Bài 10. Đồng chí

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ LỚP 9/8
TIẾT DẠY VĂN HỌC 9
GIÁO VIÊN: BÙI THỊ THU THỦY
Kiểm tra bài cũ:
1.Thành ngữ là gì ?
là những cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh, nghĩa có thể bắt nguồn từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó nhưng thường thông qua một số phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh. Thành ngữ có tính hình tượng và biểu cảm cao.
2.Giải nghĩa của thành ngữ sau đây :
a.Bảy nổi ba chìm:

b.Nước mặn đồng chua:
sống lênh đênh, gian truân, lận đận.
( Bánh trôi nước – Hồ Xuân Hương )
vùng đất ven biển bị ngập mặn, chua phèn, sản xuất rất khó khăn, vất vả.(Đồng chí–Chính Hữu)
Đồng chí
tiết 46

Chính hữu
-Chính Hữu: sinh năm 1926
Tên thật: Trần Đình Đắc
Quê: Can Lộc, Hà Tĩnh
-Nhà thơ, chiến sĩ
Đề tài người lính và chiến tranh
Phong cách thơ: Cảm xúc dồn nén, ngôn ngữ và hình ảnh chọn lọc, bình dị, hàm xúc
-Tác phẩm: Đồng chí, sáng tác đầu năm 1948, in trong tập Đầu súng trăng treo (1968)

TIẾT 46:
I/ TÁC GIẢ, TÁC PHẨM
ĐỒNG CHÍ (CHÍNH HỮU)
Các tác giả cùng thời và cùng đề tài:
Nhớ của Hồng Nguyên
Viếng Bạn của Hoàng Lộc
Tây Tiến của Quang Dũng
Cá nước của Tố Hữu ,…
-> Đồng chí của Chính Hữu là một bài thơ hay viết về bộ đội trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
* Đọc : SGK.
- Nhịp hơi chậm, diễn tả tình cảm, cảm xúc lắng lại, dồn nén. - Ba dòng thơ cuối đọc chậm hơn, giọng hơi lên cao để khắc họa hình ảnh giàu ý nghĩa biểu tượng trong các câu thơ đó.
TIẾT 46:
I/ TÁC GIẢ, TÁC PHẨM
ĐỒNG CHÍ (CHÍNH HỮU)
II/ ĐỌC HIỂU TÁC PHẨM
Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Súng bên súng, đầu sát bên đầu.
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí!
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.

* Hiểu chú thích: SGK/129
TIẾT 46:
I/ TÁC GIẢ, TÁC PHẨM
ĐỒNG CHÍ (CHÍNH HỮU)
II/ ĐỌC HIỂU TÁC PHẨM
* Đọc: SGK/128
- Đồng chí: người có cùng chí hướng, lý tưởng
- Tri kỉ: đôi bạn thân thiết
Thể thơ và bố cục ?
a.Bài thơ -> thể thơ tự do, có 20 dòng.
b.Bố cục:
- 7 dòng đầu: cơ sở hình thành tình đồng chí
- 10 dòng tiếp theo: biểu hiện cụ thể và sức mạnh của tình đồng chí
- 3 dòng thơ cuối: biểu tượng giàu chất thơ về người lính.
II. ĐỌC HIỂU TÁC PHẨM
7 dòng đầu nói về cơ sở hình thành tình đồng chí của những người lính cách mạng.
- Cơ sở ấy là gì ?
- Những từ ngữ, hình ảnh nào nói lên điều đó ?
1.Bảy dòng thơ đầu: cơ sở hình thành tình đồng chí
Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau.
Súng bên súng,đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí !
Quê hương anh…
Làng tôi…
Đôi người …
Súng bên súng,…
Đêm rét chung chăn…đôi tri kỉ
-> Tương đồng về cảnh ngộ xuất thân, cùng chung chí hướng, lí tưởng, cùng chia sẻ những gian lao thiếu thốn của cuộc sống chiến đấu.
=>Tình đồng chí, đồng đội gắn bó keo sơn.
TIẾT 46:
I/ TÁC GIẢ, TÁC PHẨM
II/ ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
ĐỒNG CHÍ (CHÍNH HỮU)

Thảo luận nhóm (3’):
Dòng thơ thứ 7 có gì đặc biệt ?
Mạch cảm xúc và suy nghĩ trong bài thơ được triển khai như thế nào trước và sau dòng thơ đó ?
?
- Dòng 7 có cấu trúc đặc biệt (hai tiếng và dấu chấm than ) : Đồng chí !
-> vang lên như một tiếng gọi thân tình
-> một lời nói khẳng định tình đồng chí cao quý, thiêng liêng
-> một sự cảm kích về tình cảm mới lạ trong quân đội ta : Tình đồng chí !
=> Dòng 7 như cái bản lề gắn kết đoạn đầu ( cơ sở hình thành tình đồng chí ) và đoạn thứ hai của bài thơ ( biểu hiện cụ thể và sức mạnh của tình đồng chí )

1.Bảy dòng thơ đầu: cơ sở hình thành tình đồng chí
2. Mười dòng thơ giữa:
Hãy tìm trong bài thơ những chi tiết, hình ảnh biểu hiện cụ thể tình đồng chí, đồng đội làm nên sức mạnh tinh thần của những người lính cách mạng ?
1.Bảy dòng thơ đầu: cơ sở hình thành tình đồng chí
TIẾT 46:
I/ TÁC GIẢ, TÁC PHẨM
ĐỒNG CHÍ (CHÍNH HỮU)
II/ ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
2. Mười dòng thơ giữa : Biểu hiện cụ thể và sức mạnh của tình đồng chí
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.
Ruộng nương anh …
Gian nhà không …
- Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính .
-> cảm thông sâu xa những tâm tư, nỗi lòng của nhau.
Anh với tôi…
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách …Quần tôi …
-> Những câu thơ sóng đôi, đối ứng nhau -> cùng chia sẻ những gian lao, thiếu thốn của cuộc đời người lính.
Hình ảnh: tay nắm lấy bàn tay
-> tình yêu thương mộc mạc, không ồn ào nhưng thấm thía
-> sự đoàn kết gắn bó, cảm thông, sự động viên và hứa hẹn lập công.
=> Tình đồng chí là sức mạnh tinh thần của người lính cách mạng.
Phân tích ý nghĩa, giá trị hình ảnh “ tay nắm lấy bàn tay ” ở dòng 17 ?

3. Ba dòng thơ cuối :
Nhóm 1 & 2: Những câu thơ cuối bài gợi cho em suy nghĩ gì về người lính và cuộc chiến đấu ?
Thảo luận nhóm (3’)
Nhóm 3 & 4: Phân tích vẻ đẹp và ý nghĩa hình ảnh Đầu súng trăng treo ?
3. Ba dòng thơ cuối :
Nhóm 1,2
Đêm …rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
-> gợi tả những người chiến sĩ, khẩu súng, vầng trăng trong một đêm phục kích
-> Bức tranh đẹp về tình đồng chí, đồng đội
-> Biểu tượng đẹp về cuộc đời người chiến sĩ.
Thảo luận nhóm (3’)
3. Ba dòng thơ cuối :
Thảo luận nhóm (3’)
Nhóm 3,4
- súng và trăng mang ý nghĩa biểu tượng:
-> gần và xa, thực tại và mơ mộng, chất chiến đấu và chất trữ tình, chiến sĩ và thi sĩ…của cuộc đời người lính cách mạng.
-> chất hiện thực kết hợp cảm hứng lãng mạn của thơ ca kháng chiến.
3. Ba dòng thơ cuối :
-> Hình ảnh chọn lọc, đặc sắc
-> Bức tranh đẹp về người lính cách mạng và tình đồng chí, đồng đội.
-> Biểu tượng đẹp về cuộc đời người chiến sĩ.

4. Hình ảnh người lính trong bài thơ:
Qua bài thơ này, em cảm nhận gì về hình ảnh anh bộ đội Cụ Hồ thời kháng chiến chống Pháp ?
A. Xuất thân từ nông dân -> nặng lòng với quê hương
B. Đi bộ đội cùng nhau trải qua những gian lao thiếu thốn -> vẫn sáng lên nụ cười lạc quan cách mạng.
C. Xuất hiện tình cảm mới: tình đồng chí, đồng đội cao quí thiêng liêng.
D. Cả A, B, C đều đúng
TIẾT 46:
I/ TÁC GIẢ, TÁC PHẨM
ĐỒNG CHÍ (CHÍNH HỮU)
II/ ĐỌC HIỂU TÁC PHẨM
2. Mười dòng thơ giữa:
1.Bảy dòng thơ đầu:
4. Hình ảnh người lính trong bài thơ:
3. Ba dòng thơ cuối :
* GHI NHỚ : SGK/131
III/ LUYỆN TẬP: SGK/131
Hướng dẫn về nhà:
- Học thuộc lòng bài thơ và nắm được những giá trị cơ bản của bài.
- Viết một đoạn văn phát biểu những suy nghĩ, cảm nghĩ về đoạn cuối bài thơ.
- Đọc soạn bài "Bài thơ về Tiểu đội xe không kính"

K�NH CH�O C�C TH?Y Cễ
H?N G?P L?I
Năm học: 2009 - 2010
Bạn đúng rồi !
Bạn sai rồi