Bài 10. Đồng chí

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
Người thực hiện: Bùi Thị Dịu – GV Trường THCS Hòa Phú – Tp.BMT
KIỂM TRA BÀI CŨ
Đọc thuộc đoạn trích “Lục Vân
Tiên gặp nạn” và phân tích
nghệ thuật miêu tả tính
cách nhân vật?
_ Tính cách nhân vật được bộc lộ qua hành động, lời nói, đặt trong quan hệ với nhân vật khác.

TIẾT 46:
ĐỒNG CHÍ
Chính Hữu
Đọc - hiểu chú thích
Tác giả, tác phẩm:
 a. Tác giả
_ Tên thật là Trần Đình Đắc, sinh năm 1926
_ Quê ở Can Lộc- Hà Tĩnh.
_ Là nhà thơ quân đội.
_ Thơ ông chủ yếu viết về người lính.
b. Tác phẩm
_ Tác phẩm ra đời vào đầu năm 1948 sau chiến dịch Việt Bắc
_ Đựơc in trong tập Đầu súng Trăng treo.
Khái quát đôi
nét về tác giả
Chính Hữu?
Bài thơ ra đời trong
hoàn cảnh nào?
II. Đọc _ hiểu cấu trúc Văn bản
Đọc văn bản.
Bố cục văn bản:
Chia làm ba đoạn
3. Thể thơ:
_ Tự do
III. Phân tích
1. Cơ sở nảy sinh tình đồng chí



Văn bản có thể chia làm mấy phần? Nêu đại ý từng phần ?
Có thể chia làm 3 đoạn:
+ Đ1: Lí giải về cơ sở nảy
sinh tình đồng chí
+ Đ2. Biểu hiện của tình đồng
chí
+ Đ3. Hình ảnh giàu chất
lãng mạn về người lính
Bài thơ được viết theo
thể thơ nào?
Mở đầu bài thơ tác giả đã giới thiệu điều gì?

Anh
nước mặn đồng chua
Tôi
đất cày lên sỏi đá
Cùng quê
nghèo
Ra trận quen nhau
Như vậy những người
lính trong bài thơ đã gặp
nhau ở điểm nào?
Từ những phương trời xa lạ họ gặp nhau vì lí do gi? Như vậy họ còn có điểm gì chung nữa?
Chung lí tưởng
“súng bên súng…
Đêm rét chung chăn”
Câu 5, 6 cho biết tình
đồng chí còn nảy sinh
từ cơ sở nào nữa?
Đồng chí
Đó chính là cơ sở cùng
giai cấp xuất thân, cùng lí
tưởng chung nhiệm vụ
đã khiến họ từ mọi phương
trời tập hợp trong hàng ngũ
quân đội và trở nên thân
quen nhau. Họ cùng chia
sẻ mọi gian lao vất vả “đêm
rét chung chăn thành đôi tri kỉ”
, chia sẻ cả những tâm tư
tình cảm và trỏ thành ttri kỉ.

Nhận xét nghệ thuật thuật tác giả đã sử dụng trong đoạn đầu bài thơ ?
Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Súng bên súng đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí!
_ Đối
_ Thành ngữ
_ Điệp ngữ
Từ đồng chí có ý nghĩa gì trong đoạn thơ
Như một nốt nhấn,
một sự phát hiện,
khẳng định đồng
thời là bản lề gắn
đoạn 1 với đoạn 2
III. Phân tích
Cơ sở nảy sinh tình đồng chí
 _ Bắt nguồn từ sự tương đồng
về hoàn cảnh xuất thân ngèo khó.
_ Cùng chung lí tưởng, chung
nhiệm vụ, sát cánh bên nhau.
_ Chia sẻ mọi gian lao cũng
như niềm vui trong cuộc
đời người lính.
Đó là cội nguồn hình thành
nên tình đồng chí keo sơn.
* Nghệ thuật:
Đối.
Thành ngữ.
Điệp ngữ.
Tìm những chi tiết, hình ảnh,
biểu hiện tình đồng chí, đồng đội làm nên sức mạnh của người lính cách mạng?
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính
Hãy phân tích ý nghĩa
những câu thơ trên?
Người lính ra trận với những gì hồn nhiên nhất, chân chất nhất và sự quyết tâm cao nhất họ gác lại tất cả những gì thuộc về cá nhân để hi sinh cho cái chung, cho tổ quốc. Đó còn là sự cảm thông sâu xa trong tâm tư nỗi lòng của nhau.
III. Phân tích
1. Cơ sở nảy sinh tình đồng chí
2. Biểu hiện của tình đồng chí
“Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính”
Hình ảnh giếng nước gốc đa gợi lên điều gì?
Gợi lên thời trai trẻ, gợi nhớ ngưòi thân, nhớ quê hương.
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính
Tác giả đã sử dụng nghệ
thuật gì trong những câu thơ sau?
Nhân hóa,
ẩn dụ, hoán dụ
Tình đồng chí còn được
biểu hiện như thế nào?
Cùng nhau chia sẻ mọi gian lao thiếu thốn trong cuộc đời
người lính.
“ Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày ”
Và đặc biệt là cùng trải qua những cơn sốt run người (những cơn sốt rét rừng
hành hạ người lính.
Để diễn tả sự gắn bó sẻ chia
Với nhau trong mọi cảnh ngộ
của người lính nghệ thuật xây
dựng các câu thơ ở đây dựng
đăc biệt?
Câu thơ sóng đôi diễn tả sự gắn bó sẻ chia, sự giống nhau về mọi cảnh ngộ của người lính=> đó là hình ảnh chân thực giản dị.
Phân tích hình ảnh “tay
nắm lấy bàn tay” để thấy
được sự gắn bó giữa
những người lính?
Đó là sự động viên, sưởi ấm
của tình đồng chí.
_ Truyền cho nhau hơi
ấm nơi chiến trường.
III. Phân tích
2. Biểu hiện của tình đồng chí
 _Đó là sự thông cảm sâu xa trong tâm tư nỗi lòng của nhau.
_ Cùng chia sẻ gian lao thiếu thốn trong cuộc đời người lính.
=> Những câu thơ sóng đôi giàu hình ảnh bình dị chân thực, gợi cảm thể hiện tình cảm ấm áp giữa những người lính trong cuộc chiến đầy gian khổ.
3. Bức tranh đẹp về tình đồng chí
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.
Ba câu thơ cuối gợi cho em suy nghĩ gì về người lính và cuộc chiến đấu của họ?
Đó là cuộc chiến đấu đầy những gian lao, đất nước khó khăn thiếu thốn.
Nhưng họ những người anh hùng chân đất, áo vá sẵn sàng vượt qua vì
đất nước
Hình ảnh đặc sắc nhất là hình ảnh nào?
Đó là hai hình ảnh thực người lính, khẩu súng và một hình ảnh lãng mạn vầng trăng. Ba hình ảnh đó gắn kết với nhau nổi bật trong bức tranh về tình đồng chí. Súng_trăng, xa_gần, hiện thực _lãng mạn, chiến sĩ_thi sĩ =>Tạo nên bức tranh đẹp về tình đồng chí.
Sức mạnh của
tình đồng
chí có
Ý nghĩa
như thế nào?
Trong cảnh rừng hoang sương muối,
những người lính phục kích chờ giặc
đứng bên nhau siết chặt tay nhau.
Chính tình đồng đội đã giúp họ vượt
Lên sự khắc nghiệt của thời tiết và
mọi gian khổ, thiếu thốn. Tình đồng
chí đã sưởi ấm lòng
họ giữa cảnh rừng hoang giá rét
III. Phân tích
3. Bức tranh đẹp về tình đồng chí
 Vầng trăng làm tươi mát tâm
hồn người lính giúp họ vựợt qua cái
khắc nghiệt của thời tiết, sự thiếu
thốn gian khổ của chiến trường.
Hiện thực và lãng mạn, thi sĩ và chiến
sĩ hòa quyện vào nhau.

Tóm tắt nội dung
của bài thơ?
IV Tổng kết
Nội dung
 _ Tình đồng chí được thể hiện tự
nhiên, bình dị mà sâu sắc tạo nên sức
mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người
lính cách mạng.
2. Nghệ thuật
 _ Hình ảnh, ngôn ngữ giản dị,
chân thực, cô đọng giàu sức biểu cảm.
Tình đồng chí được thể hiện
tự nhiên , bình dị mà sâu
sắc tạo nên sức mạnh và
vẻ đẹp tinh thần của người
lính cách mạng.
Nhận xét nghệ thuật?
Hình ảnh, ngôn ngữ bình dị, chân
thực, cô đọng giàu sức biểu cảm.
1- Bài thơ “Đồng chí” ra đời vào thời kỳ nào?
A. Trong kháng chiến chống Pháp.
B. Trước cách mạng Tháng tám.
C. Trong kháng chiến chống Mỹ.
D. Sau đại thắng mùa xuân năm 1975.
2- Nhận định nào nói đúng nghĩa gốc của từ “đồng chí”?
A. Là những ngưồi cùng một nòi giống.
B. Là những người sống cùng một thời đại.
C. Là những người cùng một chí hướng chính trị.
D. Là những người cùng theo một tôn giáo.
3- Từ “Đồng chí!” được tách thành một câu thơ riêng, điều đó có ý nghĩa gì?
A. Là sự phát hiện, lời khẳng định tình cảm của những người lính
trong 6 câu thơ đầu.
B. Nâng cao ý thơ của đoạn trước và mở ra ý thơ của đoạn sau.
C. Tạo nên sự độc đáo trong giọng điệu cho bài thơ.
D. Cả A, B, C đều đúng.
10
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
BÀI TẬP CỦNG CỐ









V. Luyện tập
Đọc thuộc lòng
bài thơ?
Bài tập về nhà
Học thuộc lòng bài thơ.
Viết một đoạn văn trình bày cảm xúc về bài thơ “Đồng chí”.
Soạn bài “ Bài thơ về tiểu đội xe không kính”.
Chào tạm biệt