Bài 10. Đồng chí

Ngữ Văn 9
chào mừng thầy cô về dự giờ
Giáo viên: Trần Đăng Canh- THCS Quang Thiện
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
+ Sáng tác đầu năm 1948, in trong tập " Đầu súng trăng treo"
+ Bài thơ mở ra một khuynh hướng mới viết về anh bộ đội: cảm hứng thơ viết về chất thực của đời sống người lính, khai thác về cái đẹp của chất thơ trong cái bình dị, bình thường, không nhấn mạnh cái phi thường.
Chính Hữu (1926-2007)
Ông tâm sự: Tôi bị ốm, sốt rét ác tính nhưng không có thuốc men gì cả. Đơn vị vẫn hành quân và để lại một đồng chí chăm sóc tôi. Không có đồng chí đó, có lẽ tôi đã bỏ mạng. Sự ân cần của đồng chí đó khiến tôi nhớ đến những lần đau ốm được mẹ, được chị chăm sóc. Đấy là những gợi ý đầu tiên của bài thơ "Đồng chí"
+ Thơ ông không nhiều nhưng có những bài đặc
sắc, cảm xúc dồn nén, ngôn ngữ và hình ảnh chọn
lọc, hàm súc.
Đồng chí
( Chính Hữu)
Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ,
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.
Đồng chí!
Ruộng nương anh để bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trấn ướt mồ hôi.
áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.


Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.
Anh với tôi đôi người xa lạ,
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.
Đồng chí!
Anh với tôi đôi người xa lạ,
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.
Đồng chí!
Anh với tôi đôi người xa lạ,
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.
Đồng chí!
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.
Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ,
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đồng chí !
Thảo luận: Câu thơ "Đồng chí!" có gì đặc biệt? ý nghĩa của câu thơ ấy?
+ Nguồn gốc xuất thân từ nông dân, ở những miền quê nghèo.
+ Chung nhiệm vụ chiến đấu, chung mục đích , lí tưởng cao đẹp.
+ Tình đồng chí nảy nở bền chặt trong sự chan hoà, chia sẻ gian lao.
Đồng chí
Biểu hiện
?
Ruộng nương anh để bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trán ướt mồ hôi.
áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.
Ruộng nương anh để bạn thân cày
Gian nhà không,
mặc kệ
gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trán ướt mồ hôi
áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
" Thương nhau tay nắm lấy bàn tay"
" Phút chia tay ta chỉ nắm tay mình
Điều chưa nói, bàn tay đã nói"
( Lưu Quang Vũ)
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.
Câu hỏi thảo luận:
- Trình bày cảm nhận của em về hình ảnh "Đầu súng trăng treo"?
Về hình ảnh "Đầu súng trăng treo", Chính Hữu đã nói: " . suốt đêm vầng trăng ở bầu trời cao xuống thấp dần và có lúc như treo lơ lửng ở đầu mũi súng. Những đêm phục kích chờ giặc, vầng trăng đối với chúng tôi như một người bạn; rừng hoang sương muối là một khung cảnh thực".
1. Nghệ thuật:
- Hình ảnh, ngôn ngữ giản dị, chân thực, cô đọng, hàm súc, giàu sức khái quát, có ý nghĩa sâu sắc.
2. Nội dung:
- Tình đồng chí của những người lính dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu được thể hiện thật tự nhiên , bình dị mà sâu sắc trong mọi hoàn cảnh, nó góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người chiến sĩ cách mạng.
Tổng kết
Ghi nhớ:
+ Tình đồng chí của những người lính dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu được thể hiện thật tự nhiên, bình dị mà sâu sắc trong mọi hoàn cảnh, nó góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng.
+ Bài thơ Đồng chí của Chính Hữu thể hiện hình tượng người lính cách mạng và sự gắn bó keo sơn của họ qua những chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ giản dị, chân thực, cô đọng, giàu sức biểu cảm.
Vì sao bài thơ viết về tình đồng đội của những người lính lại đặt tên là Đồng chí?
Về nhà:
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Viết một đoạn văn trình bày cảm nhận của em về đoạn cuối bài thơ "Đồng chí" :
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tớí
Đầu súng trăng treo.