Bài 10. Đồng chí

Tiết 46 Văn bản ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu)
Tiết 46 Văn bản ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu)
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả, tác phẩm:
- Chính Hữu (1926 - 2007), quê ở Hà Tĩnh, được Nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (2000).
- Bài thơ ‘Đồng chí” ra đời năm 1948 sau khi tác giả cùng đơn vị tham gia chiến dịch Việt Bắc (1947).
- Thể thơ tự do


Chính Hữu (1948)
Chính Hữu (2001)
Tiết 46 Văn bản ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu)


2. Bố cục:
3 phần
Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ.
Đồng chí!
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.

Cơ sở của tình đồng chí
Biểu tượng của tình đồng chí
Những biểu hiện của tình đồng chí
Tiết 46 Văn bản ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu)
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Cơ sở của tình đồng chí:
“... nước mặn đồng chua và đất cày lên sỏi đá”
 Cảnh ngộ xuất thân nghèo khó => cùng giai cấp.
- “ Súng bên súng, đầu sát bên đầu”
 cùng chung mục đích, nhiệm vụ.
“ Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ”
 cùng chia sẻ những thiếu thốn, buồn vui.
Tiết 46 Văn bản ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu)
Thảo luận nhóm:
Dòng thơ thứ 7 có gì đặc biệt? Nêu ý nghĩa của dòng thơ ấy?
Đồng chí!
Nối kết 2 đoạn thơ
Những cơ sở làm
nên tình đồng chí
6 câu đầu
Những biểu hiện
của tình đồng chí
13 câu sau
Tiết 46 Văn bản ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu)
2. Những biểu hiện của tình đồng chí:
- Là sự thấu hiểu hoàn cảnh của nhau.
- Là sự dứt khoát hiến thân cho lí tưởng.
- Chia sẻ gian lao, thiếu thốn của cuộc đời người lính.
- Là sự yêu thương, động viên chia sẻ, tin tưởng vào ngày mai tươi sáng.
3. Biểu tượng của tình đồng chí:
- Sự sát cánh cùng nhau chiến đấu
“ Đầu súng trăng treo”
 hiện thực và lãng mạn => vẻ đẹp hài hòa của tâm hồn chiến sĩ – thi sĩ, vẻ đẹp của anh bộ đội Cụ Hồ.
Tiết 46 Văn bản ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu)
Tiết 46 Văn bản ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu)
III. Ghi nhớ: sgk/131
IV. Tổng kết:
1. Ý nghĩa văn bản: Bài thơ ngợi ca tình cảm đồng chí cao đẹp giữa những người chiến sĩ trong thời kì đầu kháng chiến chống thực dân Pháp gian khổ.
Tiết 46 Văn bản ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu)
2. Nghệ thuật:
- Sử dụng ngôn ngữ bình dị, thấm đượm chất dân gian, thể hiện tình cảm chân thành.
- Sử dụng bút pháp tả thực kết hợp với lãng mạn một cách hài hòa, tạo nên hình ảnh thơ đẹp, mang ý nghĩa biểu tượng.
Tiết 46 Văn bản ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu)
V. Luyện tập:
Trình bày cảm nhận về một chi tiết nghệ thuật tâm đắc nhất.

Tiết 46 Văn bản ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu)
Củng cố:
Theo em, vì sao tác giả lại đặt tên cho bài thơ về tình đồng đội của những người lính là “ Đồng chí”?
- Qua bài thơ, em có cảm nhận gì về hình ảnh anh bộ đội thời kháng chiến chống Pháp?
Tiết 46 Văn bản ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu)
Hướng dẫn học ở nhà:
Hoàn thành bài luyện tập.
Học thuộc bài thơ và nội dung ghi nhớ.
- Soạn bài “ Bài thơ về tiểu đội xe không kính”.