Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Ngữ văn 9
Phạm Tiến Duật
Giáo viên : Nguyễn Thị Kim Dung
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
- Phạm Tiến Duật (1941-2007)
Nhà thơ trẻ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ. Chiến đấu ở binh đoàn vận tải Trường Sơn.
- Thơ của ông mang phong cách sôi nổi, hồn nhiên, sâu sắc , giàu chất lính
Tác phẩm chính :
-Vầng trăng quầng lửa (thơ, 1970),
- Thơ một chặng đường (thơ, 1971)
- Ở hai đầu núi (thơ, 1981)
2/ Tác phẩm: _ "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" trích tập thơ "Vầng trăng quầng lửa" nam 1969
II.Đọc – hiểu văn bản
1. Nhan đề của bài thơ
lạ , độc đáo, giàu chất thơ
2. Hình ảnh những chiếc xe không kính.
+ “ Không có kính”
+ “Bom giật, bom rung”
Giọng điệu thản nhiên, ngang tàng gần với văn xuôi miêu tả hình ảnh chiếc xe không kính độc đáo đã trải qua mưa bom bão đạn.
+“Không có kính rồi xe không có đèn.
Không có mui xe, thùng xe có xước”
-Xe bị biến dạng đến trần trụi nói lên sự ác liệt của cuộc chiến và tố cáo tội ác của kẻ thù.
Bom giật, bom rung
gió vào xoa mắt đắng
Bụi phun tóc trắng như người già
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời.
2. Hình ảnh những người chiến sĩ lái xe.
a, Hiện thực chiến trường
=> Chiến trường vô cùng ác liệt cả về thời tiết, thiên nhiên và bom đạn
Tư thế
“ Ung dung buồng lái ta ngồi
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng”.
Thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa, như ùa vào buồng lái.
- Nhịp thơ 2/2/2 , điệp ngữ “ Nhìn”, đảo ngữ.
-- Tư thế hiên ngang, bình tĩnh tập trung cao độ.
* Tinh thần nguời lính
+ “Không có kính ừ thì có bụi ...
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha”
+“Không có kính ừ thì ướt áo..
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời,
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng gió lùa khô mau thôi”
=> Cấu trúc trùng lặp.Tinh thần lạc quan hiên ngang dũng cảm, bất chấp mọi khó khăn nguy hiểm tiến lên phía trước. Đó là bản lĩnh chiến đấu rất vững vàng của người lính lái xe
* Tình cảm đồng chí đồng đội
“Những chiếc xe từ trong bom rơi...
lại đi, lại đi trời xanh thêm”
-> sự gắn bó thiết tha của tình đồng chí, đồng đội và tinh thần lạc quan của người lính.
* Ý chí chiến đấu
+“Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim”
- Nghệ thuật hoán dụ ->Đó là ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam, không có một khó khăn nào có thể ngăn cản được. Thể hiện tình yêu nước sâu sắc nồng nàn.
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
1. Tác giả
2. Tác phẩm
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
1. Nhan đề bài thơ
2. Hình ảnh những chiếc xe không kính
3 Hình ảnh người lính lái xe..
- Nghệ thuật: giọng thơ giàu tính khẩu ngữ, khoẻ khoắn; hình ảnh thơ chân thực, gợi cảm.
- Nội dung: Hình ảnh những chiếc xe không kính và hình ảnh những chiến sĩ lái xe Trường Sơn với tư thế hiên ngang, tinh thần lạc quan, ý chí kiên cường, dũng cảm.
III. LUYỆN TẬP
Qua hai bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu và “ Bài thơ về tiểu đội xe không kính” của Phạm Tiến Duật, em hãy chỉ ra sự giống và khác nhau giữa người lính chống Pháp và chống Mĩ?
1. Học thuộc lòng bài thơ.
2. Tại sao tác giả lại đặt nhan đề là “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”
3. Viết bài văn nghị luận phát biểu cảm nghĩ của em về hình ảnh người chiến sĩ lái xe Trường Sơn qua bài thơ vừa học