Bài 10. Lực đẩy Ác-si-mét

Đơn vị đo lực là ...
N B. J C. Kg
2. Dụng cụ dùng để đo lực là ...
cân B. lực kế C. nhiệt kế
3. Công thức tính trọng lượng của một vật khi biết trọng lượng riêng và thể tích của vật đó là:
P = d.V B. C. P = D.V
Kiểm tra bài cũ
Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước câu trả lời đúng.
Câu2: Chọn cụm từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
Cách đo thể tích vật rắn không thấm nước bằng bình tràn:
Bước 1: Đổ nước đầy đến vòi tràn.
Bước 2: Thả chìm vật rắn vào bình tràn. Thể tích nước tràn ra.................................
bằng thể tích của vật
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Hường

TRƯỜNG THCS TRUNG GIÃ
  
LựC ĐẩY áC-SI-MéT
Tiết 12-Bài 10
Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
1- ThÝ nghiÖm
Hãy quan sát hình 10.2 và cho biết để làm TN chúng ta cần những dụng cụ gì?
Hãy chỉ ra các bước để tiến hành kiểm tra TN?
1 vật nặng
1 lực kế
1 bình đựng nước
1 giá thí nghiệm
a)
b)
Bước1: Treo vật nặng vào lực kế. Lực kế chỉ giá trị P = ?
Bước 2: Nhúng vật nặng chìm trong nước. Lực kế chỉ giá trị P1 = ?
+Thí nghiệm
Nhiệm vụ học tập
(Hoạt động nhóm-2phút)
Tiến hành thí nghiệm như hình 10.2 và ghi kết quả vào bảng sau:
P1 < P
P1< P Chứng tỏ nước đã tác dụng một lực đẩy vật lên
a)
b)
C1: P1 < P Chứng tỏ điều gì?
C2: Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Một vật nhúng trong chất lỏng bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng ……………………….........................
thẳng đứng từ dưới lên trên
2- Kết luận:
Lực đẩy của chất lỏng lên một vật nhúng trong nó được nhà bác học Ác-si-mét(287 -212 TCN) người Hy Lạp phát hiện ra đầu tiên nên được gọi là lực đẩy Ác-si-mét
“Nếu cho tôi một điểm tựa,
tôi sẽ nâng quả đất lên”
Archimedes
(284 – 212 TCN)
Bài tập1: Hãy giải thích hiện tượng nêu ra ở đầu bài?
Kéo gàu nước từ dưới giếng lên, ta thấy gàu nước khi còn ngập trong nước nhẹ hơn khi kéo lên khỏi mặt nước, bởi vì:

Khi chìm trong nước, gàu nước chịu tác dụng một lực đẩy Ác-si-mét của nước hướng từ dưới lên.
II- Độ lớn của lực đẩy ác- si- mét ( FA )
1. Dự đoán
Truyền thuyết kể rằng, một hôm Ác-si-mét đang nằm trong bồn tắm đầy nước chợt phát hiện ra rằng ông nhấn chìm người trong nước càng nhiều thì lực đẩy do nước tác dụng lên ông càng mạnh, nghĩa là thể tích phần nước bị ông chiếm chỗ càng lớn thì lực đẩy của nước càng mạnh. Dựa trên nhận xét này, Ác-si-mét dự đoán là
độ lớn của lực đẩy lên vật nhúng trong chất lỏng bằng trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
B
Đo trọng lượng của cốc và vật…
… lực kế chỉ giá trị P1
2. Mô tả thí nghiệm kiểm tra
B
… lực kế chỉ giá trị P2
Độ lớn của FA tính thế nào theo P1 ; P2?
FA = P1 - P2 = 3,5- 0,5 = 3N (1)
… lực kế chỉ giá trị P1
…đổ nước tràn ra từ cốc B vào cốc A…
… lực kế chỉ giá trị P1
Độ lớn của FA tính theo P1 và P2 là
FA = P1 - P2 = 3,5 - 0,5 = 3N (1)
Trọng lượng phần nước bị vật chiếm chỗ tính thế nào theo P1 và P2?
PCL = P1 - P2 = 3,5 - 0,5 = 3N (2)
Từ (1) và (2) suy ra điều gì?
FA=PCL
dự đoán của Ac-si-met là đúng
…đổ nước tràn ra từ cốc B vào cốc A…
… lực kế chỉ giá trị P1
Độ lớn của FA tính theo P1 và P2 là
FA = P1 - P2 = 3,5 - 0,5 = 3N (1)
Trọng lượng phần nước bị vật chiếm chỗ tính thế nào theo P1 và P2?
PCL = P1 - P2 = 3,5 - 0,5 = 3N (2)
Từ (1) và (2) suy ra điều gì?
FA=PCL
dự đoán của Ac-si-met là đúng
-Độ lớn của lực đẩy ác si mét bằng trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ:

-V là thể tích của phần chất lỏng tràn ra
- d là trọng lượng riêng của chất lỏng
 FA= Pnước tràn ra ngoài = d .V
3. Công thức tính độ lớn của lực đẩy Ac-si-mét
+ Công thức tính lực đẩy ác-si-mét: FA = d . V
Trong đó:
d là trọng lượng riêng của chất lỏng(N/m3)
V là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ (m3)
Chú ý :-Nếu vật chìm hoàn toàn trong chất lỏng thì thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ bằng thể tích của vật.

FA = d . V


- NÕu vËt ch×m mét phÇn th× th× thÓ tÝch cña chÊt láng bÞ vËt chiÕm chç b»ng thÓ tÝch phÇn ch×m cña vËt

FA = d . Vc
FA1
FA2
BT2: Một thỏi thép và một thỏi nhôm có thể tích bằng nhau cùng được nhúng chìm trong nước. Thỏi nào chịu lực đẩy ác-si-mét lớn hơn?
Đáp án: Lực đẩy Ác-si-mét của nước tác dụng lên thỏi nhôm và thỏi thép :

FA 2 = dnước .V1
FA 1 = dnước .V2
Mà V1 = V2
Nên FA1 = FA2
Nhôm Thép
III.Vận dụng
Hoạt động nhóm trả lời bài tập sau
Bài tập 3: Hai thỏi đồng có thể tích bằng nhau, một thỏi được nhúng chìm vào nước, một thỏi được nhúng chìm vào dầu. Thỏi nào chịu lực đẩy ác-si-mét lớn hơn ?
(Biết dnước=10000N/m3,
ddầu=8000N/m3)
Đáp án: Lực đẩy Ác-si-mét của nước và dầu tác dụng lên thỏi đồng 1 và 2:
FA1 = dnước .V1
FA2 = ddầu .V2
Ta có : V1 = V2 và dnước > ddầu
Nên : FA1 > FA2
III.Vận dụng
Hoạt động nhóm trả lời bài tập sau
2
1
Au
Để biết nhà bác học Ác-si-mét đó phát hiện chiếc vương miện không phải làm bằng vàng nguyên chất như thế nào?
Các em hãy trả lời 3 câu hỏi sau.
Ac -si - met và chiếc vương miện vua giao
Câu hỏi 1. Hai thỏi vàng và bạc có khối lượng bằng nhau. Biết khối lượng riêng của bạc là 10 500N/m3, khối lượng riêng của vàng là 19 300N/m3. Hỏi thỏi nào có thể tích lớn hơn?
Đáp án: Vàng có khối lượng riêng lớn hơn bạc nên thỏi vàng có thể tích nhỏ hơn thỏi bạc.
Au
Ag
Vvàng < Vbạc
Câu hỏi 2: Vvàng < Vbạc. Vậy khi nhúng vào nước, lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên thỏi nào lớn hơn?
Đáp án: Vvàng < Vbạc nên lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên thỏi bạc lớn hơn.
Ag
Au
FA
FA
Au
Ag
Vvàng < Vbạc
Ag
Au
FA(vàng) < FA(bạc)
Câu hỏi 3:
Hai thỏi bạc và vàng trên được treo thăng bằng trên một chiếc cân. Hỏi cân còn thăng bằng không nếu nhúng cả hai thỏi vào nước?
Ag
Au
FA
FA
Khi nhúng cả vương miện và khối vàng vào nước
Có hiện tượng gì xảy ra với đòn cân nếu vương miện được làm bằng vàng thật.
Đòn cân vẫn đứng thăng bằng
Có hiện tượng gì xảy ra với đòn cân nếu vương miện được làm bằng vàng pha bạc.
Đòn cân lệch khỏi vị trí cân bằng
Có thể em chưa biết : VËt nhóng trong chÊt khÝ còng bÞ chÊt khÝ t¸c dông mét lùc ®Èy ¸c - si- mÐt.
20.622 quả bóng bay nhấc bổng căn nhà gỗ
Ngôi sao may mắn
1
2
3
4
+ Một vật nhúng vào chất lỏng bị chất lỏng đẩy thẳng đứng từ dưới lên với lực có độ lớn bằng trọng lượng của phần chất lỏng mà vật chiếm chỗ. Lực này gọi là lực đẩy ác-si-mét.
+ Công thức tính lực đẩy ác-si-mét: FA = d . V
Trong đó: d là trọng lượng riêng của chất lỏng(N/m3)
V là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ (m3)
Kiến thức cần nhớ
Chú ý :Nếu vật chìm hoàn toàn trong chất lỏng thì thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ bằng thể tích của vật.
HƯỚNG DẪN HỌC BÀI Ở NHÀ
Móc vật vào lực kế, lực kế chỉ 5N. Nhúng ngập vật trong nước, lực kế chỉ 3N. Lực đẩy Ác-si-mét của nước tác dụng lên vật bằng bao nhiêu?
FA = 2N
Chúc mừng em
đã nhận được phần quà
Bài tập10.1: Chọn câu trả lời đúng:
Lực đẩy ác-si-mét phụ thuộc vào yếu tố nào?
Trọng lượng riêng của chất lỏng và của vật
B. Trọng lượng riêng của chất lỏng và thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
C. Trọng lượng riêng và thể tích của vật.
D. Trọng lượng riêng của vật và thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
Bài tập 10.2
1
2
3
Ba quả cầu bằng thép nhúng trong nước. Hỏi lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên quả cầu nào lớn nhất ? Hãy chọn câu trả lời đúng.
A.Quả 3, vì nó ở sâu nhất.
B. Quả 2, vì nó lớn nhất.
C. Quả 1, vì nó nhỏ nhất.
D. Bằng nhau vì đều bằng thép và đều nhúng trong nước.
Nước