Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Tập thể lớp 9A nhiệt liệt chào mừng các thầy giáo, cô giáo về dự giờ, thăm lớp.
Nhà thơ Lưu Quang Vũ
Nhà thơ Bằng Việt
Nhà thơ Vũ Quần Phương
Nhà thơ Phạm Tiến Duật
Trường Sơn đông nắng, tây mưa
Ai chưa đến đó như chưa rõ mình
Tiết 47: Văn bản
Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Phạm Tiến Duật
Phạm Tiến Duật
I. Đọc và Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
- Là chiến sĩ Trường Sơn, tiêu biểu cho các nhà thơ trẻ thời chống Mỹ.
2. Tác phẩm:
, giai đoạn ác liệt trên tuyến đường Trường Sơn.

- Thơ ông có giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, tinh nghịch mà sâu sắc.
- 1969
(1941- 2007 )
- Thơ ông có giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, tinh nghịch mà sâu sắc.
II. Đọc hiểu văn bản:
Nhan đề bài thơ:

Tôi phải thêm “ Bài thơ về…”, để báo trước cho mọi người biết rằng là tôi viết thơ, chứ không phải một khúc văn xuôi. Bài thơ về tiểu đội xe không kính là cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ, những câu thơ “đặc” văn xuôi được kết hợp lại trong một cảm hứng chung.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.

Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa như ùa vào buồng lái.

Không có kính, ừ thì có bụi,
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.

Không có kình, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.


Những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.

Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.

Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước
Xe vẫn chạy vì miền Nam phí trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
Phạm Tiến Duật
2. Hình ảnh những chiếc xe ra trận:
-…xe không có kính
không có đèn
không có mui
Thùng xe xước
- Nguyên nhân: Bom giật bom rung…
 giọng điệu thản nhiên
 hình ảnh thơ tăng tiến
 Phản ánh hiện thực khốc liệt của cuộc chiến tranh.
II. Đọc- Hiểu văn bản
3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
Ung dung…
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng
 nhịp thơ 2/2
-…ừ thì có bụi /
…ừ thì ướt áo /
 lặp cấu trúc câu
…cười ha ha
- tinh thần
Bắt tay qua cửa kính vỡ…
Chung…nghĩa là gia đình…
 tình đồng đội
 Giọng điệu ngang tàng, làm nổi bật hình ảnh những người lính lái xe dũng cảm, trẻ trung, sôi nổi.
tư thế
chưa cần rửa
chưa cần thay
 thái độ
hiên ngang
bất chấp khó khăn
lạc quan
thắm thiết
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một
hình ảnh hoán dụ
- đối lập
 Họ là những người lính sống có lý tưởng cao đẹp – mang tầm vóc thời đại.
trái tim
Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.

Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa như ùa vào buồng lái.

Không có kính, ừ thì có bụi,
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.

Không có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.


Những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.

Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.

Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước
Xe vẫn chạy vì miền Nam phí trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
III. Ghi nhớ:

- Chất hiện thực - chất thơ / Khả năng tái tạo những trang sử hào hùng của một thế hệ, một thời kỳ.
- Giọng điệu, ngôn ngữ thơ thể hiện phong cách thơ Phạm Tiến Duật.
2. Nội dung (SGK- 133)
1. Nghệ thuật :
Luyện tập
Tác giả sáng tạo ra một hình ảnh độc đáo- những chiếc xe không kính- nhằm mục đích gì?
Làm nổi bật hình ảnh những người lính lái xe hiên ngang, dũng cảm mà sôi nổi, trẻ trung.
Làm nổi bật những khó khăn thiếu thốn về điều kiện vật chất và vũ khí của người lính trong cuộc kháng chiến.
Nhấn mạnh tội ác của giặc Mĩ trong việc tàn phá đất nước ta.
Làm nổi bật sự vất vả, gian lao của những người lính lái xe.
Luyện tập
2. Theo em, bài thơ có sự kết hợp giữa các phương thức biểu đạt nào?
Biểu cảm, thuyết minh, miêu tả.
Biểu cảm, tự sự, miêu tả.
Miêu tả, tự sự, thuyết minh.
Biểu cảm, miêu tả, thuyết minh.
Luyện tập
3. Nêu cảm nhận của em về hình ảnh người lính trong bài thơ của Phạm Tiến Duật?
+ Sống hiên ngang, coi thường hiểm nguy, trẻ trung, sôi nổi,….
+ Ý chí quyết tâm giải phóng miền Nam…
Những nội dung chính
Đọc và tìm hiểu chung
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.
II. Đọc- Hiểu văn bản.
1. Hình ảnh những chiếc xe ra trận: Không kính.
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe.
+ Tư thế: Hiên ngang.
+ Thái độ: Bất chấp khó khăn, gian khổ.
+ Tinh thần lạc quan, yêu đời, trẻ trung.
+ Tình đồng đội.
III. Tổng kết.
1. Nghệ thuật
2. Nội dung
IV. Luyện tập
Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai.
Kính chúc các thầy, cô giáo mạnh khỏe
Chúc các em chăm ngoan, học giỏi!
Xin chân thành cảm ơn