Bài 10. Đồng chí

Chào mừng quý thầy, cô đến dự giờ tiết Ngữ Văn - Lớp 9/1

- Lưu ý khi đọc:

D?c ch?m, tỡnh c?m, di?n t? c?m xỳc l?ng d?ng, d?n nộn.
Chỳ ý nh?n gi?ng ? cỏc hỡnh ?nh tho.
- Ba cõu cu?i nh?p ch?m hon, lờn gi?ng d? th? hi?n hỡnh ?nh v?a hi?n th?c v?a gi�u ý nghia bi?u tu?ng.
- Lưu ý khi ghi chép:

- Những chỗ có hình tay viết thì các bạn ghi bài vào vở.
- Những chỗ không có hình tay viết các bạn chỉ cần nghe và xây dựng bài.

TIẾT: 46 VĂN BẢN

ĐỒNG CHÍ
(Chính Hữu)

Tiết 46:
Văn bản:
ĐỒNG CHÍ
(Chính Hữu)
2. Tác phẩm
- Nhà thơ Chính Hữu tên thật là Trần Đình Đắc (1926 - 2007), quê ở huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.
Ông là chiến sĩ – nhà thơ.
Thơ ông viết về người lính và chiến tranh: Tình đồng chí, đồng đội, tình yêu quê hương.
- Hoàn cảnh: Ra đời 1948 . “Đồng chí” nằm trong tập “Đầu súng trăng treo” ( 1966).
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
1. Tác giả:





2. Tác phẩm
- Xuất xứ : “ Đồng Chí” sáng tác năm 1948 - thời kỳ đầu cuộc kháng chiến chống Pháp in trong tập “Đầu súng trăng treo”
- Thể thơ : Thơ tự do .
Nêu hoàn cảnh sáng tác bài thơ “Đồng chí” và cho biết in trong tập thơ nào?
Đọc và tìm bố cục của bài thơ ? Nêu ý chính từng phần?
3 .Bố cục:
Đồng chí
7 câu thơ đầu
10 câu tiếp
3 câu cuối
- Cơ sở hình thành tình đồng chí.
- Biểu hiện của tình đồng chí.
- Biểu tượng đẹp về người lính.
3 .Bố cục:
3 phần
II/ Đọc - tìm hiểu bài:
1. Cơ sở hình thành tình đồng chí

“Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí !”
Tác giả giới thiệu hình ảnh quê hương của hai chiến sĩ như thế nào?
Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Tình đồng chí bắt nguồn từ sự tương đồng về cảnh ngộ xuất thân nghèo khó .
Câu thơ sóng đôi, thành ngữ
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Điệp ngữ, hình ảnh có ý nghĩa tượng trưng.
Cùng chung nhiệm vụ, chung lí tưởng, chia sẻ mọi gian lao và niềm vui trong chiến đấu.
Tìm những hình ảnh, chi tiết thể hiện tình đồng chí keo sơn, gắn bó?
( Chính Hữu )
Câu đặc biệt, dấu chấm than , chỉ có một từ .
Sự kết tinh cao độ của tình bạn, tình người, tình đồng đội để hình thành tình “Đồng chí !”
Từ xa lạ
quen nhau
tri kỉ
Đồng chí

Dòng thơ có gì đặc biệt? Mạch cảm xúc và suy nghĩ được triển khai như thế nào trước và sau dòng thơ đó?
ĐỒNG CHÍ!
2. Những biểu hiện của tình đồng chí :


“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh,
Sốt run người, vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay!”
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước, gốc đa nhớ người ra lính

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước, gốc đa nhớ người ra lính

Liệt kê, nhân hoá
Họ thấu hiểu, cảm thông và chia sẻ tâm tư nỗi lòng của nhau.
“Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh,
Sốt run người, vừng trán ướt mồ hôi. Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá Miệng cười buốt giá
Chân không giày”
Những câu thơ sóng đôi, đối ứng , từng cặp
Cùng chia sẻ những khó khăn gian lao thiếu thốn của cuộc đời người lính.
Tìm những chi tiết nào miêu tả cuộc sống chiến đấu gian khổ của người lính?
Phân tích hình ảnh: “Thương nhau tay nắm lấy bàn tay”?
“Thương nhau tay nắm lấy bàn tay”
 Cái nắm tay thể hiện sự đoàn kết, tình cảm gắn bó sâu nặng của người lính, họ như được tiếp thêm sức mạnh vượt qua mọi gian khổ.

3. Biểu tượng đẹp về người lính :
“Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.”

“Rừng hoang, sương muối”: ta thấy sự đe dọa tính mạng người lính ko chỉ có kẻ thù mà sự đe dọa còn đến từ “rừng hoang”, là sự khắc nghiệt của thời tiết với cái lạnh buốt da mặn chát của “sương muối”
“Chờ giặc tới”: nói lên cái tư thế chủ động của người lính.


Nhìn bức tranh, em thấy những hình ảnh nào nổi bật? Phân tích vẻ đẹp và ý nghĩa của hình ảnh ấy?
Ba hình ảnh gắn kết:
Người lính – khẩu súng – vầng trăng
Nổi bật nhất là hình ảnh người lính phục kích chờ giặc đứng bên nhau.
=> Sức mạnh của tình đồng chí giúp họ vượt qua mọi sự đe dọa của rừng hoang, sự khắc nghiệt của thời tiết.
3. Biểu tượng đẹp về người lính:
Hình ảnh vừa thực, vừa mang ý nghĩa biểu tượng:
 Súng và trăng bổ sung cho nhau, trở thành biểu tượng đẹp về người lính cách mạng.
“ Đầu súng trăng treo ”
Súng <> trăng
Gần <> xa
Thực tại <> mơ mộng
Chất chiến đấu <> chất trữ tình
Chiến sĩ <> thi sĩ

III/ T?NG K?T :
1. Nghệ thuật
Thể thơ tự do
Chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ giản dị, chân thực, cô đọng, giàu sức biểu cảm.
Tình đồng chí của những người lính dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu.
Hình tượng người lính cách mạng và tình đồng chí gắn bó keo sơn
Ghi nhớ: SGK trang131
2. Nội dung
Ti?t 41 : D?NG CH�
- Chớnh H?u-
Nêu những nét chính về nghệ thuật và nội dung của bài thơ?
Củng cố bài giảng:
Ca ngợi vẻ đẹp của người lính cụ Hồ thời chống Pháp







Soạn bài: “ Bài thơ về tiểu đội xe không kính” của Phạm Tiến Duật .
Học thuộc lòng bài thơ

2. Phân tích nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
Hướng dẫn học tập ở nhà:
Trân trọng cảm ơn quý thầy cô!
Xin chào tạm biệt