Bài 10. Đồng chí

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ
NGỮ VĂN LỚP 9A
- Qua đoạn trích LVT cứu KNN,em thấy nhân vật KNN là người ntn?

> Là một cô gái khuê các, nết na, có hiếu, có học thức, có giáo dục, trọng ân nghĩa ân tình.
Kiểm tra bài cũ
Hồng Ánh trong vai Kiều Nguyệt Nga



Tiết 47 - Văn bản:
ĐỒNG CHÍ
( Chính Hữu )

Tiết 47 - Văn bản:
ĐỒNG CHÍ
( Chính Hữu )
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả, tác phẩm.
* Tác giả.
- Trần Đình Đắc (1926- 2007)
- Quê : Can Lộc - Hà Tĩnh
- Ông vừa là người lính , vừa là nhà thơ.
- Ông là nhà thơ quân đội, các tác phẩm hầu như chỉ viết về người lính và chiến tranh.
Tác phẩm chính

Tiết 47 - Văn bản:
ĐỒNG CHÍ
( Chính Hữu )
I. Tìm hiểu chung.
1. Tácgiả, tác phẩm.
* Tác giả.
* Tác phẩm.
- Sáng tác: 1948 trong tập: “Đầu súng trăng treo”
2. Đọc bài thơ – chú thích.
Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau
Súng bên súng đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.
Đồng chí !
uộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.

Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.
1948
( Chính Hữu, Đầu súng trăng treo)
Đồng chí
Nước mặn đồng
chua
tri kỉ
Sương muối
Đồng chí
Khám phá ô chữ: Giải thích từ.

Tiết 47 - Văn bản:
ĐỒNG CHÍ
( Chính Hữu )
I. Tìm hiểu chung.
1. Tácgiả, tác phẩm.

2. Đọc bài thơ.
3. Thể loại:
Thơ tự do.
4. Bố cục:
(3 phần)
P1: 7 câu đầu: Cơ sở của tình đồng chí.
P2: 10 câu tiếp: Biểu hiện và sức mạnh
của tình đồng chí.
P3: 3 câu cuối: Hình ảnh biểu tượng của
tình đồng chí
Tình đồng chí
Thơ Chính Hữu - Nhạc Minh Quốc

Tiết 47 - Văn bản:
ĐỒNG CHÍ
( Chính Hữu )
I. Tìm hiểu chung.
II. Phân tích.
1. Cơ sở của tình đồng chí.
Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí !
Quê anh:
Nước mặn
Đồng chua
Quê tôi:
Nghèo,đất cày
Lên sỏi đá
? Hình ảnh quê hương được giới thiệu
như thế nào qua 2 câu thơ đầu
=> Cùng chung hoàn cảnh xuất
thân từ những người nông dân ở
những vùng quê nghèo , lam lũ
? Qua hình ảnh ấy, em thấy các anh có
Hoàn cảnh xuất thân như thế nào.
? Em có nhận xét gì về cách giới thiệu
của tác giả và nghệ thuật trong
2 câu thơ.
=> Nghệ thuật:
- sử dụng thành ngữ
- cấu trúc song hành
Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí !
=> Vì các anh đều là những người nông dân mặc áo lính, đồng giai cấp,đồng cảnh ngộ nghèo khó nên họ dễ đồng cảm,dễ chia xẻ những khó khăn thiếu thốn để rồi gắn bó thân thiết với nhau và trở thành tri kỉ của nhau.
-> Súng bên súng đầu sát bên đầu.
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
? Vì sao từ những người xa lạ họ lại
trở nên thân thiết.
12
6
9
3
11
10
8
7
5
4
2
1
thảo luận nhóm
Các em hãy chỉ cái cơ sở, cái gốc làm nên tình bạn tình đồng chí mà Chính Hữu muốn gửi gắm ở đây ?
Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí !
? Điều gì đã khiến họ thành đôi tri kỉ ?
Quan hệ: xa lạ ? đôi tri kỉ
Cùng chung một mục đích,
lí tưởng, nhiệm vụ chung
+ súng bên súng
+ đầu sát bên đầu
Cùng chia sẻ
ngọt bùi:
" Đêm rét chung
chăn thành
đôi tri kỉ
Đôi tri kỉ
Đồng chí!
Xa lạ
Cùng mục đích
Tri kỉ
12
6
9
3
11
10
8
7
5
4
2
1
thảo luận nhóm
Sau khổ thơ một, tác giả hạ một dòng thơ đặc biệt "Đồng chí !". Hãy thảo luận và nêu ý nghĩa của câu thơ này ?
ý nghĩa
Đồng chí !
Làm nhan đề
Biểu hiện chủ đề, linh hồn của bài thơ
Khẳng định sự kết tinh tình cảm giữa những người lính
Bản lề nối 2 đoạn thơ
Câu thơ chỉ một từ với hai tiếng và dấu chấm than đã tạo ra một nốt nhấn, nó vang lên như một phát hiện, một lời khẳng định về một tình cảm rất đỗi thiêng liêng.
Đồng thời đó cũng là cái bản lề gắn kết đoạn đầu và đoạn thứ hai của bài thơi: Âm hưởng của câu thật mạnh, chắc như một kết quả tất yếu của đôi bạn, họ đã trở thành bạn tri kỉ, tri âm của nhau, là tình đồng chí của nhau.
Bình câu thơ
Từ đó em hiểu tình đồng chí ở đây là gì ?
Đồng chí: là tình đồng đội, tình bạn tri kỉ tri âm
?Tình đồng chí sâu sắc thiêng liêng
Kh¼ng ®Þnh t×nh §C
Lµm nhan ®Ò,b¶n lÒ
Lµm linh hån b/ th¬
C¶ 3 ý trªn
A
B
C
D
? ý nghĩa của câu thơ đồng chí ?
Nhạc
Tiết : 46
I.Tìm hiểu chung :
1.Tác giả tác phẩm :
2.Đọc và tìm hiểu chú thích :
3.Tìm hiểu bố cục :
II. Phân tích bài thơ :
1.Cơ sở của tình đồng chí:
- Hoàn cảnh xuất thân của hai người lính
? Đều là những người nông dân
- Cấu trúc song hành + Tục ngữ ? mộc mạc
? Như chính tâm hồn họ.
- Xa lạ ? Cùng mục đích ? Tri kỉ ? Đồng chí !

Chính Hữu
Tiết : 46
I.Tìm hiểu chung :
1.Tác giả tác phẩm :
2.Đọc và tìm hiểu chú thích :
3.Tìm hiểu bố cục :
II. Phân tích bài thơ :
1.Cơ sở của tình đồng chí:
2.Những biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí:
Chính Hữu
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.
? Hãy tìm những chi tiết, hình ảnh thể hiện tình đồng chí ?
Hiểu được nỗi niềm, tâm sự
của nhau. (Ruộng.cày),
tình hậu phương (Giếng.ra lính)
Đối với họ, cuộc kháng chiến
bảo vệ dân tộc là nghĩa vụ và
trách nhiệm cao cả.
Cùng nhau chia sẻ khó khăn,
thiếu thốn (ớn lạnh, sốt run, áo
anh rách, quần tôi.vá,.)
Họ thấu hiểu nhau và thương
nhau hơn, truyền cho nhau sức
mạnh tinh thần(Thương.tay)
Sự gắn bó chia sẻ cùng nhau
và thể hiện sức mạnh của tình
cảm ấy.
? Nghệ thuật được sử dụng trong khổ thơ này ? Nêu tác dụng của nó ?
Những câu thơ sóng đôi, đối xứng nhau.
Diễn tả sự gắn bó chia sẻ cùng nhau mọi khó
khăn, gian khổ trong cuộc sống và chiến đấu.
áo anh - quần tôi
rách vai - vài mảnh vá
miệng buốt giá - chân
không giày
Tiết : 46
I.Tìm hiểu chung :
1.Tác giả tác phẩm :
2.Đọc và tìm hiểu chú thích :
3.Tìm hiểu bố cục :
II. Phân tích bài thơ :
1.Cơ sở của tình đồng chí:
2.Những biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí:
3. Bức tranh đẹp về tình đồng chí:
Chính Hữu
Câu thơ "Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính" đã sử dụng các biện pháp tu từ nào ?
So sánh
Nhân hóa
ẩn dụ
Hoán dụ
Câu hỏi trắc nghiệm
"nhớ"
"giếng nước
gốc đa"
Có sự kết hợp hài hòa giữa
hiện thực và chất lãng mạn
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.
Chất hiện thực
Thời gian: Đêm khuya
Không gian: rừng hoang
Thời tiết: sương muối
Gợi sự khốc liệt, nghiệt ngã.
Tình đồng chí sưởi ấm tâm hồn
họ,giúp họ vượt lên gian khổ,
thiếu thốn.
Chất lãng mạn: "đầu súng
trăng treo"
?Súng - trăng mang ý nghĩa biểu
tượng cho chiến tranh và hòa
bình, chiến sĩ và thi sĩ,.
Biểu tượng cao đẹp của tình đồng chí đồng đội, vẻ đẹp hòa
quyện giữa hiện thực và lãng mạn.
12
6
9
3
11
10
8
7
5
4
2
1
thảo luận nhóm
Cảm nhận của em về câu thơ cuối bài:
"Đầu súng trăng treo.".
Nó xuất phát từ "một hình ảnh thực, một cuộc đời thực."
Bầu trời miền núi bao giờ cũng có cảm giác trong hơn, rộng hơn, thấp hơn so với bầu trời ở đồng bằng. Lúc ấy người lính canh giữa vầng trăng, bao giữa nòng súng cũng hướng lên trên sắn sàng...Khi ấy với mỗi người lính sẽ có ba bạn: người đồng chí đứng cạnh;khẩu súng và ánh trăng. Ba hình ảnh đó tạo nên cái khung của đầu súng trăng treo.
(Lời tâm sự của nhà thơ Chính Hữu)
12
6
9
3
11
10
8
7
5
4
2
1
thảo luận nhóm
Theo em tại sao tác giả lại đặt tên bài thơ là "Đồng chí"
Đồng chí là tên gọi của một tình cảm mới, đặc biệt xuất hiện và phổ biến trong những năm tháng kháng chiến.
Tình đồng chí là cốt lõi, là bản chất sâu xa của sự gắn bó giữa những ngươi lính cách mạng.
T ổ n g k ế t
Câu 1 : Tình đồng chí dựa trên các cơ sở nào ?
Cùng chung hòa cảnh xuất thân
Cùng chung lí tưởng chiến đấu
Cùng chung cảnh ngộ
Cả 3 ý trên
Hướng dẫn tổng kết
Câu 2 : Câu thơ"Đồng chí!" có ý nghĩa gì ?
Làm nhan đề, bản lề nối 2 đoạn thơ
Biểu hiện linh hồn của tác phẩm
Khẳng định, kết tinh tình cảm giữa các người lính
Cả 3 ý trên
Hướng dẫn tổng kết
Câu 3 : Nghệ thuật chung của văn bản "Đồng chí" là gì ?
Thể thơ tự do,hình ảnh ngôn ngữ giản dị, cô đọng giàu sức gợi hình.
Thể thơ tự do, biện pháp so sánh
Thể thơ 7 chữ, biện pháp hoán dụ
Thể thơ 7 chữ, biện pháp ẩn dụ
Hướng dẫn tổng kết
Tiết : 46
I.Tìm hiểu chung :
1.Tác giả tác phẩm :
2.Đọc và tìm hiểu chú thích :
3.Tìm hiểu bố cục :
II. Phân tích bài thơ :
1.Cơ sở của tình đồng chí:
2.Những biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí:
3. Bức tranh đẹp về tình đồng chí:
III. Tổng kết
Chính Hữu
Ghi nhớ
* Tình đồng chí của những người lính
dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu được thể hiện thật tự nhiên , bình dị mà sâu sắc trong mọi hoàn cảnh, nó góp phần tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng.
Bài thơ Đồng chí của Chính Hữu thể
hiện hình tượng người lính cách mạng
và sự gắn bó keo sơn của họ qua những chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ giản dị, chân thực, cô đọng, giàu sức biểu cảm.
ầ
đ
à
ỉ
n
g
ố
c
a
i
ì
n
h
b
c
r
t
h
g
n
o
s
t
à
o
h
11
1. Họ tên của nhà thơ Chính Hữu ?
5
2. Đối tượng được tác giả hoán dụ "nhớ người ra lính" ?
1
2
3
3. Đây là cấu trúc được sử dụng trong khổ thơ đầu ?
5
6
8
6
5
7
4
4. Tác giả Chính Hữu quê ở đâu ?
5. Đêm rét chung chăn thành đôi (.) ?
6. Mỗi người lính đều mong điều này cho đất nước ?
1
2
3
4
5
6
Nhiệm vụ chính của người lính ?
trò chơi ô chữ về : bài thơ
n
13 Ô
Xếp lại
đ
ì
h
đ
ắ
l
ộ
c
h
n
k
r
c
n
V
7
á
8. "Đồng chí" được trích từ tá phẩm nào của C. Hữu ?
a
ầ
u
s
ú
đ
8
n
g
7. "(.) tôi có vài mảnh (.)" ?
r
ă
n
t
t
g
r
q
u
ầ
n
e
o
6
19
c
ô
o
a
t
b
V
q
u
e
o
1. Bài cũ : - Học thuộc lòng bài thơ.
- Nắm rõ nội dung cơ bản và nghệ thuật đặc sắc.
- Tiếp tục phần luyện tập ở nhà.
2. Bài mới : - Tìm hiểu và soạn bài "Bài thơ về tiểu đội xe không kính", tìm hiểu tác giả tác phẩm.
- Phân tích ý nghĩa của hình ảnh chiếc xe và người lính lái xe.
- Thực hiện câu hỏi SGK.
Hướng dẫn về nhà
Chân thành cảm ơn quí thầy cô Cùng các em học sinh
Đến tham dự tiết học