Bài 10. Đặc điểm chung và vai trò của ngành Ruột khoang

TRƯỜNG THCS BÙI HỮU NGHĨA
1. Em hãy trình bày đặc điểm của sứa ?
Kiểm tra bài cu
Miệng
Tua miệng
Tua dù
Tầng keo
Khoang tiêu hoá
Cấu tạo cơ thể Sứa
- Sứa sống ở biển .
Sứa khác thủy tức :
+ Có hình dù ( hình chuông )
+ lỗ miệng ở dưới
+ Thích nghi với lối bơi lội tự do bằng cách co bóp dù .
Trả lời:
- Ở thủy tức khi trưởng thành chồi tách ra sống độc lập.
- Còn san hô chồi cứ tiếp tục dính với cơ thể mẹ để tạo thành các tập đoàn.
2. Sự khác nhau giữa san hô và thủy tức trong sinh sản vô tính mọc chồi?

San hô
Thủy tức
Sứa
Hải quì
San hô
Thủy tức, sứa, hải quì,san hô … là những đại điện của ngành ruột khoang .
Tuy có hình dạng, kích thước và lối sống khác nhau nhưng đều có chung các đặc điểm về cấu tạo . Và có một vai trò không nhỏ đối với tự nhiên và con người .
Bài 10: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
Nội dung :
I- Đặc điểm chung :
II- Vai trò ngành ruột khoang :
Bài 10: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
I . ĐẶC ĐIỂM CHUNG
Quan sát hình 10.1, thảo luận 3’ hoàn thành bảng .Đặc điểm chung của một số đại diện Ruột Khoang
Sơ đồ cấu tạo cơ thể Thủy tức , Sứa, San hô
BàI 10: ĐặC ĐIểM CHUNG Và VAI TRò
NGàNH RUộT KHOANG
I. Đặc điểm chung:
J
K
J
n
khoang tiêu hóa
Tầng keo
Lớp trong
Lớp ngoài
Tua miệng
Miệng
Hầu
Cầu nối 2 cá thể
Bảng. Đặc điểm chung của một số đại diện ngành ruột khoang
Lộn đầu,sâu đo
2 lớp
Tế bào gai
Tế bào gai
Tế bào gai
2 lớp
2 lớp
Dạng túi
Dạng túi
Dạng túi
Tỏa tròn
Tỏa tròn
Tỏa tròn
Co bóp dù
Không
Dị dưỡng
Dị dưỡng
Dị dưỡng
Đơn độc
Đơn độc
Tập đoàn
BàI 10: ĐặC ĐIểM CHUNG Và VAI TRò
NGàNH RUộT KHOANG
I. Đặc điểm chung:
Quan sát thông tin vừa hoàn thành em hãy cho
biết những đặc điểm chung của ngành ruột khoang ?
Bài 10: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
I . ĐẶC ĐIỂM CHUNG
- Đặc điểm chung của ngành ruột khoang:
+ Cơ thể đối xứng toả tròn.
+ Đều dị dưỡng
+ Tế bào gai để tấn công và tự vệ
+ Thành cơ thể có 2 lớp tế bào.
+ Ruột có dạng túi.
Ruột khoang có vai trò như
thế nào đối với tự nhiên
và con người?
II.Vai trò.
Đọc thông tin và quan sát những hình ảnh sau, thảo luận nhóm về vai trò của Ngành Ruột Khoang
Em có nhận xét gì về hình dạng và màu sắc của san hô ? Cũng như các động vật sống ở biển san hô ?
Các rạn san hô liên kết với nhau tạo thành các bờ viền, bờ chắn có màu sắc rực rỡ, xung quanh là một thế giới động thực vật rất đặc biệt và phong phú.
Bài 10: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
I . ĐẶC ĐIỂM CHUNG
II.Vai trò.
Qua các hình vẽ trên hãy cho biết ruột khoang có vai trò gì đối với tự nhiên ?
Đối với tự nhiên:
+ Tạo nên vẻ đẹp cho tự nhiên
+ Có ý nghĩa sinh thái đối với biển
1. Lợi ích :
Đồ trang trí từ San hô
Quan sát các hình ảnh sau và cho biết :
Vai trò của ruột khoang đối với con người ?
BàI 10: ĐặC ĐIểM CHUNG Và VAI TRò
NGàNH RUộT KHOANG
I. Đặc điểm chung:
II. Vai trò:
Vai trò của ruột khoang đối với đời sống con người ?
1. Lợi ích:
Đồ trang sức từ San hô
Vai trò của ruột khoang đối với đời sống con người ?
Thức ăn từ sứa
Vai trò của ruột khoang đối với đời sống con người ?


Đá vôi từ san hô
Vai trò của ruột khoang đối với đời sống con người ?
Trang sức làm bằng vỏ ốc hoá thạch cùng ngọc trai , san hô
Một số dạng sản phẩm của san hô hồng – đỏ, các hạt ở đây cỡ từ 3,5 đến 18,0 mm. Chúng có thể có màu từ nhạt đến đậm. Tuy nhiên màu của chúng có thể là tự nhiên hoặc đã được tẩm, muốn biết phải kiểm tra tỉ mỉ.
Phát hiện san hô hóa thạch dưới đáy sông Hương
Phát hiện san hô hóa thạch dưới đáy sông Hương
Hàng trăm di vật san hô hoá thạch vừa được nhà nghiên cứu  Hồ Tấn Phan pháthiện từ đáy sông Hương. Những san hô này bên trong có nhiều sinh vật biển cũng đã hóa thạch.
Theo ông Hồ Tấn Phan, sông Hương là một di chỉ văn hóa lớn, bảo lưu dưới đáynhiều trầm tích địa chất và nhiều nền văn hóa. Việc tìm thấy san hô hóathạch sẽ giúp cho việc nghiên cứu  sông Hương có thêm nhiều hướng mở.
Trước đây, nhà nghiên cứu  HồTấn Phan đã thu gom được trên 10.000 di vật gốm sứ của nhiều nền vănhóa khác nhau từ đáy sông Hương.
Gỏi
Sứa
Bài 10: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
I . ĐẶC ĐIỂM CHUNG
II.Vai trò.
Đối với đời sống:
+ Làm đồ trang trí, trang sức
+ Là nguồn cung cấp nguyên liệu vôi trong xây dựng .
+ Làm thực phẩm có giá trị
+ Hoá thạch san hô góp phần nghiên cứu địa chất
Ruột khoang có lợi ích gì đối với đời sống ?
Chính do nguồn lợi nhuận lớn,ở Việt Nam hiện nay, San hô đang đứng trước thách thức sống còn:
Hệ sinh thái San hô rất nhạy cảm với ô nhiễm môi trường.
Những rạn San hô đang dần biến mất ở vùng biển Việt Nam: Mỗi năm mất hơn 50 tấn San hô,chưa kể mất San hô đen ở Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Ninh, Hải Phòng.Nhiều vùng phổ biến cách khai thác San hô bằng mìn là cách khai thác có tính hủy diệt.Cứ theo đà này,20 năm nữa San hô sẽ không còn trong vùng biển Việt Nam.
Bài 10: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
I . ĐẶC ĐIỂM CHUNG
II.Vai trò.
Ruột khoang có hại gì đối với đời sống ?
2.TÁC HẠI
Physalie là loài sứa ống ngứa, 90% trọng lượng cơ thể là nước. Phao khí của nó là một loại bóng hình bầu dục trong, mờ và đối xứng. Phao khí giúp cho loài sứa này có thể di chuyển nhờ dòng chảy của nước biển và gió. Phao khí được chứa đầy không khí, nhưng cũng có thể chứa hàm lượng cao khí carbon dioxyd.
Dưới phao khí là rất nhiều sợi lông dài, có thể đạt tới 50 mét. Những sợi này đặc biệt gây ngứa và có thể gây sốc cho nạn nhân.
Tua miệng một số loài sứa gây ngứa, có khi gây bỏng da. Khi vồ mồi, sứa sử dụng cả chân và râu túm lấy mồi, đồng thời tiết ra độc tố làm cho con vật chết ngay. Nếu sứa vồ phải người hoặc vô tình chạm phải, con người sẽ bị dị ứng.

Ở thể tối cấp, tai biến xảy ra tức thì sau khi độc tố của sứa biển xâm nhập vào máu nạn nhân. Nạn nhân nôn nao, nhức đầu, tức ngực, tím tái, vã mồ hôi, khó thở, buồn nôn, nôn khan, đau bụng và tiêu lỏng nhiều lần, mạch nhanh, nhỏ, huyết áp tụt. Ở thể cấp hay bán cấp, sau chừng 15 phút chạm phải sứa, nạn nhân ngứa ở bàn tay, bàn chân, trên da nổi ban đỏ từng vùng, nổi mày đay toàn thân. Nạn nhân buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy, chảy nước mắt, chảy nước mũi, vã mồ hôi. Đây là biểu hiện sốc phản vệ, cần đưa ngay vào bệnh viện chống sốc.
 
Ở thể nhẹ, nạn nhân chỉ có phản ứng ngoài da, tại chỗ nổi rát, mẩn đỏ và ngứa nhiều. Toàn thân chỉ cảm thấy khó chịu, không nên quá lo lắng.
Em có biết ?
Rạn San hô lâu năm nhất
Cảnh tượng độc đáo của quần đảo nam Palau gồm 445 đảo đá vôi không người ở có nguồn gốc núi lửa như những cụm nấm nổi bật trên mặt biển màu ngọc lam bao quanh bởi các rạn san hô. 

Hệ sinh thái đa dạng gồm nhiều loại thực vật, chim và sinh vật biển bao gồm cả bò biển và ít nhất 13 loài cá mập
Bài 10: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
I . ĐẶC ĐIỂM CHUNG
II.Vai trò.
Đối với đời sống:
+ Làm đồ trang trí, trang sức
+ Làm nguồn cung cấp nguyên liệu vôi
+ Làm thực phẩm có giá trị
+ Hoá thạch san hô góp phần nghiên cứu địa chất
Ruột khoang có tác hại gì đối với đời sống ?
2.TÁC HẠI
- Một số loài sứa gây ngứa, gây độc cho người
- Đảo ngầm san hô đá ảnh hưởng đến giao thông đường thủy .
Bài 10: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
I . ĐẶC ĐIỂM CHUNG
II.Vai trò.
Đối với tự nhiên: + Tạo nên vẻ đẹp cho tự nhiên
+ Có ý nghĩa sinh thái đối với biển
- Đối với đời sống: + Làm đồ trang trí, trang sức
+ Là nguồn cung cấp nguyên liệu vôi trong xây dựng
+ Làm thực phẩm có giá trị
+ Hoá thạch san hô góp phần nghiên cứu địa chất
- Một số loài sứa gây ngứa, gây độc cho người
- Đảo ngầm san hô ảnh hưởng đến giao thông đường thủy
2.TÁC HẠI
1.LỢI ÍCH
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
1)Cấu tạo ruột khoang sống bám và ruột khoang bơi lội tự do có đặc điểm gì chung?


2)Hãy kể tên các đại diện ruột khoang có thể gặp ở địa phương em?

Đại diện ruột khoang có thể gặp ở địa phương em là thủy tức đơn độc sống ở ao hồ nước ngọt.
- Đặc điểm chung của ngành ruột khoang:
+ Cơ thể đối xứng toả tròn.
+ Đều dị dưỡng
+ Tế bào gai để tấn công và tự vệ
+ Thành cơ thể có 2 lớp tế bào.
+ Ruột có dạng túi.
3) San hô có lợi hay có hại? biển nước ta có giàu san hô không?

Biển nước ta giàu san hô nhất là vùng biển phía nam.Dọc từ Lăng Cô đến ven biển phía đông và phía nam Nam Bộ đâu đau cũng có thể gặp các vùng san hô điển hình. Quần đảo hoàng sa và trường sa là các đảo san hô tiêu biểu.
Hoàng sa
Trường sa
Câu 3 : để đề phòng chất độc khi tiếp xúc với một số động vật ngành ruột khoang phải có những phương tiện gì ?
Để phòng chống chất độc ở ruột khoang khi tiếp xúc với nhóm động vật này nên dùng dụng cụ để thu lượm như:vợt, kéo nẹp,panh. Nếu dùng tay phải đeo gang tay cao su để tránh tác động của các tế bào gai độc, có thể gây ngứa
Là học sinh các em phải làm gì để bảo vệ sự đa dạng của ngành ruột khoang?
Ðá san hô được chẻ từng cục để làm hòn non bộ bán cho người chơi cây cảnh trong và ngoài tỉnh. Mỗi khối đá san hô có giá hơn một triệu đồng
Hiện nay, biển ở xã Bình Hải đã biến dạng, nham nhở. Ước tính, mỗi ngày có khoảng 50 mét khối đá bị đưa lên cạn để bán cho các thương lái. Không những thế, do khai thác bừa bãi khiến tôm cá cũng mất dần vì thiếu nơi trú ngụ
Tình trạng khai thác đá san hô thì hằng ngày, tài nguyên này vẫn bị khai thác lén lút, không chỉ phá hoại môi trường sinh thái biển mà còn là nguyên nhân làm cho triều cường xâm thực vào đất liền sâu hơn.
Hướng dẫn HS tự học :
? Học bài, chuẩn bị bài.
? Tìm hi?u tru?c b�i S�n L� Ganc
1. Cấu tạo sán lá gan thích nghi với lối sống kí sinh như thế nào ?
2. Vì sao trâu bò nước ta mắc bệnh sán lá gan nhiều ?
3. Hãy trình bày vòng đời sán lá gan ?
tìm hiểu
Bài giảng kết thúc
Chúc các em học tốt!
Củng cố