Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Trường Sơn Đông nắng - Tây mưa
Ai chưa đến đó như chưa rõ mình
Xe vận tải ở Trường Sơn trong thời kì kháng chiến chống Mĩ
Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai
Phạm Tiến Duật
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tiết 45:
Tiết 45:
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả :
Phạm Tiến Duật (1941 - 2007)
- Phạm Tiến Duật( 1941-2007)
- Quê: Phú Thọ
- Ông là gương mặt tiêu biểu cho thế hệ nhà thơ trẻ thời chống Mĩ.
- Trường Sơn Dông-Trường
Sơn Tây
- Lửa đèn
- Gửi em cô thanh niên
xung phong
- B�i tho về tiểu đội xe
không kính
-Thơ ông thường viết về thế hệ trẻ trong kháng chiến chống Mỹ với giọng điệu trẻ trung, sôi nổi, tinh nghịch, sâu sắc.
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
(Phạm Tiến Duật)
2. Tác phẩm:
Bài thơ được sáng tác năm 1969, in trong tập " Vầng trăng quầng lửa"
II. Tìm hiểu văn bản :
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
(Phạm Tiến Duật)
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Không có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng, gió lùa mau khô thôi.
Những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.
Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.
Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
Anh hùng nuôi quân Hoàng Cầm
Bếp Hoàng Cầm
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
(Phạm Tiến Duật)
-Th? tho: T? do, gi?ng di?u linh ho?t, ít v?n, 4 c�u m?t kh?.
-Lạ, độc đáo, thể hiện
cách nhìn, cách khai thác chất thơ từ hiện thực khốc liệt.
* Nhan đề bài thơ:
Tôi phải thêm “ Bài thơ về…”, để báo trước cho mọi người biết rằng là tôi viết thơ, chứ không phải một khúc văn xuôi. Bài thơ về tiểu đội xe không kính là cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ, những câu thơ “đặc” văn xuôi được kết hợp lại trong một cảm hứng chung.
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
(Phạm Tiến Duật)
-xe
không
kính
mui
-Vì :Bom giật, bom rung …
 Tả thực, điệp ngữ, liệt kê, giọng thản nhiên, lời thơ mang tính khẩu ngữ, hình ảnh độc đáo:
đèn
Đoàn xe trần trụi, biến dạng, gợi sự tàn phá khốc liệt của hiện thực chiến tranh.
II. Tìm hiểu văn bản :
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính :
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Không có kính không phải vì xe không
có kính
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi.
Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
(Phạm Tiến Duật)
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
II. Tìm hiểu văn bản :
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính :
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
? Tìm và phân tích các từ ngữ, hình ảnh, câu thơ thể hiện hình ảnh người chiến sĩ lái xe:
NHÓM 1:
- Tư thế: từ " Ung dung -> "...vào buồng lái"
NHÓM 2:
-Tinh thần: từ " không có kính..." -> "...khô mau thôi"
( Chú ý về thái độ, suy nghĩ -> Tinh thần)
NHÓM 3:
-Tình cảm đồng chí, đồng đội: từ " Những chiếc xe từ..."-> chông chênh đường xe chạy"
NHÓM 4:
Ý chí chiến đấu vì miền Nam: còn lại
Thảo luận nhóm
( 3 phút )
(Phạm Tiến Duật)
- . ung dung .
- Nhìn ? d?t, tr?i, th?ng
gió … xoa mắt …
con đường …
sao trời, cánh chim
*Tư thế :
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
II. Tìm hiểu văn bản :
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính :
- Điệp ngữ, liệt kê, đảo ngữ.
Phong thái ung dung, hiên ngang đường hoàng, chủ động .
* Tinh thần, thái độ :
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
(Phạm Tiến Duật)
a. Tư thế :
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
II. Tìm hiểu văn bản :
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính :
- … ừ thì có bụi ...
- … cười ha ha.
- … ừ thì ướt áo..
-… gió lùa khô mau thôi.
b. Tinh thần, thái độ :
 Tinh thần lạc quan, dũng cảm, bất chấp khó khăn, coi thường gian khổ, hiểm nguy.
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
- Điệp cấu trúc, giọng thơ ngang tàng, nghịch ngợm, hình ảnh độc đáo :
(Phạm Tiến Duật)
a. Tư thế :
3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
II. Tìm hiểu văn bản :
b. Tinh thần, thái độ :
c. Tình đồng đội :
+ G?p bố b?n su?t d?c du?ng di t?i
B?t tay qua c?a kớnh v? r?i .
+ B?p Ho�ng C?m ta d?ng gi?a tr?i
Chung bỏt dua nghia l� gia dỡnh d?y
+ Vừng m?c chụng chờnh du?ng xe ch?y...
Tình đồng chí gắn bó keo sơn, yêu thương, chia sẻ , cùng chung lí tưởng.
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
(Phạm Tiến Duật)
a. Tư thế :
3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
II. Tìm hiểu văn bản :
b. Tinh thần, thái độ :
c. Tình đồng đội :
d. Ý chí chiến đấu
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
 Khát vọng giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
- “ …một trái tim” là một biểu tượng đa nghĩa, sử dụng phép hoán dụ .
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Hình ảnh những
chiếc xe không kính
Hình ảnh những
người chiến sĩ lái xe
Tư thế
ung
dung
hiên
ngang
Tinh thần
bất chấp
hiểm nguy
dũng
cảm
lạc quan
Tình cảm
đồng đội
gắn bó,
yêu
thương
sôi nổi
Ý chí
quyết
tâm
vì miền
Nam
Nghệ thuật
Đậm chất hiện
thực, nhiều câu
văn xuôi, giọng
điệu ngang tàng,
tinh nghịch,
hình ảnh
thơ độc đáo
1/ Hai tác phẩm Đồng chí và Bài thơ tiểu đội xe không kính giống nhau ở điểm nào?
A/ Cùng viết về đề tài người lính.
B/ Cùng viết theo thể thơ tự do.
C/ Cả A và B đều đúng.
2/ Những chiến sĩ lái xe Trường Sơn có phẩm chất gì?
A/ Lạc quan, dũng cảm,tinh thần đồng đội sâu sắc
B/ Lạc quan, coi thường hiểm nguy, liều lĩnh
C/ Vui nhộn ,tinh nghịch, dũng cảm
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
1/ Nghệ thuật đặc sắc của bài thơ trên là gì?
A/ Ngôn ngữ chân thực, tÝnh khẩu ngữ, nhiều hình ảnh thơ đẹp
B/ Giọng điệu trẻ trung, sôi nổi
C/ Bao gồm cả A và B
2/Hình ảnh Những chiếc xe không kính nói lên điều gì?
A/ Tinh thần bất chấp khó khăn của người chiến sĩ lái xe
B/ Sự khó khăn, thiếu thốn của bộ đội ta thời chống Mỹ
C/ Sự khốc liệt của chiến trường thời chống Mỹ
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

So sánh hai bài thơ
Đồng chí và Bài thơ về tiểu đội xe không kính

- Cùng phải chịu những khó khăn gian khổ ở chiến trường.
- Cùng có ý chí, nghị lực, niềm tin, lí tưởng và tinh thần yêu nước; có tình đồng chí, đồng đội gắn bó, keo sơn.
Điểm chung
Nét riêng
Đồng chí:
Những người nông dân mặc áo lính, thời kì đầu cuộc kháng chiến chống pháp với vẻ đẹp, giản dị, tình cảm chân thành, chất phác, mà sâu sắc.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính:
Những chiến sĩ lái xe trong thời kì chống Mĩ, trẻ trung hồn nhiên, hóm hỉnh, tươi tắn, ngang tàng, dũng cảm
1. Học thuộc lòng bài thơ. Nắm nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa bài thơ.
2. Chuẩn bị bài mới: Soạn bài “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận.
+ Tìm hiểu về tác giả, đọc bài thơ, giải thích từ khó, trả lời các câu hỏi tìm hiểu bài, …
+ Sưu tầm các tài liệu liên quan đến bài thơ...
CHÚC CÁC EM VUI KHOẺ, HỌC GIỎI
CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ CÙNG CÔ HOÀN THÀNH TIẾT HỌC NÀY