm tra
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
Lực kế chỉ P1
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
C3: Hãy chứng minh rằng thí nghiệm trên chứng tỏ dự đoán về độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét nêu trên là đúng.
- Khi nhúng vật vào bình tràn thì phần thể tích nước tràn ra chính là thể tích của vật.
- Số chỉ P2
2. Thí nghiệm kiểm tra
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
1. Dự đoán
Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét bằng trọng lượng phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
3. Công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
FA = d.V
d: trọng lượng riêng của chất lỏng. (N/m3)
V: thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ. (m3).
FA: lực đẩy Ác – si – mét lên vật nhúng trong chất lỏng. (N)
2. Thí nghiệm kiểm tra
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
1. Dự đoán
- Một vật nhúng vào trong chất lỏng bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng t? du?i l�n theo phương thẳng đứng.
GHI NHỚ
- Độ lớn của lực đẩy lên vật nhúng trong chất lỏng bằng trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
FA = d.V
d :
: Trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m3)
V
: Thể tích của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ (m3)
FA
: Là lực đẩy Ác-si-mét (N)
20622 quả bóng bay nhấc bổng căn nhà gỗ
Nhờ có lực đẩy Ác-si-mét mà các tàu thủy mới nổi được trên mặt nước biển. Tàu thủy là phương tiện vận chuyển hàng hóa chủ yếu giữa các quốc gia. Nhưng động cơ của chúng thải ra rất nhiều khí gây hiệu ứng nhà kính, làm ô nhiễm môi trường.
Tùy vào mục đích sử dụng, khi chế tạo tàu thủy người ta tính toán để giảm phần thể tích tàu chìm trong nước, tức là tăng lực đẩy Ác-si-mét của nước lên tàu(?), giảm lực cản của nước. Nhờ đó tàu sẽ đạt được vận tốc lớn hơn, tiết kiệm được năng lượng và góp phần giảm ô nhiễm môi trường.
III. Vận dụng
C4: Hãy giải thích hiện tượng nêu ở đầu bài.
- Khi gàu nước còn chìm trong nước nó bị tác dụng một lực đẩy Ác-si-mét hướng từ dưới lên nên ta thấy nhẹ hơn.
- Khi gàu nước lên khỏi mặt nước thì không còn lực đẩy Ác-si-mét nữa nên ta cảm thấy nặng hơn.
3. Công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
2. Thí nghiệm kiểm tra
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
1. Dự đoán
C5: Một thỏi nhôm và một thỏi thép có thể tích bằng nhau nhúng chìm trong nước. Thỏi nào chịu lực đẩy Ac-si-mét lớn hơn?
- Hai thỏi nhôm và thép chịu tác dụng lực đẩy Ác-si-mét bằng nhau.
- Vì lực đẩy Ác-si-mét chỉ phụ thược vào trọng lượng riêng của nước và thể tích nước bị chiếm chổ.
III. Vận dụng
3. Công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
2. Thí nghiệm kiểm tra
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
1. Dự đoán
C6: Hai thỏi đồng có thể tích bằng nhau, một thỏi được nhúng chìm trong nước, một thỏi được nhúng chìm trong dầu. Thỏi nào chịu lực đẩy Ac-si-mét lớn hơn?
- Thỏi nhúng chìm trong nước chịu tác dụng lực đẩy Ác-si-mét lớn hơn thỏi nhúng chìm trong dầu.
- Vì lực đẩy Ác-si-mét chỉ phụ thược vào trọng lượng riêng của chất lỏng mà dnước > ddầu. Nên FAnước > FAdầu.
III. Vận dụng
3. Công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
2. Thí nghiệm kiểm tra
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
1. Dự đoán
C7: Hãy nêu phương án thí nghiệm dùng cân vẽ ở hình 10.4 thay cho lực kế để kiểm tra dự đoán về độ lớn của lực đẩy Ac-si-mét.
III. Vận dụng
3. Công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
2. Thí nghiệm kiểm tra
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
1. Dự đoán
1) Treo vật vào móc bên trái và đặt cốc A chưa đựng nước vào đĩa cân bên trái cùng các quả cân lên dĩa cân bên phải sao cho đòn cân thăng bằng.
C7: Hãy nêu phương án thí nghiệm dùng cân vẽ ở hình 10.4 thay cho lực kế để kiểm tra dự đoán về độ lớn của lực đẩy Ac-si-mét.
III. Vận dụng
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
2) Nhúng chìm vật vào bình tràn đầy nước cho nước tràn ra cốc B, lúc này đòn cân lệch về bên phải.
C7: Hãy nêu phương án thí nghiệm dùng cân vẽ ở hình 10.4 thay cho lực kế để kiểm tra dự đoán về độ lớn của lực đẩy Ac-si-mét.
III. Vận dụng
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
3) Đổ nước từ cốc B vào cốc A và vẫn giữ cho vật chìm trong bình tràn, lúc này đòn cân thăng bằng.
C7: Hãy nêu phương án thí nghiệm dùng cân vẽ ở hình 10.4 thay cho lực kế để kiểm tra dự đoán về độ lớn của lực đẩy Ac-si-mét.
III. Vận dụng
I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
BÀI 10: LỰC ĐẨY ÁC – SI - MÉT
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét