Bài 10. Đồng chí

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
Môn: Ngữ văn 9
Trũ choi d�nh cho c? l?p, ai phỏt
hi?n nhanh cú tớn hi?u xin du?c tr? l?i
- Th?i gian suy nghi l� 5 giõy.
Khởi động
Trả lời nhanh gói câu hỏi
Thuộc thể loại trữ tình
A
Đều mượn cốt truyện từ Trung Quốc
B
Là truyện Nôm bình dân
c
Là truyện Nôm bác học
D
Câu 1
0
1
2
3
4
5
Nh?n d?nh n�o sau dõy dỳng v?i Truy?n Ki?u v� truy?n L?c Võn Tiờn
Khởi động
Tác phẩm nào không phải là
Văn học trung đại
Truyện Kiều
A
Chuyện người con gái Nam Xương
B
Sống chết mặc bay
c
H?ch tu?ng si
D
0
1
2
3
4
5
Câu 2
Khởi động
Tác phẩm nào sau đây được
xem là áng “ Thiên cổ kỳ bút” ?
Truyện Kiều ( Nguyễn Du).
A
Truyền kỳ mạn lục ( Nguyễn Dữ).
B
Hoàng Lê nhất thống chí ( NGVP).
c
Truyện Lục Vân Tiên ( NĐC).
D
Câu 3
0
1
2
3
4
5
Khởi động
Tác phẩm nào sau đây được xem là
«Tập đại thành của văn học dân tộc»
Truyền Kỳ mạn lục ( Nguyễn Dữ)
A
Hoàng Lê nhất thống chí ( NGVP)
B
Truyện Kiều ( Nguyễn Du)
c
Truyện Lục Vân Tiên ( NĐC)
D
0
1
2
3
4
5
Câu 4
Khởi động
Tinh thần yêu nước
A
Tinh thần nhân đạo
B
Nội dung hiện thực
c
Cả B và C
D
Câu 5
0
1
2
3
4
5
Giá trị tư tưởng lớn nhất của Truyện Kiều là gì ?
Khởi động
Đề cao đạo đức phong kiến
B
Nêu lên luận đề của tác phẩm
c
Đề cao đạo lí làm người.
Câu 6
0
1
2
3
4
5
Mở đầu truyện “ Lục Vân Tiên” ( câu 5,6) Nguyễn Đình Chiểu viết:
Trai thì trung hiếu làm đầu
Gái thì tiết hạnh là câu trau mình
Theo em Nguyễn Đình Chiểu muốn đề cao điều gì?


Khởi động
Chiến thắng Điện Biên phủ
Chín năm làm một Điện Biên Nên vành hoa đỏ, nên thiên sử vàng
Tiết 45
ĐỒNG CHÍ
( Chính Hữu)
Tiết 45: ĐỒNG CHÍ ( Chính Hữu)
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả
- Chính Hữu ( 1926 - 2007)
- Nhà thơ - người chiến sĩ.
- Viết về người lính và chiến tranh.
- Thơ ông: Cảm xúc dồn nén, ngôn ngữ và hình ảnh chọn lọc.
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
- Năm 1948
- Thời kỳ đầu cuộc kháng chiến chống Pháp
b. Đọc, tìm hiểu từ khó
 c.Thể thơ:
Tác phẩm chính là các tập thơ: Đầu súng trăng treo ( in năm 1966), Thơ Chính Hữu (tuyển- 1997), Tuyển tập Chính Hữu (1998)
Thơ tự do
c. Bố cục:
Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ.
Đồng chí!
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi. Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.
Cơ sở tạo nên tình đồng chí
Bức tranh đẹp về tình đồng chí
Những biểu hiện của tình đồng chí
Tiết 45: ĐỒNG CHÍ ( Chính Hữu)
Tiết 45: ĐỒNG CHÍ ( Chính Hữu)
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả
- Chính Hữu ( 1926 - 2007)
- Nhà thơ - người chiến sĩ.
- Viết về người lính và chiến tranh.
- Thơ ông giàu hình ảnh, cảm xúc dồn nén, ngôn ngữ chọn lọc.
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
- Năm 1948
- Thời kỳ đầu cuộc kháng chiến chống Pháp
b. Đọc, tìm hiểu từ khó
 c.Thể thơ:
Thơ tự do
c. Bố cục:
3 phần
 
Tiết 45: ĐỒNG CHÍ ( Chính Hữu)
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1 Cơ sở của tình đồng chí.
- Cùng chung giai cấp : Là những người nông dân mặc áo lính
- Cùng chung nhiệm vụ, lí tưởng chiến đấu
- Cùng chung khó khăn, thiếu thốn
->Từ chỗ xa lạ-> thân quen -> tri kỉ -> đồng chí
=> Cơ sở vững chắc, thiêng liêng, cao đẹp.
Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ.
Đồng chí!

NHỚ (Hồng Nguyên)
Lũ chúng tôi
Bọn người tứ xứ
Gặp nhau hồi chưa biết chữ
Quen nhau từ buổi “một hai”
Súng bắn chưa quen
Quân sự mươi bài
Lòng vẫn cười vui kháng chiến
Lột sắt đường tàu
Rèn thêm dao kiếm
Áo vải chân không
Đi lùng giặc đánh
Ba năm rồi gửi lại quê hương
Mái lều gianh
Tiếng mõ đêm trường
Luống cày đất đỏ
Ít nhiều người vợ trẻ
Mòn chân bên cối gạo canh khuya


CƠ SỞ HÌNH THÀNH TÌNH ĐỒNG CHÍ
Cùng chung Hoàn cảnh xuất thân
Cùng chung nhiệm vụ, lí tưởng
Cùng chung khó khăn, thiếu thốn
Xa lạ quen nhau tri kỉ Đồng chí: Cơ sở vững chắc, thiêng liêng, cao đẹp


Ngữ văn: Tiết 45 ĐỒNG CHÍ
- Chính Hữu -

Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau
Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí!
TRAO ĐỔI:
Dòng thứ 7 của đoạn thơ có gì đặc biệt? Em hãy cảm nhận vẻ đẹp của câu thơ ấy?
Tiết 45: ĐỒNG CHÍ ( Chính Hữu)
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1 Cơ sở của tình đồng chí.
- Cùng chung giai cấp : là những người nông dân mặc áo lính
- Cùng chung nhiệm vụ, lí tưởng chiến đấu
- Cùng chung khó khăn, thiếu thốn
->Từ chỗ xa lạ-> thân quen -> tri kỉ -> đồng chí
=> Cơ sở vững chắc, thiêng liêng, cao đẹp.
* Câu thơ thứ 7
- Câu thơ đặc biệt
Khẳng định tình cảm lớn lao, mới mẻ của
thời đại.
- Là chủ đề, là linh hồn của bài thơ.
- Bản lề nối 2 đoạn thơ.
Tiết 45: ĐỒNG CHÍ ( Chính Hữu)
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1 Cơ sở của tình đồng chí.
- Cùng chung giai cấp : là những người nông dân mặc áo lính
- Cùng chung nhiệm vụ, lí tưởng chiến đấu
- Cùng chung khó khăn, thiếu thốn
->Từ chỗ xa lạ-> thân quen -> tri kỉ -> đồng chí
=> Cơ sở vững chắc, thiêng liêng, cao đẹp.
* Câu thơ thứ 7
- Bản lề nối 2 đoạn thơ.
2. Những biểu hiện của tình đồng chí
 
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi. Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay
Tiết 45: ĐỒNG CHÍ ( Chính Hữu)
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1 Cơ sở của tình đồng chí.
- Cùng chung giai cấp : là những người nông dân mặc áo lính
- Cùng chung nhiệm vụ, lí tưởng chiến đấu
- Cùng chung khó khăn, thiếu thốn
->Từ chỗ xa lạ-> thân quen -> tri kỉ -> đồng chí
=> Cơ sở vững chắc, thiêng liêng, cao đẹp.
* Câu thơ thứ 7
- Bản lề nối 2 đoạn thơ.
…
Ruộng nương, anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính
2. Những biểu hiện của tình đồng chí
- Cảm thông sâu xa những tâm tư, nỗi lòng của nhau : yêu gia đình, quê hương nhưng sẵn sàng hy sinh tình nhà vì việc nước
 
 
Thảo luận: Biểu hiện của tình đồng
chí qua 3 câu thơ trên? Từ “ mặc kệ”
nên hiểu như thế nào?

Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội
Những phố dài xao xác hơi may
Người ra đi đầu không ngoảnh lại
Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy
( Nguyễn Đình Thi)
Nhớ đêm ra đi đất trời khói lửa
Cả kinh thành nghi ngút cháy sau lưng
Những chàng trai chưa trắng nợ anh hùng
Hồn mười phương phất phơ cờ đỏ thắm
Rách tả tơi rồi đôi giày vạn dặm
Bụi trường chinh phai bạc áo bào hoa…
( Chính Hữu, Ngày về)
Tiết 45: ĐỒNG CHÍ ( Chính Hữu)
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1 Cơ sở của tình đồng chí.
- Cùng chung giai cấp : là những người nông dân mặc áo lính
- Cùng chung nhiệm vụ, lí tưởng chiến đấu
- Cùng chung khó khăn, thiếu thốn
->Từ chỗ xa lạ-> thân quen -> tri kỉ -> đồng chí
=> Cơ sở vững chắc, thiêng liêng, cao đẹp.
* Câu thơ thứ 7
- Bản lề nối 2 đoạn thơ.
2. Những biểu hiện của tình đồng chí
- Cảm thông sâu xa những tâm tư, nỗi lòng của nhau : yêu gia đình, quê hương nhưng sẵn sàng hy sinh tình nhà vì việc nước
 - Chia sẻ cảm thông với nhau nỗi đau về mặt thể xác

 
…
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trán ướt mồ hôi.

Giọt mồ hôi rơi trên má anh vàng nghệ
Anh vệ quốc quân ơi sao mà yêu anh thế
( Tố Hữu)
Tây tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá giữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
( Quang Dũng)
Tiết 45: ĐỒNG CHÍ ( Chính Hữu)
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1 Cơ sở của tình đồng chí.
->Từ chỗ xa lạ-> thân quen -> tri kỉ -> đồng chí => Cơ sở vững chắc, thiêng liêng, cao đẹp.
* Câu thơ thứ 7
2. Những biểu hiện của tình đồng chí
- Cảm thông sâu xa những tâm tư, nỗi lòng của nhau : yêu gia đình, quê hương nhưng sẵn sàng hy sinh tình nhà vì việc nước
 - Chia sẻ cảm thông với nhau nỗi đau về mặt thể xác
 - Cùng nhau chia sẻ gian lao, thiếu thốn của cuộc đời người lính bằng tinh thần lạc quan.
- Họ truyền cho nhau hơi ấm, tình thương và sức mạnh từ những đôi bàn tay nắm chặt
…
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay
Tiết 45: ĐỒNG CHÍ ( Chính Hữu)
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1 Cơ sở của tình đồng chí.
->Từ chỗ xa lạ-> thân quen -> tri kỉ -> đồng chí => Cơ sở vững chắc, thiêng liêng, cao đẹp.
* Câu thơ thứ 7
2. Những biểu hiện của tình đồng chí
- Cảm thông sâu xa những tâm tư, nỗi lòng của nhau : yêu gia đình, quê hương nhưng sẵn sàng hy sinh tình nhà vì việc nước
 - Chia sẻ cảm thông với nhau nỗi đau về mặt thể xác
 - Cùng nhau chia sẻ gian lao, thiếu thốn của cuộc đời người lính bằng tinh thần lạc quan.
- Họ truyền cho nhau hơi ấm, tình thương và sức mạnh từ những đôi bàn tay nắm chặt để vượt qua mọi thử thách
* Nghệ thuật:
- Nhân hóa, liệt kê, đối xứng
- Hình ảnh thơ chân thực, bình dị, tự nhiên, giàu sức gợi
 
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi. Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay
Tiết 45: ĐỒNG CHÍ ( Chính Hữu)
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1 Cơ sở của tình đồng chí.
- Cùng chung giai cấp : là những người nông dân mặc áo lính
- Cùng chung nhiệm vụ, lí tưởng chiến đấu
- Cùng chung khó khăn, thiếu thốn >Từ chỗ xa lạ-> thân quen -> tri kỉ -> đồng chí => Cơ sở vững chắc, thiêng liêng, cao đẹp.
* Câu thơ thứ 7
- Bản lề nối 2 đoạn thơ.
2. Những biểu hiện của tình đồng chí
- Cảm thông sâu xa những tâm tư, nỗi lòng của nhau : yêu gia đình, quê hương nhưng sẵn sàng hy sinh tình nhà vì việc nước
 - Chia sẻ cảm thông với nhau nỗi đau về mặt thể xác
 - Cùng nhau chia sẻ gian lao, thiếu thốn của cuộc đời người lính bằng tinh thần lạc quan.
- Họ truyền cho nhau hơi ấm, tình thương và sức mạnh từ những đôi bàn tay nắm chặt để vượt qua mọi thử thách
* Nghệ thuật:
- Nhân hóa, liệt kê, đối xứng
- Hình ảnh thơ chân thực, bình dị, tự nhiên, giàu sức gợi
 
3. Bức tranh đẹp về tình đồng chí.
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.
Tiết 45: ĐỒNG CHÍ ( Chính Hữu)
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1 Cơ sở của tình đồng chí.
- Cùng chung giai cấp : là những người nông dân mặc áo lính
- Cùng chung nhiệm vụ, lí tưởng chiến đấu
- Cùng chung khó khăn, thiếu thốn >Từ chỗ xa lạ-> thân quen -> tri kỉ -> đồng chí => Cơ sở vững chắc, thiêng liêng, cao đẹp.
* Câu thơ thứ 7
- Bản lề nối 2 đoạn thơ.
2. Những biểu hiện của tình đồng chí
- Cảm thông sâu xa những tâm tư, nỗi lòng của nhau : yêu gia đình, quê hương nhưng sẵn sàng hy sinh tình nhà vì việc nước
 - Chia sẻ cảm thông với nhau nỗi đau về mặt thể xác
 - Cùng nhau chia sẻ gian lao, thiếu thốn của cuộc đời người lính bằng tinh thần lạc quan.
- Họ truyền cho nhau hơi ấm, tình thương và sức mạnh từ những đôi bàn tay nắm chặt để vượt qua mọi thử thách
* Nghệ thuật:
- Nhân hóa, liệt kê, đối xứng
- Hình ảnh thơ chân thực, bình dị, tự nhiên, giàu sức gợi
 
3. Bức tranh đẹp về tình đồng chí.
* Hiện thực khắc nghiệt của núi rừng Việt Bắc
-> Tình đồng chí đã giúp họ vượt qua mọi gian khổ thiếu thốn
* Hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng:
- Súng: Chiến tranh, hiện thực khốc liệt
- Trăng: Bình yên, mơ mộng, lãng mạn
-> Biểu tượng đẹp về hình ảnh người lính: chiến sĩ - thi sĩ, thực tại- mơ mộng.
1. Nội dung- ý nghĩa
- Bài thơ ca ngợi tình cảm đồng chí cao đẹp giữa những người chiến sĩ trong thời kỳ đầu chống thực dân Pháp gian khổ.
- Tình đồng chí của những người lính dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu được thể hiện thật tự nhiên, bình dị mà sâu sắc trong mọi hoàn cảnh, góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng.
2. Nghệ thuật:
- Ngôn ngữ bình dị, thấm đượm chất dân gian, thể hiện tình cảm chân thành.
- Sử dụng bút pháp tả thực kết hợp với lãng mạn một cách hài hòa, tạo nên hình ảnh thơ đẹp, mang ý nghĩa biểu tượng.
III. Tổng kết
IV. Luyện tập
Ca ngợi vẻ đẹp của người lính cụ Hồ thời chống Pháp
Hướng dẫn học bài
Học thuộc lòng bài thơ.
3. Viết đoạn văn trình bày cảm nhận của em về đoạn thơ cuối.
4. Soạn bài: Bài thơ về tiểu đội xe không kính
18
CHÚC CÁC EM VUI KHOẺ, HỌC GIỎI
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ GIÁO ĐÃ THAM DỰ TIẾT HỌC