Bài 10. Biến trở - Điện trở dùng trong kĩ thuật

Câu 1: Điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào các yếu tố nào? Phụ thuộc như thế nào? Viết công thức biểu diễn sự phụ thuộc đó.
KIỂM TRA KIẾN THỨC CŨ
1
GV:Nguyễn Thanh Quang
Câu 2: Từ công thức trên, ta có thể làm thay đổi điện trở dây dẫn bằng cách nào?
KIỂM TRA KIẾN THỨC CŨ
1. Thay đổi chiều dài dây dẫn.
2. Thay đổi tiết diện của dây.
3. Thay đổi vật liệu (điện trở suất) của dây.
2
GV:Nguyễn Thanh Quang
C1: Quan sát hình ( biến trở thật) để nhận dạng các loại biến trở:
Biến trở con chạy
Biến trở tay quay
Biến trở than
I. BIẾN TRỞ
1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở:
3
GV:Nguyễn Thanh Quang
C1: Nhận dạng các loại biến trở.
a.
b.
c.
d.
e.
+ Cấu tạo :
- Con chạy (C).
- Cuộn dây dẫn bằng hợp kim có điện trở suất lớn.
I. BIẾN TRỞ
1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở:
4
GV:Nguyễn Thanh Quang
I. BIẾN TRỞ
1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở:
C2: Nếu mắc hai đầu A, B của cuộn dây của biến trở nối tiếp vào mạch điện thì khi dịch chuyển con chạy C, biến trở có tác dụng thay đổi điện trở không? Vì sao?
Không. Vì khi đó, dòng điện vẫn chạy qua toàn bộ cuộn dây của biến trở và con chạy không có tác dụng làm thay đổi chiều dài của phần cuộn dây có dòng điện chạy qua.
C
N
M
A
B
+
_
5
GV:Nguyễn Thanh Quang
I. BIẾN TRỞ
1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở:
C3: Hai điểm A và N của biến trở được mắc nối tiếp vào mạch điện. Khi đó nếu dịch chuyển con chạy C thì điện trở của mạch điện có thay đổi không? Vì sao?
Có. Vì khi dịch chuyển con chạy C sẽ làm thay đổi chiều dài của cuộn dây có dòng điện chạy qua do đó làm thay đổi điện trở của biến trở và của mạch điện.
C
N
M
A
B
+
_
6
GV:Nguyễn Thanh Quang
C4: Hình 10.2 vẽ các kí hiệu sơ đồ của biến trở. Hãy mô tả hoạt động của biến trở có kí hiệu sơ đồ a, b, c. ( Cá nhân trả lời )
I. BIẾN TRỞ
1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở:
7
GV:Nguyễn Thanh Quang
2. Sử dụng biến trở để điều chỉnh cường độ dòng điện:
Nhóm : Quan sát biến trở của nhóm mình, cho biết số ghi trên biến trở và giải thích ý nghĩa con số đó?
* ( 20 Ω -2A ) Có nghĩa là điện trở lớn nhất của biến trở là 20 Ω, cường độ dòng điện tối đa qua biến trở là 2A.
I. BIẾN TRỞ
1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở:
8
GV:Nguyễn Thanh Quang

C5: Vẽ sơ đồ mạch điện hình 10.3.
2. Sử dụng biến trở để điều chỉnh cường độ dòng điện:
I. BIẾN TRỞ
1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở:
9
GV:Nguyễn Thanh Quang
M
N
B1: Vẽ sơ đồ mạch điện.
B2: Mắc mạch điệntheo sơ đồ vừa vẽ, đóng khóa K di chuyển C về các vị trí như bảng sau:
10
GV:Nguyễn Thanh Quang
V
Thay Đổi Trị Số
I. BIẾN TRỞ
1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở:
2. Sử dụng biến trở để điều chỉnh cường độ dòng điện:
3. Kết luận:
Biến trở là điện trở có thể thay đổi trị số và có thể được sử dụng để điều chỉnh cường độ dòng điện trong mạch.
11
GV:Nguyễn Thanh Quang
Bài 10: BIẾN TRỞ-ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬT
I. Biến trở
+ Cấu tạo:
II. Điện trở dùng trong kĩ thuật
C7: Hãy giải thích vì sao lớp than hay lớp kim loại mỏng đó lại có điện trở lớn?
a
b
+ Nhận dạng hai cách:
- Một lớp than hay lớp kim loại mỏng phủ ngoài một lõi cách điện.
- Cách 1: Trị số được ghi trên điện trở.
- Cách 2: Trị số thể hiện bằng các vòng màu.
12
GV:Nguyễn Thanh Quang
13
GV:Nguyễn Thanh Quang
14
GV:Nguyễn Thanh Quang
Nâu – Đen – Da cam – Vàng ánh kim
R = 10 x 103 ± 5% = 10000 Ω ± 500 Ω
- Vach cuối kim nhũ ± 5%
- Vạch đầu màu Nâu
- Vạch thứ 2 màu Đen
- Vạch thứ 3 Da cam dùng quy đổi số 000
15
GV:Nguyễn Thanh Quang
C10: Một biến trở con chạy có điện trở lớn nhất là 20. Dây điện trở của biến trở là dây hợp kim nicrom có tiết diện 0,5mm2 và được quấn đều xung quanh một lõi sứ tròn đường kính 2cm. Tính số vòng dây của biến trở này.
Cho biết :
R = 20 
S = 0,5 mm2 = 0,5.10-6 m2
 = 1,1 .10-6m
d = 2cm = 2.10-2m
 = 3.14
n = ?
C 1vòng=d.
16
GV:Nguyễn Thanh Quang
Cho biết :
R = 20 
S = 0,5 mm2 = 0,5.10-6 m2
 = 1,1 .10-6m
d = 2cm = 2.10-2m
 = 3.14
n = ?
C10
Giải
17
GV:Nguyễn Thanh Quang
Số này có nghĩa gì ?
TIẾT 10
BiẾN TRỞ - ĐiỆN TRỞ TRONG KỸ THUẬT
Hiểu bài
Biến trở là gì ?
Bài tập về nhà
+ Làm các BT :
10.1 đến 10.6 trang 27-28 SBT
+ Xem trước bài 11.
Vận dụng bài học
50-2,5A
Giá trị lớn nhất của biến trở 50.
CĐDĐ lớn nhất có thể đi qua biến trở là 2,5A
18
GV:Nguyễn Thanh Quang