Bài 10. Đồng chí

Tác giả.
Thơ ông hầu như viết về người lính và hai cuộc kháng chiến; Cảm xúc dồn nén, ngôn ngữ và hình ảnh chọn lọc, hàm súc.
(Chính Hữu)
- Chính Hữu (1926-2007)
Chính Hữu làm thơ từ năm 1947.Cả một đời thơ với hơn 50 năm sáng tác chia làm 2 chặng:
+ Chặng đầu: viết trong kháng chiến chống Pháp: 24 bài, in trong tập "Đầu súng trăng treo".
+ Chặng sau: viết trong kháng chiến chống Mĩ: 30 baìo in chung với tập đầu thành "Tuyển tập thơ CHính Hữu".
(Chính Hữu)
Tác phẩm:
- Sáng tác đầu năm 1948 - Thời kỳ đầu kháng chiến chống Pháp, in trong tập: "Đầu súng trăng treo"
(Chính Hữu)
- ". khi đó tôi là chính trị viên đại đội. Bản thân tôi cũng chỉ phong phanh trên người một bộ áo cánh, đầu không mũ, chân không giày. Bài thơ là lời tâm sự viết ra để tặng đồng đội, tặng người bạn nông dân của mình. Bài thơ được làm nhanh, được phổ biến rộng rãi và sau này được phổ thành bài hát".
(Chính Hữu)
- 6 câu đầu : Những cơ sở hình thành tình đồng chí .
- C©u 7 : kh¸i qu¸t m¹ch c¶m xóc cña 6 c©u ®Çu vµ
më ra m¹ch c¶m xóc cña nh÷ng c©u sau…
- 10 câu tiếp : Những biểu hiện của tình đồng chí.
- 3 câu cuối : Bøc tranh ®Ñp vÒ ng­êi lÝnh.
(Chính Hữu)
(Chính Hữu)
Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.

Đồng chí !
Đồng chí !
- Nguồn gốc xuất thân
- Lí tưởng, mục đích
- Nhiệm vụ
- Hoàn cảnh
Xa lạ
Quen nhau
Tri kỉ
Đồng chí
Cơ sở của tình đồng chí
(Chính Hữu)
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trán đẫm mồ hôi.
áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay
Đồng chí !
- Sự cảm thông sâu xa tâm tư, nỗi lòng của nhau
- Cùng chia sẻ gian lao, thiếu thốn của cuộc đời người lính
Trao cho nhau tình yêu thương và sức mạnh để làm nên chiến thắng.
Biểu hiện của tình đồng chí:
(Chính Hữu)
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trán đẫm mồ hôi.
áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay
- Liệt kê, hình ảnh chọn lọc, chân thực không tô vẽ, cường điệu; câu thơ sóng đôi đối xứng, nhịp nhàng.
- Tình đồng chí trong chiến đấu, sinh hoạt của người chiến sĩ cụ thể, tiêu biểu và cảm động.
(Chính Hữu)
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.
- Người lính - khẩu súng - vầng trăng
- Hình ảnh tả thực, tượng trưng mang đậm chất lãng mạn.
- Biểu tượng vẻ đẹp tình đồng chí, đồng đội - cuộc đời người chiến sỹ.
Bức tranh đẹp về hình ảnh người lính.
(Chính Hữu)
Thảo luận
? Cảm nhận của em về hình ảnh anh bộ đội thời kháng chiến chống Pháp.
(Chính Hữu)
* Hình ảnh anh bộ đội thời kháng chiến chống Pháp:
Người lính xuất thân từ nông dân nghèo.
Những người lính cách mạng trải qua những gian lao, thiếu thốn tột cùng nhưng vẫn lạc quan, vui đời vệ quốc.
Đẹp nhất ở họ là tình đồng chí, đồng đội sâu sắc, thắm thiết cùng tình yêu quê hương, đất nước.
- Những người lính vừa mang vẻ đẹp hiện thực vừa mang vẻ đẹp lãng mạn của thời đại.
(Chính Hữu)
* Nội dung: Bài thơ khẳng định và ngợi ca:
Những cơ sở của tình đồng chí.
Sức mạnh và vẻ đẹp của tình đồng chí.
- Phẩm chất cao đẹp của người chiến sĩ cách mạng thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp.
* Nghệ thuật: Chi tiết và hình ảnh chân thực, giản dị, cô đọng vừa gợi tả vừa gợi cảm. Thể thơ tự do, lời thơ rất giản dị, mộc mạc, cảm xúc dồn nén và hàm súc.

Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau
Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gói lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trán đẫm mồ hôi.
áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.
Đồng chí!
Đồng chí
Chung cảnh ngộ
Chia sẻ những gian khổ hi sinh
Vận dụng sự hiểu biết của em về bài thơ “Đồng chí” hãy hoàn chỉnh sơ đồ sau

Đồng chí
Chung lí tưởng
Chung giai cấp
Chung cảnh ngộ
Chung nhiệm vụ
Cảm thông tâm tư nỗi lòng của nhau
Chia sẻ những gian khổ hi sinh
Gắn kết chia lửa nơi chiến hào
Vận dụng sự hiểu biết của em về bài thơ “Đồng chí” hãy hoàn chỉnh sơ đồ sau